ÇOCUK VE DRAMA

Yurtlarda kalan çocuklarla planlanıp uygulanacak drama etkinlikleri, çocukların kim olduklarının farkına varma, dünyadaki yerlerini ve değerlerini algılamada, toplumsal yaşamda kabul görmelerini kolaylaştırma ve kendilerine yer edinmelerini sağlayacak değerlerin kazanılmasını amaçlamaktadır. Doğru cevap E'dir.

İmge tiyatrosu üç aşamalıdır. Somut imge oluşturma, ideal imgeyi kurgulama ve geçiş imgesi yaratma. Doğru cevap A'dır.

Dramada gerçek dünya ile kurgusal dünya arasında bir etkileşim vardır. Drama, bireylerin kendilerinde var olan yaratıcılıklarının gelişimini desteklemekte, hayal güçlerini geliştirmekte, gelişimsel özelliklerine ilişkin beceriler kazandırarak çok yönlü gelişim göstermelerine olanak vermektedir. Doğru yanıt E’dir.

Konuşma, dinleme, okuma ve yazma şeklindeki dört temel dil becerisini geliştiren drama, yaratıcılığın gelişimine, farkındalık kazanmaya, sosyal duyarlık sağlamaya da katkı sunmaktadır. Bununla birlikte, beş duyudan birisi olan duyma yetisine ilişkin tek başına bir etki sağlama durumu bulunmamaktadır. Doğru yanıt E’dir.

Soruda açıklaması verilen kavram Forum Tiyatrosu’dur. Doğru yanıt B’dir.

Çocuk hakları ile ilgili olarak Türkiye’nin de imzaladığı sözleşmeler çerçevesinde, amaç çocuğun cezalandırılması değil, çocuğun tekrar kazanılmasıdır. Diğer seçeneklerde sunulan amaçlar, dramanın genel amaçları olup, spesifik bir gruba özgü değillerdir. Doğru yanıt A’dır.

Gelişimsel süreçte farklı yaşam koşullarına maruz kalmış olan; göç eden, mülteci, yetiştirme yurtlarında ya da cezaevlerinde kalan çocuklarla çeşitli drama etkinlikleri düzenlenebilmektedir. Bu kapsamda, kendi evlerinde bakıcılar tarafından yetiştirilen çocukların öncelikli olarak çalışılması beklenen grupta olmadıkları söylenebilir. Doğru yanıt E’dir.

Soruda açıklaması verilen teknik, uzman mantosudur. Bu teknikteki uzman belli bir bilgiyi öğreten değil, bütün katılımcıların düşüncelerini oluşturabileceği ve paylaşabileceği hoşgörülü alanlardır.

Soruda açıklaması verilen teknik Süreçsel Drama'dır. Doğru yanıt A'dır.

Resmi eğitim ortamlarında bilgiyi öğretmen sunar. Ders anlatma sözlü sunumla yapılır. Değişim ve süreksiz olma ve sözlü alışverişle öğrenme söz konusudur. Aynı zamanda, günlük yaşamdan uzaktır. Doğru yanıt D’dir.

Resnick çalışmasında bilişsel antropologlar, sosyologlar ve psikologların yaptıkları araştırmaları analiz etmiş ve resmî ve resmî olmayan öğrenmeyi dört boyutta karşılaştırmıştır. Buna göre, sembolleri kullanma resmi öğrenme ortamlarına özgü bir kavramdır. Doğru yanıt D'dir.

Lider/öğretmen, çocuklardan daha güçlü bir pozisyonda olmadığından ve çocuklara bu şekilde hissettirmediğinden emin olunmalıdır. Doğru yanıt D’dir.

Resmi Eğitim;

* Günlük yaşamdan uzaktır.

* Öğretmen bilgiyi sunar.

* Kişisel değildir.

* Eğitim bilim ve program açıktır.

* Değişim ve süreksiz olmak değerlidir.

* Sözlü alışverişle öğrenme

* Sözlü sunumla ders anlatma

* Daha az sosyal güdülenme

Doğru Cevap B'dir.

Resmi Öğrenme'nin boyutları;

* Bireysel düşünme

* “Kuramsal düşünce” (kitaplar eğitimde önemlidir ancak
ölçme-değerlendirme esnasında kullanılmaz.)

* Sembolleri kullanma

* Genellenmiş beceri ve bilgi

Doğru Cevap C'dir.

Farklı yaşam alanlarında çocuklarla yapılan drama çalışmalarında dikkat edilmesi
gereken araçlar şunlardır;
• Çalışmayla ilgili gerekli yasal izinler çalışmanın öncesinde gerek kurumlardan gerekse
aileler ya da yasal vasilerden alınmalıdır.
• Çocukların özel ilgi ve gereksinimlerinin farkında olunmalıdır.
• Çocuklara kendilerini ifade etme şansı verilmelidir.
• Lider/öğretmen, çocuklardan daha güçlü bir pozisyonda olmadığından ve çocuklara
bu şekilde hissettirmediğinden emin olunmalıdır.
• Çocuklara drama oturumları sırasında paylaştıkları sırların üçüncü kişilerle paylaşılmayacağını
aktarmalıdır.
• Her ne kadar çalışmaların yürütüleceği ortam önemliyse de Wager (2014)’a göre
daha önemlisi gruptaki bireylerin birbirine güven duymasıdır. Bu nedenle, güven
çalışmaları yapılması iyi olabilir.
• Çalışma grubu farklı yaşlardan çocuklardan oluşacaktır. Her yaşın gelişimsel özelliklerini
bilmeniz önemlidir.
• Çalışma grubundaki çocuklar farklı kültürlerden geleceklerdir. Çocukların geldikleri
kültürler hakkında sahip olacağınız bilgiler planlama ve uygulamada yararlı olacaktır.
• Çocukların ana dilleri farklı olabilir ve sizin kullandığınız dile hâkim olmayabilirler.
Anlaşmanızda yardımcı olabilecek, güvenilir birinden yardım istenmelidir.
Planlama yaparken bu durumu göz önünde bulundurmak gerekir.
• Grup dinamiğinin oluşması ancak çocukların birbirini tanımasıyla mümkündür.
İlk haftalarda tanışma çalışmalarına yer verilmesi önerilmektedir.
• Çocuklara yapılması planlanan drama çalışmaları hakkında bilgi verilmelidir.
• Çalışmalar gönüllülük esasına dayanmalıdır.
• Çalışmanın başlangıcında etkinlikleri bütün grupla yapacak şekilde planlama
önemlidir.
• Çalışmalar, her yaşam alanının özelliğine göre planlanmalıdır.

Doğru Cevap E'dir.

Cecily O’Neill, Dorothy Heathcote ve Gavin Bolton tarafından da kullanılan Süreçsel Drama kavramını geliştirmiş farklı bir forma sokmuştur. Bu teknik, yazılı bir metin üzerinden hareket etmez, sonucu öngörülemez, süreç önemli ve genişletilebilirdir. Yazılı ve önceden belirlenmiş bir metin olmasa da bu teknikte güçlü bir ön-metin vardır. Ön-metin bazen bir cümle, bazen bir gazete haberi bazen de bir resimdir. Sunulan bu ön-metin zaman, ortam, olay ve kişi gibi drama için önemli bilgilerin ya hepsini ya da bir kısmını içerir ve dramayı başlatan işte budur. Drama çalışmasının devamı ise her zaman planlanmaz,
doğaçlama olarak devam eder. Doğru Cevap C'dir.

Uzman Mantosu, liderin/ öğretmenin otoritesinden ziyade bütün katılımcıların bilgi ve deneyimlerinden yola çıkarak öz-farkındalık oluşturmayı amaçlamaktadır. Bu teknikte, öğrenciler kendilerine herhangi bir alanda uzman rolü alırlar. Bu rollerin içerisinde gerçek yaşam sorunlarını birlikte araştırır ve yeni bilgi geliştirirler. Dramanın uygulandığı sınıflarda, bu nedenle, öğretmenin temel otorite olduğu bir durum yoktur. Aksine güç paylaşılır, öğrenme eşit ve birbiriyle ilişkilidir. Bu teknikteki uzman belli bir bilgiyi öğreten değil, bütün katılımcıların düşüncelerini oluşturabileceği ve paylaşabileceği hoşgörülü alanlardır. Doğru Cevap A'dır.

Uzman Mantosunun aşamaları ise dairelerle ifade edilmektedir:
Daire 1: “-mış gibi” ögesini oluşturmak (Katılımcılarla birlikte bir kuruluşa dönüşmenin
onaylanması)
Daire 2: Programı yürütmek için kuruluşla ilgili gerekli zorunlu ögeler öğretmen tarafından
önceden belirlenir.
Daire 3: Kuruluşla ilgili ortak bir amaç duygusu oluşturmak. Bu kısmen ilk görevler
aracılığıyla başarılabilir.
Daire 4: Kuruluşun tarihi ögeleri tanıtılır.
Daire 5: Uygun olan her aşamada zorunlu ögeler oluşturulur.
Daire 6: Çalışma çocukların olduğu kadar öğretmenin de yaratıcılığına bağlı olarak
ilerler.
Daire 7: Öğretmenin rol alması, kuruluş içindeki düzenlemeyi değiştirebilir.

Doğru Cevap A'dır.

Drama alanına Augusto Boal tarafından kazandırılan yaklaşım ise Ezilenlerin Tiyatrosudur. Ezilenlerin Tiyatrosu, Paulo Freire’nin Ezilenlerin Pedagojisi isimli eleştirel eğitim akımından yola çıkarak geliştirilen bir yaklaşımdır. Bu yaklaşımda, var olan tarihî, sosyal ve politik yapının irdelenmesi amaçlanmaktadır. Doğru Cevap B'dir.

Ezilenlerin Tiyatrosu yaklaşımıyla ilişkili ikinci teknik ise İmge Tiyatrosudur. Bu teknik bir heykel çalışmasıdır. Ancak seyircinin doğrudan katılımını gerektirir. Üç aşamalıdır: somut imge oluşturma, ideal imgeyi kurgulama ve geçiş imgesi yaratma. İlk aşamada, bir katılımcı, grubundaki bütün katılımcıların da ilgisini çekeceğini düşündüğü bir temayı diğer katılımcıların bedenlerini bir kilmiş gibi kullanarak ifade eder. Söz kullanılmamalıdır. Bunun yerine, çok zorlandığında, heykeline vermek istediği yüz ifadesi formunu kendi yüz ifadesiyle verebilir. Oluşturulan heykel, gruptaki bütün katılımcılar tarafından anlamlı hâle gelinceye kadar değiştirilir. Herkes imgeyi anlamlandırdığında ikinci aşamaya
geçilir. İlk aşama var olan durumu canlandırırken ikinci aşamada ‘olması gereken’ yine heykel formunda canlandırılır. Üçüncü ve son aşamada ise var olan gerçeklikten, olması gerekene geçiş formunun canlandırılması istenir. Bu yolla, bütün katılımcılar tarafından onaylanan heykel gruplarıyla gerçek durumun değiştirilmesi-dönüştürülmesi şansı verilmiş olur. Doğru Cevap E'dir.