ÇOCUK VE ERGEN BAKIMI - Deneme Sınavı - 24

Bireyin içinde bulunduğu yaş grubunun çeşitli aktivitelerde, bireye bir şeyi yapması için zorlayıcı olması, ısrar etmesi ve bireyi teşvik etmesi akran baskısı olarak tanımlanmaktadır. Burada yapılması istenen herhangi bir aktivite olumlu ya da olumsuz olabilir. Doğru cevap E'dir.

Zorbalığın nedenlerinden birisi de düşük empati kurma becerisidir. Doğru cevap B'dir.

Akademik başarısızlıkta aile ile ilişkili nedenler okula ve başarıya yönelik tutum ve inançları, içinde bulunduğu sosyal, kültürel ve ekonomik durumu ,öğretmen-ebeveyn iletişiminin yetersiz olması, aile içi uyumsuzluk ve çatışmaların olması, ailenin olumsuz disiplin uygulamaları, cezalandırıcı ve baskıcı tutumu ve kıyaslamaya dayalı ve zorlayıcı eğitim anlayışı sayılabilir. Doğru cevap C'dir.

Öğrenci motivasyonunu artırmada önerilen modellerden öğrenen odaklı sınıf modelinde, sınıfın dört ögesi olduğu belirtilmektedir. A seçeneği doğru cevaptır.

Sınav kaygısının bilişsel belirtileri, düşüncelerini toparlayamama, ifade edememe, unutkanlık, transfer edememe, görsel ve işitsel kanaldan gelen bilgileri anlamada güçlük çekme, dikkat ve odaklanma güçlüğüdür. Doğru cevap D'dir.

Problem çözme tekniğinin 5 aşaması bulunmaktadır. Problemi saptama, Seçenekleri gözden geçirme, Bir çözümü seçme, Eyleme geçme ve Sonuçları değerlendirme. Doğru cevap A'dır.

Önleme ve Çözüm Önerileri
1. Öğrenci ve öğretmenlere etkili çatışma çözme becerileri kazandırılması
2. Öğrencilere kendi davranışları üzerinde denetim ve sorumluluk kazandırmak
3. Eğitim yoluyla öğrencilere, kendi aralarında
ya da öğretmenlerle yaşadıkları çatışmaları
tartışarak, yapıcı ve etkin şekilde nasıl çözeceklerinin öğretilmesi
4. Çatışmaların aynı zamanda öğrenciler için bir öğrenme deneyimine dönüşmesi için fırsat verilmeli
5. Eğitim ortamlarındaki çatışmaların nedenleri ve sonuçları hakkında öğrencilerle okul
çapında etkili çalışmalar yapılması
6. Öğrencilerin yetişkin yaşamlarında karşılaşacakları farklı şiddetlerdeki çatışma ve öfke
durumları ile etkili şekilde başa çıkabilmeleri için, okul yaşamlarında karşılaştıkları stres, öfke ve anlaşmazlıkları önemseme ve başa çıkma becerileri kazandırılması
7. Okulun belirli bir çatışma çözme politikası olmalı ve burada belirlenmiş kuralların tüm okul personeli tarafından uygulanması sağlanmalıdır. Burada özellikle pozitif disiplin uygulamaları, etkili çatışma çözme stratejileri
geliştirilmesi ve asla cezalandırma ya da şiddet içeren uygulamalara izin verilmemelidir.
8. Öğrencilerin eğitim ortamlarında karşılaştıkları stres faktörlerinin azaltılması ve stresle başa çıkma becerileri kazandırılması
9. Öğretmenlerin çatışmaları çözümleme konusunda daha etkili davranması ve çözüme odaklanması gerekmektedir. Bu süreçte öğretmenler aynı zamanda model olmalı ve sağlıklı çatışma çözme yollarını kendileri mutlaka uygulamalıdır.

1. Parçalanmış aile, ayrılmış, boşanmış veya tek ebeveynle yaşamak
2. Düşük sosyoekonomik düzey, yoksulluk ve işsizlik ya da evsizlik
3. Çocuk ihmal ve istismarına maruz kalmak
4. Okulda ve ailede şiddete maruz kalmak, şiddetin yaygın olması ve normal kabul edilmesi
5. Çocukların şiddeti bir problem çözme yolu olarak yetişkinlerden öğrenmesi
6. Savaş ve diğer travmaların etkileri (göç, doğal felaketler sonucu yaşanan travmalar)
7. Ailede alkol ve/veya uyuşturucu kullanan ebeveynlerin ve yetişkinlerin model olması
8. Öğrenciler arasında alkol ve/veya uyuşturucu kullanılmasının yaygın olması
9. Okullarda baskıcı ve katı disiplin, yetersiz ve etkisiz disiplin yöntemlerinin kullanılması
10. Okullarda ruh sağlığı hizmetlerinin yetersizliği, psikolojik danışma hizmetleri için yeterli uzman olmaması
11. Okul sorunlar, sık sık okuldan kaçma, arkadaş ilişkilerindeki sorunlar, dışlanmak, suça karışmak, akademik başarısızlık gibi nedenler
12. Okulda öğrenciler arasında yaşanan sorunlar, öğrencinin okuldan atılması veya öğrenciye verilen disiplin cezası, okuldaki kız arkadaşı sorunları, öğretmenlerle yaşanan sorunlar ve başarısızlık gibi nedenler de
okuldaki şiddet davranışını besleyen unsurlar olarak etkili olmaktadır.
13. Kıskançlık, tartışma, dedikodu ve intikam da okulda ve toplumdaki şiddetin nedeni olabilmektedir (Kızmaz, 2006).
14. Ayrıca okullarda sıklıkla yaşanan şiddetin diğer nedenleri arasında; ergenlerde kız arkadaş sorunu, hoşgörüsüz ve katı öğretmen
davranışları, şiddeti teşvik eden ve olumsuz rol modelleri ile medyanın etkisi, ergenlerin sosyal ihtiyaçlarını karşılayacakları ve boş zamanlarını etkili şekilde değerlendirebilecekleri imkânların yetersizliği, duygusal nedenler, ani öfke patlaması ve gerginlik yaratan bazı stres verici olaylar okullarda şiddetin
ortaya çıkmasında etkilidir (Tezcan, 1996).
15. Diğer taraftan okullarda siber şiddet eylemlerinin de öğrenciler arasında yaşandığı ve giderek arttığı bilinmektedir.

Sınav kaygısının bilişsel belirtileri: Düşüncelerini toparlayamama, ifade edememe, unutkanlık, transfer edememe, görsel ve işitsel kanaldan gelen bilgileri anlamada güçlük çekme, dikkat ve odaklanma güçlüğü.

Duygusal bozukluklar çocuklarda çevresi ile ilişkilerinin iyi ancak sosyal ilişkilerinin zayıf olup, utangaç ve güvensizlik yaşamasıdır. Korkular, kaygı sorunları, endişe, uyku bozuklukları, kekemelik ve tik bozuklukları gibi problemlerdir. Doğru cevap B'dir.

Millî Eğitim Bakanlığı tarafından oluşturulan 2015-2019 stratejik plan raporuna göre 2014 yılında eğitim ve öğretimden erken ayrılma oranı %38,2 olarak raporlanmıştır. Ayrıca aynı raporda örgün eğitimde 20 gün ve üzerinde devamsızlık yapan öğrenci oranı; ilkokulda %14,8, ortaokulda %35, ortaöğretim okullarında ise %34,8 olarak belirtilmiştir. Belirtilen rapora göre okul devamsızlığı ve okul terki gibi riskli davranışların lise öğrencileri arasında yaygın olduğu görülmektedir. Ayrıca okul terki davranışının en sık sergilendiği sınıf düzeyinin ise dokuzuncu sınıf olduğu ortaya koyulmuştur. Doğru cevap A'dır.

Bu çalışmalarda çocuk ve ergenlere bilişsel, duyuşsal ve davranışsal değişimlere odaklanan etkili başa çıkma programları uygulanabilir. Bu programların psikoeğitim, grupla psikolojik danışma, akran eğitimi ile sınıf düzeyine göre planlanmış okul temelli uygulamalar yapılmalıdır. Bu kapsamda:
• Bilinçli internet kullanımını öğretme
• Zamanı etkili kullanma becerisi kazandırma
• İletişim becerilerini geliştirme
• Öz saygıyı arttırma
• Kaygıyı azaltma
• Çocuk veergenlerin güçlü yönlerini tanıyarak pozitif öz değerlendirme yapmasını sağlama
• Problem çözme becerilerini geliştirme
• Etkili karar verme becerilerini geliştirme
• Farklı duyguları tanıyarak olumlu duyguları geliştirme
• Farklı akran tiplerini tanıma ve akran etkilerini fark etme
• Sosyal etkileşimde temel kişilerarası becerileri geliştirme
• Bunların yanı sıra; farklı bağımlılık türlerini tanıma, yaygın bağımlılık belirtilerini bilme, bağımlılığın kısa ve uzun süreli sonuçları ve bağımlılıktan nasıl uzak durulacağı konularına ilişkin bilgi ve beceriler kazanılmalıdır.

Zorbalık ise bir insana sürekli olarak birinin veya birilerinin kasıtlı veya kasıtsız sözel, fiziksel veya psikolojik olarak olumsuz davranışlara maruz bırakılmasıdır.

Okulda ve sınıfta gözlenen öğrenme güçlüklerinin ve disiplin olaylarının önemli bir kısmı güdülenme sorunları ile ilgilidir.

Akademik başarısızlığın değerlendirilmesinde sadece çocuğa odaklanmak her zaman yeterli değildir. Okul, dersler, öğretmenler, aile, medya ve diğer faktörler birlikte değerlendirilmeli ve öğrencinin bireysel farklılıkları ile birlikte çok yönlü ele alınmalı, başarısızlıkla başa çıkması için öğrencilere çözüm yolları sunulmalıdır.

Akademik Başarısızlığı Önleme ve Çözüm Önerileri
• Akademik başarısızlığın birçok nedeni olduğu unutulmamalıdır. Bu nedenler öncelikle öğrenci, ailesi ve öğretmenlerinin de görüşleri incelenerek ortaya koyulmalıdır.
• Çocukların öncelikle akademik becerilerinin geliştirilmesi hedeflenmeli, sadece nota bağlı değerlendirmelerden uzak durulmalıdır.
• Bu nedenle öncelikle okullarda pozitif, destekleyici ve etkili öğrenme ortamları oluşturulmalıdır.
• Akademik başarısızlık yaşayan çocukların belirlenmesi ve başarısızlık nedenlerinin ortadan kaldırılması çok önemlidir. Burada
özellikle başarısızlık yaşayan çocuklarla birlikte çözüm aranması ve en uygun yöntemin belirlenmesi gerekmektedir.
• Akademik başarısızlık yaşayan çocukların suçlanması, eleştirilmesi, cezalandırılması başarısızlığın daha da artmasına neden olurken öğrencilerin kendi potansiyellerine güvenmemesine ve başarısızlığı kabul etmesine neden olur.
• Akademik başarısızlık yaşayan öğrencilere psikolojik destek sağlanması, başarısızlıkla ortaya çıkan yetersizlik, değersizlik ve başaramama korkusu gibi olumsuz duygularla başa çıkmasına yardımcı olunmalıdır.
• Öğrencilerin bireysel farklılıklarına göre değerlendirilmesi, sürece yayılmış başarı değerlendirmeleri ve farklı öğretim yöntemlerine dayalı zenginleştirilmiş, ilgi ve yeteneklerini geliştirmeye dayalı öğrenme ortamları sağlanmalıdır.

Güdülenme bir şey yapmak için harekete geçmek demektir.

1. Aile ili ilişkili nedenler
2. Okul ileilişkili nedenler
3. Sık tekrarlanan okul başarısızlıkları
4. Yüksek düzeyde akademik başarı beklentisi
5. Yüksek sınav kaygısı
6. Kaygının, temelde sınavın kişi için taşıdığı anlamdan kaynaklandığı ve böylelikle kişinin olayı algılayış ve yorumlayış biçiminin
kaygının ortaya çıkmasında etkili olduğu belirtilmektedir. 
7. Sınav kaygısı yaşayan öğrenciler olası bir başarısızlık durumu ve sınava çalışırken kendi yetersizlikleri hakkında endişelenme eğilimi gösterirler
8. Ayrıca, sınav kaygısı yüksek öğrenciler sınavı oldukça tehdit edici, korkutucu olarak algılarlar.
9. Yüksek sınav kaygılı öğrencilerin, düşük sınav kaygılı öğrencilere göre kendileri hakkında daha fazla olumsuz düşünceleri bulunmaktadır.
10. Kendine güvensizlik

Problem davranışlar arasında; sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanımı, erken dönemde riskli cinsel davranışlar, antisosyal davranışlar (şiddet, zorbalık), intihar, okul terki, evden kaçma gibi davranışlar yer almaktadır.

Okulda şiddetin
birçok nedeni bulunmaktadır. Örneğin:
1. Parçalanmış aile, ayrılmış, boşanmış veya tek ebeveynle yaşamak