ÇOCUKLARI TANIMA VE DEĞERLENDİRME

Öğrenci ürün dosyası, öğrencilerin yaptığı somut ürünlerden oluşan ve bu ürünleri biriktirdiği, sakladığı dosyadır. Bu dosyalarda önemli olan öğrencinin yaptığı çalışmaların sistematik ve belirli bir plan çerçevesinde toplanmış olmasıdır. Öğrenci ürün dosyasında öğrencinin her yaptığı ürün değil, öğrencinin değer verdiği, önemli gördüğü ürünleri yer alır. Belirli ölçütlere göre öğrenci, ürün dosyasına koyacağı ürünleri seçer. Öğrenci ürün dosyası, öğrencinin kendisini yansıtır (Arter ve Spandel, 1996). Portfolyo dosyalarına öğrencilerin çalışma kağıtlarının toplandığı bir koleksiyon olarak bakmak yanlıştır. Portfolyo dosyaları amaçlıdır ve öğrenme hedeflerinin gerçekleştirilmesi sürecinde, öğrencinin çaba ve ilerlemesini gösteren bir koleksiyondur. Bunun yanı sıra portfolyolar, yansıtıcı ve yaratıcı bir süreçtir ve pek çok amaca hizmet ederler.

Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Dinamiktir: Sadece belirli zamanda yapılan ölçme sonuçlarını değil aynı zamanda süreç içerisinde pek çok noktadan verilerin sunumu portfolyoyu dinamik kılan bir özelliktir. Farklı aşamalardan örneklerin olması süreç içerisindeki gelişimin daha zengin bir biçimde yansıtılmasını sağlar. 

Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Gelişimi gösteren portfolyo: Süreç olarak daha uzun bir zaman dilimini kapsayan dosyadır. Okul öncesi ve ilköğretimin ilk yıllarında haftalık olarak izlenerek oluşturulur. Öğrencinin bireysel gelişimini yansıtmak ve değerlendirmek için hazırlanır.

Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Belgeleme tipi öğrenci ürün dosyası; Öğrencilerin farklı zamanlarda ve farklı düzeylerde hazırladıkları çalışmaları içerir. Daha çok süreci değerlendirmek amacıyla kullanılır. İçerisinde öğrenci gelişiminin kayıtları, öğretmen değerlendirmeleri ile öğrencinin kendini yansıttığı çalışmalar bulunur. 

Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Hangi tür portfolyonun kullanılacağına karar vermede en önemli ölçüt, öğrencilerin gelişim düzeyleri ve yaşlarıdır. Okul öncesindeki portfolyo ile ilkokuldaki bir portfolyo farklı amaçlara yönelik olarak hazırlanır. Okul öncesi portfolyo gelişim ölçütü olarak büyümeye vurgu yaparken, ilkokul portfolyoları eğitim programının amaçları doğrultusunda öğrencinin akademik gelişimi başta olmak üzere tüm gelişim alanlarına dikkat çeker. 

Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Portfolyonun Öğrencilere Sağladığı Yararlar 

• Öğrencilerin zaman içerisindeki gelişimi ile ilgili bilgi birikimi sağlar. 

• Öğrencilerin kendi gelişimini görmesine izin vererek motivasyonunu artırır.

 • Öğrencilere kendi yaptıkları hakkında düşünme fırsatı sunar.

 • Öğrencilerin güçlü ve zayıf yönlerini görmelerine olanak tanır. 

• Öğrencilerin sorumluluk bilincini geliştirir.

 • Öğrencilerin öğrenmeyi öğrenmelerini sağlar. 

• Öğrencinin kendi değerlendirmesinde etkin bir biçimde yer alarak sorumluluğu paylaşmalarına olanak tanır. 

• Öğrencinin değerlendirme yeterliğinin gelişmesine hizmet eder. 

• Öğrencilerin kendi tercihlerini, beklenti ve yeteneklerini tanımalarına fırsat sunar.

Bu nedenle doğru yanıt E'dir.

Portfolyo kullanımının değerlendirme sürecinde kullanımının yukarıda sayılan yararları yanında birtakım sınırlılıkları da bulunmaktadır. Bu sınırlılıklar; geleneksel ölçme-değerlendirme araçlarına göre güvenirliklerinin düşük olması; öğretmenin iş yükünü özellikle kalabalık sınıflarda çok fazla artırması; uzun bir zaman diliminde toplanan çalışmaların hepsinin değerlendirilmesinin güç olması; değerlendirme ölçütlerini belirlemenin başlangıçta zor ve zaman alıcı olması; saklamanın güç olması biçiminde ifade edilebilir.

Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Hangi tür portfolyonun kullanılacağına karar vermede en önemli ölçüt, öğrencilerin gelişim düzeyleri ve yaşlarıdır. Okul öncesindeki portfolyo ile ilkokuldaki bir portfolyo farklı amaçlara yönelik olarak hazırlanır. Okul öncesi portfolyo gelişim ölçütü olarak büyümeye vurgu yaparken, ilkokul portfolyoları eğitim programının amaçları doğrultusunda öğrencinin akademik gelişimi başta olmak üzere tüm gelişim alanlarına dikkat çeker. 

Okul öncesinde portfolyolarda bulundurulabilecek en önemli belgelerden biri de öğrencilerin çalışma örnekleridir. Bu örnekler öğretmen ve öğrenci tarafından, çocuğun performansı ve okul yılı boyunca gösterdiği ilerlemenin ürünleri olarak toplanır ve düzenlenir. Sanat projeleri, ince motor etkinliklerine yönelik örnekler, ses kaydı yapılmış dil örnekleri, resim ve karalamalar, çocuğun etkinlik ve sosyal etkileşimini yansıtan fotoğraflar, video ve ses kayıtları çalışma örnekleri olarak belirtilen dokümanlardır.

Bu nedenle doğru yanıt B'dir.

Portfolyo oluşturulma aşamaları aşağıda verilmiştir:

Amaç belirleme aşaması, 

Toplama aşaması, 

Seçme aşaması, 

Yansıtma aşaması, 

İletişim ve geri bildirim aşaması,

Kontrol listelerinin kullanımının okul öncesi eğitim açısından çocuğun bireysel gelişiminin ortaya konması ve başkalarıyla kıyaslanmadan çocuğun sahip olduğu niteliklerin değerlendirilmesini sağlaması açısından önemli yararları vardır. Bu yararlarının yanında eğitim programı açısından da pek çok olumlu katkıları bulunmaktadır. Kontrol listeleri bireysel eğitim gereksinimlerinin belirlenmesi, uygun bir program hazırlanması ve programın değerlendirillmesine de olanak tanır. Tüm bu yararlarının yanında kontrol listelerinin en önemli sınırlılığı davranışın sadece varlığı ya da yokluğunu ortaya koyması, nitelik açısından bir dönüt vermemesi olarak ifade edilebilir. Bu sınırlılık gözlem formları, dereceli ölçekler ya da öğrenci ürünlerinin portfolyo dosyasına konulması ile en aza indirgenebilir.

Bu nedenle doğru yanıt B'dir.

Öğrenci başarısını ortaya koyan ancak farklı eğitim kurumları ya da programlarından kabul amaçlı yapılan en iyi çalışmaların biriktirildiği dosyalar geçiş portfolyolardır. Doğru cevap A’dır.

Portfolyo ile ölçülebilecek beceriler; kavramları doğru kullanabilme, grafik kullanarak açıklama yapabilme, temel kavramların günlük yaşamla ilişkisini kurabilme, kaynak ve referansları uygun kullanabilme, bilgi ve fikirleri sentezleyebilme, etkili olarak kendi kendini değerlendirebilme ile eleştirel ve yaratıcı düşünebilmedir. Doğru cevap E’dir.

Öğrenme sürecini tümüyle ortaya koyan portfolyolar farklı türlerde hazırlanabilir. Değerlendirmede hangi tür portfolyonun kullanılacağı amaçlar ile doğrudan ilişkilidir. Portfolyo türlerine farklı kaynaklarda farklı biçimlerde yer verilmektedir. Bunlardan bazıları; kişisel portfolyo, çalışmaları gösteren portfolyo, gelişimi gösteren portfolyo, geçiş portfolyo, grup çalışmalarını gösteren portfolyo, bütünleştirilmiş (disiplinler arası) portfolyo, gösteri (vitrin) portfolyo, elektronik portfolyo, öğrenme portfolyoları, değerlendirme portfolyoları, çalışma portfolyoları, en iyi çalışma portfolyosu, gelişim portfolyosudur. Doğru cevap E’dir.

Portfolyonun kullanım amaçları aşağıdakilerden bir veya birkaçını içerebilir:

Verilen tüm öncüller doğru olduğundan dolayı cevap E’dir.

Portfolyonun Öğrencilere Sağladığı Yararlar

Portfolyo oluşturulma aşamaları; amaç belirleme aşaması, toplama aşaması, seçme aşaması, yansıtma aşaması ve iletişim ve geri bildirim aşamasıdır. Doğru cevap E’dir.

Portfolyo değerlendirmeye yönelik genelde üç yaklaşım önerilmektedir:

Portfolyo dosyasının değerlendirilmesi için değerlendirme formunda aşağıdaki ölçütler yer almalıdır:

Verilen tüm öncüller doğru olduğu için doğru cevap E’dir.

Portfolyo kullanımının değerlendirme sürecinde kullanımının yukarıda sayılan yararları yanında birtakım sınırlılıkları da bulunmaktadır. Bu sınırlılıklar; geleneksel ölçme-değerlendirme araçlarına göre güvenirliklerinin düşük olması; öğretmenin iş yükünü özellikle kalabalık sınıflarda çok fazla artırması; uzun bir zaman diliminde toplanan çalışmaların hepsinin değerlendirilmesinin güç olması; değerlendirme ölçütlerini belirlemenin başlangıçta zor ve zaman alıcı olması; saklamanın güç olması biçiminde ifade edilebilir. Verilen tüm öncüller doğru olduğu için cevap E’dir.

Portfolyonun öğretmenlere sağladığı yararlar;

Verilen tüm öncüller doğru olduğu için cevap E’dir.