ÇOCUKLARI TANIMA VE DEĞERLENDİRME

Yansıtıcı değerlendirme, uygulamaya geçirilmeden önce taslak eğitim programının öğretmenlerin ve program geliştiricilerin görüşlerinin alınarak değerlendirilmesidir. Doğru cevap A’dır.

Biçimlendirici değerlendirme, mevcut programların uygulanmasına yönelik geri dönüt sağlamak amacıyla yapılır. Bu değerlendirme yöntemi, problemlerin anında belirlenmesi ve sorun başlamadan önlem alınması açısından yararlıdır. Doğru cevap C’dir.

Okul öncesi eğitim programında çocuğun değerlendirilmesi, programın değerlendirilmesi ve öğretmenin kendi performansını değerlendirmesi olmak üzere üç farklı boyut vardır. Doğru cevap D’dir.

Değerlendirmenin hedefi çocukların neleri bilmediğini değil, neleri bildiğini anlamaktır. Bu bir anlamda, çocuğun güçlü yanlarının ortaya çıkarılması demektir. Ayrıca, çocuğu tanıma ve değerlendirme çalışmalarında, çocukların yapamadıkları üzerinde yoğunlaşmaktan kaçınılmalıdır. Hedef, çocuğun kendi yeterliliğinin farkına vararak kendi hakkında olumlu benlik algısını güçlendirmek ve böylece kendine saygısı ve güveni olan duygusal yönden güçlü bireyler yetiştirmektir. Doğru cevap B’dir.

Ev ya da okul temelli gözlem çalışmalarında, yeteri kadar veri toplanabilmesi için en az üç saatlik gözlem yapılmalıdır. Doğru cevap A’dır.

Etkili bir portfolyoda bulunması beklenen bilgiler ve dokümanlar şunlardır: Aileye ait bilgi formları • Öğretmenin çeşitli durum ve zamanlarda topladığı gözlem bilgileri • Çocuğa ve aileye ait anekdotlar • Standart test ve gelişimsel kontrol listelerinin sonuçları • Öğretmenin çocukla ilgili kısa ve uzun vadeli planları • Çocuğa ait kişisel bilgiler • Fotoğraflar • Video kayıtları • Çocuğun seçtiği sanat çalışmaları • Çocuğun sorduğu sorular, bazı sorulara verdiği ilginç cevaplar • Projeler. Sağlık raporları bu dokümanlardan biri değildir. Doğru cevap D’dir.

Programlama, Erken Çocukluk İçin Değerlendirme Profillerinde değerlendirilen unsurlardan biridir. Doğru cevap C’dir.

Waldorf Programının temel amacı çocuğu bütünüyle eğitmektir; beyin, kalp ve eller bu programın temel felsefesini oluşturmaktadır. Waldorf Okullarında eğitimin ilk yıllarında akademik bilginin yeri çok azdır, hatta ana sınıflarında akademik içerik yer almaz. Doğru cevap D’dir.

0-36 aylık Çocuklar için Eğitim Programında Öğretmen yani eğitimci açısından değerlendirmede Eğitimci Öz Değerlendirme Formu bir araç olarak kullanılırken, 36-72 aylık çocuklar için Okul Öncesi Eğitim Programında kullanılmamaktadır. Doğru cevap E’dir.

Erken Çocukluk İçin Değerlendirme Profilleri “evet” ya da “hayır” biçiminde yanıtlanan 75 maddeden oluşmaktadır ve yanıtların sadece “evet” ya da “hayır” biçiminde yapılandırılmış olması araca ilişkin önemli bir kısıtlılıktır. Doğru cevap A’dır.

A şıkkı yanlıştır. Eğitim programı sadece okul içi etkinliklerle sınırlı olmayıp, öğrenmenin sağlanabileceği her ortamdaki etkinlikleri içine almalı, sistemli bir süreci kapsamalıdır. B şıkkı doğrudur. C şıkkı yanlıştır. Eğitim etkinliklerinin, programda yer alan kazanımlara dayalı olarak hazırlanması ve sonuçta çocuklarda oluşması beklenen öğrenme çıktılarına ne derece ulaşıldığının izlenmesi önemlidir. Bu nedenle değerlendirme, eğitim sürecinin temel ögelerinden biridir. D şıkkı yanlıştır.  Değerlendirmenin amacı, eğitimi programında aksayan yönlerin bulunarak giderilmesi, böylece çocukların eğitim programından en üst düzeyde faydalanmalarını sağlamaktır. E şıkkı yanlıştır. Erken çocukluk eğitimi programlarında değerlendirme, çocuğun gelişiminin tüm gelişim alanlarında hem ayrıntılarıyla hem de bütünsel olarak gözlenmesi, gözlem sonuçlarının raporlaştırılması, hazırlanan ve uygulanan planların tüm boyutları ile değerlendirilmesi gibi farklı yönlerden ele alınmaktadır. Bu süreçte genellikle yansıtıcı, biçimlendirici ve düzey belirleyici olmak üzere üç tür değerlendirme yapılmaktadır.

D şıkkı doğrudur. Program değerlendirme sürecinin etkili ve başarılı olabilmesinde izlenmesi gereken belirli aşamalar bulunmaktadır. Bu aşamalar şunlardır: • Program değerlendirmenin organize edilmesi, • Program misyonunun tanımlanması, • Program amaçlarının tanımlanması, • Programın öğrenme çıktılarının tanımlanması, • Mevcut ve gerekli değerlendirme yöntemlerinin belirlenmesi, • Her bir öğrenme çıktısı için değerlendirme yöntemlerinin ve hedeflerinin belirlenmesi, • Verilerin toplanması, • Sonuçların analizi, • Geri bildirimin sağlanması, • Değişikliklerin uygulanması, • Değişikliklerin izlenmesi ve sonuçların karşılaştırılması, • Bilgilerin gözden geçirilmesi

A şıkkı yanlıştır. Okul öncesi eğitim programında çocuğun değerlendirilmesi, programın değerlendirilmesi ve öğretmenin kendi performansını değerlendirmesi olmak üzere üç farklı boyut vardır. B şıkkı yanlıştır. Çocukların tanınması ve değerlendirilmesi için en etkili yöntem, doğal ortamda çocuğun gözlenmesidir. C şıkkı doğrudur. Programın değerlendirilebilmesi için öğretmenlerin, hazırladıkları ve uyguladıkları planları tüm boyutları ile ele almaları gereklidir. Öğretmenlerin planlanan ve uygulanan eğitim süreçleri arasındaki tutarlılığı, ortaya çıkan yeni gereksinimlerin neler olduğunu belirlemeleri ve günlük eğitim akışında yer alan günü değerlendirme zamanına kaydetmeleri beklenmektedir. D şıkkı yanlıştır. Programın değerlendirilmesinde cevap aranabilecek bazı sorular şunlardır (Kandır ve ark., 2010): • Program uzun ve kısa vadede amaçlarına ulaştı mı? • Bireysel farklılıklara uygun bir program mı? • Materyaller, ilgi köşeleri ve benzeri unsurlara ilişkin çevre düzenlemeleri yeterli mi? • Kullanılan öğretim stratejilerinin programa etkisi nedir? • Programın değerlendirilmesine çocuklar ve aileler yeterince katılıyor mu? E şıkkı yanlıştır.  Öğretmenlerin kendi kendilerini değerlendirebilmeleri için, programa ve çocuklara ilişkin değerlendirmelerden elde edilen verileri dikkatle analiz etmeleri, kendi ilgi, yetenek ve yönelişlerini belirlemeleri ve kişilik özelliklerini gözden geçirmeleri gereklidir.

A şıkkı doğrudur. Öğretim programının tasarımını değerlendirme: Programın, program geliştirme esasına uygunluğunun değerlendirilmesidir. • Ortamı değerlendirme: Öğrenme-öğretme ortamının değişkenlerinin incelenmesidir. • Başarıyı değerlendirme: Çocuğun elde ettiği başarıya bakılarak yapılan değerlendirmedir. • Kazanımı değerlendirme: Programın başındaki düzey ile program sonucunda gelinen düzey arasındaki farka bakılarak yapılan değerlendirmedir. • Öğrenmeyi değerlendirme: Kazanıma bakmanın yanında elde edilen öğrenmenin niteliğinin, bazı olumsuz öğrenmelerin nedenlerinin araştırıldığı bir değerlendirmedir. • Ürünü değerlendirme: Ürün olarak davranışın yanı sıra bu ürünü etkileyen diğer etmenleri de (öğretmenler, yöneticiler, araç-gereç vb.) değerlendirmeyi esas alan değerlendirmedir.

D şıkkı doğrudur. A ve E şıkkı yanlıştır. Ralph Tyler tarafından geliştirilen bu model, daha sonra geliştirilen pek çok modelin odak noktası olmuştur. B şıkkı yanlıştır. Uygunluk-Olasılık modeline göre; girdiler (genel amaçlar, materyaller, öğrenci yetenekleri), işlemler (öğretmen ve öğrenci arasındaki sınıf etkileşimleri) ve çıktıları (formal öğrenme, tutumlar ve değerler) dikkate almalıdır. Bu üç ögenin her biri programın amaçlarını, istenen ve istenmeyen etkilerin gözlemlenmesini ve değerleri göz önünde bulundurmalıdır. C şıkkı yanlıştır.  Hedefe dayalı modele bir diğer örnek de Metfessel ve Michael tarafından geliştirilen değerlendirme modelidir. Model, sekiz aşamadan oluşmaktadır. Öncelikle programda görev alacak kişiler belirlenir ve genelden özele hedefler sıralanır. Geliştirilen ölçme araçları ile toplanmış bilgiler analiz edilir. Sonuç olarak toplanan tüm bilgilerden yola çıkarak geleceğe dönük öneriler geliştirilir. Metfessel ve Michael modelinin en kullanışlı yanı, bir eğitim programının hedeflerini yansıtmada kullanılabilecek farklı ölçme araçlarının oluşturulmasına yönelik çabalar içermesidir.

E şıkkı doğrudur. A şıkkı yanlıştır. Elliot Eisner tarafından geliştirilen ve  daha çok niceliksel incelemeye öncelik verilen modele eğitsel uzmanlık/eleştiri modeli denir. B şıkkı yanlıştır. Logic modeli, mantıksal çatı ya da değişim teorisi olarak da adlandırılır. C şıkkı yanlıştır. Robert Stake tarafından geliştirilen uygunluk-olasılık modeline göre değerlendirme; girdiler (genel amaçlar, materyaller, öğrenci yetenekleri), işlemler (öğretmen ve öğrenci arasındaki sınıf etkileşimleri) ve çıktıları (formal öğrenme, tutumlar ve değerler) dikkate almalıdır. Bu üç ögenin her biri programın amaçlarını, istenen ve istenmeyen etkilerin gözlemlenmesini ve değerleri göz önünde bulundurmalıdır. D şıkkı yanlıştır. Modelin çevre, girdi, süreç ve ürün olmak üzere dört aşaması vardır. Bu değerlendirme sürecinde dört boyutun değerlendirilmesi öngörülür. Stufflebeam’e göre, bağlamın değerlendirilmesi aşamasında bir eğitim ortamındaki problemler, ihtiyaçlar ve fırsatları belirlemeye yardımcı olan deneysel veriler değerlendirilir. Girdinin değerlendirilmesi ise programın hedeflerinin elde edilmesi için kaynakların nasıl kullanılabileceğine ilişkin veri sağlar. Sürecin değerlendirilmesinde amaç öğretim sürecinde planlanan ve uygulanan etkinlikler arasındaki uygunluğu belirlemektir. Ürün değerlendirmede ise gerçek ürünle beklenen ürün karşılaştırması yapılır.

A şıkkı doğrudur.  Çocuğu tanırken gözlem, anektot kayıtları, portfolyolar, standart testler ve gelişim kontrol listeleri gibi çeşitli tekniklerden yararlanılmalıdır.

E şıkkı doğrudur. A şıkkı yanlıştır. Standart testler farklı deneyimleri, geçmişleri ve ilgileri olan çocukları değerlendirme olanağı sağlar. B şıkkı yanlıştır. Bireysel uygulanabildikleri gibi, küçük ya da çoğunlukla büyük öğrenci gruplarına da uygulanabilmektedirler. C şıkkı yanlıştır. Başarı testleri ve yetenek testleri gibi farklı amaçlar için geliştirilmiş, çeşitli standart testler vardır. D şıkkı yanlıştır. Yetenek testleri okulda öğretilenleri değil, yetenek ve becerileri ölçer.

B şıkkı doğrudur. Erken Çocukluk İçin Değerlendirme Profilleri şunlardır:

Erken Çocukluk İçin Değerlendirme Profilleri, bir bütün olarak okul öncesi eğitim ortamını değerlendirme olanağı sağlayan gözleme dayalı bir kontrol listesidir. Bu ölçme aracında değerlendirilen unsurlar şunlardır: • Öğrenme ortamı: Materyallerin ulaşılabilirliği, çocukların bağımsız hareket etmesine olanak tanıyan boş alanların olması, • Programlama: İçeriklerine ve alanlarına göre etkinliklerin çeşitliliği, • Müfredat: Öğrenmeyi sağlayan farklı tekniklerin kullanılması, çocukların sınıf ortamında değerlendirilmesi, çocukların kendi öğrenme süreçlerini yönlendirebilmelerine olanak sağlanması, öğretmenin öğrenme sürecindeki rolü, • Etkileşim: Öğretmenin sınıf yönetimi ve çocuklarla olumlu etkileşimi, • Bireyselleştirme: Değerlendirme aracılığıyla bireysel öğrenme deneyimlerinin desteklenmesi, özel gereksinimli çocuklar için planlamaların yapılması.

A şıkkı doğrudur. B şıkkı yanlıştır. Burada, sınıflar bu alanın etrafında düzenlenmiştir. Çocuklar ve yetişkinler bir gün boyunca bu alandan geçmek zorundadırlar. C şıkkı yanlıştır. Reggio Emilia okullarında dikkati çeken alanlara “Piazza” adı verilir. D şıkkı yanlıştır. Atölyelerdeki araçlar sadece raflarda sergilenmez, belirli projeler için çalışmalar yapılır. E şıkkı yanlıştır. Bu programda çevrenin önemi üzerinde durulması nedeniyle programın değerlendirme sürecinde çevresel etkenlere vurgu yapılır. Öğretmen boyutunda değerlendirme önemli olup, öğretmenler programın ilkeleri konusunda eğitilir.