ÇOCUKLARI TANIMA VE DEĞERLENDİRME

Çocuklarla yapılan araştırmalarda yapılan en önemli hatalardan biri araştırmanın planlanmasından yürütülmesine kadar geçen süreçlerin yetişkin bakışına dayandırılmasıdır. Onun dışında çocuklarla yapılan bir araştırma teoriye, kültüre, nicel ve nitel paradigmaya uygun bir biçimde dayandırılabilir.

Çocuklarla yapılan araştırmalarda iki konunun öne çıktığı görülmektedir. Birincisi, çocuklarla yürütülecek araştırmalarda hangi araştırma yönteminin veya yöntemlerinin daha uygun olacağıdır. İkincisi ise, araştırma süreçlerinin yetişkin bakısından uzak bir biçimde nasıl planlanıp yürütüleceğidir. Bu iki soruya vereceğimiz cevaplar çocukların doğasına uygun bir araştırma planlanıp yürütülmesinde son derece önemlidir.

Etik ikilem, kurala bağlanmamış durumlarda araştırmacının yasadığı seçim sorunu.

Çocuklarla araştırma yürütmenin yetişkinlerle araştırma yürütmeden kimi farkları ve nedenleri vardır. Yetişkinler çocuklarla yakınlık kurma konusunda deneyim eksikliğine sahip olabilirler. Bu nedenle yetişkinler çocuklarla araştırma yaparken deneyim eksikliğinden onlara patronluk taslayabilirler, uygun olarak davranamayabilirler veya çocuklara numara yapabilirler. Bunların engellenmesi ve çocuklarla sağlıklı bir ilişkinin kurulması gerekmektedir. Bu durum “yakınlık kurma “ biçiminde isimlendirilmektedir.

Hümanisttik kuram özellikle psikanalize dayalı psikodinamik kurama tepki olarak ortaya çıkmıştır. Carl Rogers ve Abraham Maslow öncülüğünde gelişen bu kurama göre insan davranışlarını artırmaya yarayan motivasyonlar bireylerin basit ihtiyaçlarına bağlı olarak şekillenmektedir

Her araştırmada yasa, yönetmelik vb. dokümanlara yer verilir. Ancak ele alnına olguyu hem sayısal hem de zengin anlatımlar açısından incelemek için analitik araştırmalar daha uygun bir tür olarak karşımıza çıkmaktadır.

Temel araştırmaların amacı, kuram üretmek veya var olan kuramsal bilgilere yenilerini eklemektir. Örneğin, davranışçı öğrenme kuramı bir temel araştırma sonucunda üretilmiştir.

Eylem araştırmasındaki eylem ve araştırma kelimeleri ele alınan araştırma konusuna sistematik (araştırma) müdahale (eylem) anlamında kullanılmaktadır.

Aydınlatılmış onamda araştırma süreçlerine ilişkin ayrıntılı bilgiler olmalı, olası sorunlar ve çözüm önerilerine yer verilmeli (örneğin, görüşme yaparken çocuk bayılırsa ne yapılacağı gibi) ve çocukların araştırmadan istedikleri anda ayrılacakları belirtilmelidir.

Desen, araştırmanın amaçlarını gerçekleştiremeyecek veya sorulara cevap veremeyecek durumdaysa veri toplama sürecinin sürdürülmesi etik dışı bir durumdur. Metodolojik sınırlılıklar dikkatli bir biçimde göz önünde bulundurulmalıdır.

Paradigma: Herhangi bir alanda benimsenen yerleşik yazılı ve yazılı olmayan tüm kurallardır

Çocuklarla yapılan kuramlar : Davranışçı,Bilişsel,fizyolojik,Psikodinamik, Hümanistik Kuramlardır

Carl Rogers ve Abraham Maslow öncülüğünde gelişen bu kuram nitel paradigmanın daha uygun olduğu görüşündedir.

Özellikle günümüzde nicel olarak gerçekleştirilen özel eğitim araştırmalarında davranışçı kuramın tercih edildiği görülmektedir. öğretmenler ve eğitimciler de özellikle sınıflarındaki ve okullarındaki kaynaştırma öğrencisi olan çocuklarla davranışçı kuramın varsayımlarına uygun araştırmalar yürütebilir

Uygulamalı araştırmaların amacı günlük yaşamda karşılaşılan sorunlara çözüm yolları bulmaktır

Nicel araştırmalar deseleri arasında, deneysel, bağıntısal ve betimsel araştırma  desenleri sayılabilir. Nicel araştırmalar içinde en çok bilineni anketlere dayalı yapılan betimselaraştırma desenleri sayılabilir.

Eylem araştırmaları planlama, uygulama, tanımlama ve değerlendirme döngüsünün ardışık olarak yerine getirilmesiyle gerçekleşmektedir.

Unicef'e göre, çocuklarla yapılacak araştırmalarda etik ilkeler: Metodolojik sınırlılıklar, çocuğu bilgilendirme, aydınlatılmış ortam, mülkiyet,çocuğa ve düşüncelerine saygı, eşitlik ve ayrım yapmamadır.

Mülkiyet: Araştırma sonucunda elde edilen çalışmaları (resim, fotoğraf, kayıt vb.) çocukların ve ailelerinin izni alınmadan ve teliflerinin ödenmeden kullanılması hem etik hukuki sonuçlar doğuracak işlerdir.

Nitel olarak gerçekleştirilen çalışmalarda üç tür veriden söz edilmektedir. Deneyimlerin, duyguların ve düşüncelerin aktarıldığı derin görüşmeler, ikincisi etkinliklerinin,davranışlarının ve hareketlerinin toplumsal yapı içinde eksiksiz biçimde doğrudan yansıtıldığı gözlemler ve son olarak çeşitli dökümanlar