ÇOCUK VE DRAMA - Deneme Sınavı - 13

Sınıf ortamı dışında, alternatif bir mekânda drama çalışması yaparken, dış mekânla ilgili öngörülebilir dört özelliğe dikkat etmek gerekir:

• Katılımcıların güvenliği

• Katılımcıların yaratacağıveya dış mekândan gelen gürültü

• Mekândakikişilerin dış seyirciyi oluşturması

• Alanın kontrolsüzgenişliği

Eğer drama ortamının gerçekleşeceği mekânda bir eğitimci yoksa  liderin sorumluluğu artmaktadır. Bu noktada yapılması gerekenlerden ilki, mekânda çalışabilmek için gerekli kurum ve kuruluşlardan izin almaktır. Ancak izin dışmekan özellikleri ile ilgili değildir. Doğru cevap C'dir.

Çalışılacak grubun özellikleri: Katılımcıların gelişim özellikleri, sosyoekonomik düzeyleri, hazırbulunuşluklarının, deneyimleri, gibi özellikleri herhangi bir drama çalışmasını etkileyeceği gibi, alternatif mekânda yapılacak drama oturumunu da etkileyecektir. Bu nedenle çalışılacak grup özellikle çocuk veya genç grubu ise tanınması ve özelliklerin bilinmesi gerekir. Çocukların özellikle müze, galeri veya kütüphane gibi mekânlara dair deneyimleri yoksa veya kısıtlıysa, buralarda gerçekleşecek drama oturumlarından önce hazırlık çalışmaları veya mekânlara yapılacak ön ziyaretler gerekebilir.

Mekânla katılımcı arasında iletişim sağlamak (Adıgüzel, 2013): Farklı bir mekânda çalışıldığı için katılımcının mekânı tanıması ve özelliklerini anlaması için fırsat vermek gerekir. Yaş grubu küçüldükçe mekânı tanımaya dair çalışmaların biraz daha uzun tutulması gerekebilir. Dokunma, koklama, inceleme, tatma gibi algı çalışmalarının yanı sıra, mekânın onlarda bıraktığ

Kütüphaneler, müzeler, fabrikalar, sanat galerileri, çocuk parkları, meydanlar, huzurevleri, hastane, laboratuvar, sağlık ocağı, postane, banka, bir süpermarketin içi, antrepolar, pek çok meslek erbabı- nın atölyesi örneğin marangozhaneler, terzi dükkânları gibi mekânlar drama çalışmasının yapılabileceği alanlardır.

İyi bir drama liderinin, grup oluşturabilecek drama katılımcısının ve doğru yapılandırılmış bir planın olduğu pek çok mekânı drama için kullanabilir. Fakat, mekân seçimi gelişigüzel değil amaçlara yönelik olmalıdır. Bu nedenle sınıf dışında çalışacak bir liderin öncelikle kendine şu soruyu sorması gerekir: “Ben neden sınıf dışında drama yapıyorum? Drama dersini sınıf dışına taşımak bana ve katılımcılara ne kazandıracaktır?” Bu soruların cevabı drama çalışmasının hedeerini belirleyecektir

Doğada drama: Doğal yaşama karşı duyarlılık sağlama, çevreyi tanıma ve koruma, doğal yaşamın parçası olarak insanı algılama, doğanın insan yaşamındaki önemini kavrama, fazla enerjiden kurtulma gibi amaçlarla doğada yapılan drama çalışmalarıdır. Bunların dışında, okul binaları ve bahçeleri, çocukların kendi yaşantılarındaki bir mekâna farklı bir perspektien bakabilmeleri için dramada kullanılabilir. Ayrıca, yetkin bir drama lideri ve iyi bir planlama ile fabrikalar, sanat galerileri, çocuk parkları, meydanlar, huzurevleri, hastane, laboratuvar, sağlık ocağı, postane, banka, bir süpermarketin içi, antrepolar, pek çok meslek erbabının atölyesi örneğin marangozhaneler, terzi dükkanları gibi m

Tiyatroda drama ülkemizde örnekleri pek görülmemekle birlikte özellikle İngiltere’de bazı tiyatro grupları tarafından başarılı bir şekilde uygulanan bir alternatif mekân dramasıdır.

Öncelikle mekân seçimi amaca uygun şekilde olmalıdır. Bu nedenle rastgele bir mekân seçimi değil, bilinçli ve ulaşılmak istenen hedefe varmayı kolaylaştı- racak bir seçim olmalıdır. Mekâna karar verildikten sonra, drama çalışması yapacak liderin mekânı görmesi ve varsa oradaki eğitim uzmanları ile bağlantıya geçerek neler yapıp neler yapamayacağını öğrenmesi gerekir. Çalışma öncesi, gerekli izinleri aldıktan sonra, lider mekâna uygun bir planlama yapmalıdır. Çalı- şılacak grubun bilgi düzeyi, hazırbulunuşlukları saptandıktan sonra, gerekli durumlarda, gidilecek mekân hakkında bilgi verilmeli, mekânın kuralları gruba net bir şekilde açıklanmalıdır. Çalışma sırasında, lider mekân kullanımına dair net kurallar koyarak çalışmasını ve grubunu kontrol altında tutmalı ve çalışmasını olumsuz etkileyebilecek unsurlara karşı hazırlıklı olmalıdır. Çalışmasını tamamladıktan sonra, lider varsa mekândaki uzmanın veya görevlilerin onlardan beklediklerine cevap vermelidir.

Doğada drama, çocuklara hareket özgürlüğü ve ses deneyimi için eşsiz bir ortam sağlar. Özellikle kapalı mekânlarda yaşamını geçiren çocukların iç dengelerini yakalayabilmeleri için hareketli olacakları ve yüksek ses kullanabilecekleri çalışmalara geniş yer verilmelidir.

Müzelerin kendi eserlerini korumayı temel alan özel kuralları vardır, bu kurallara uymak şartı ile müzelerde özellikle 1990’lardan başlayarak hem çocuklarla hem de yetişkinlerle yaygın olarak drama çalışmaları yapılmaktadır

Kütüphanecilik alanında önemli bir kurum olan Uluslararası Kütüphane Dernekleri ve Kurumları Federasyonu 2003 yılında yayımladığı “Herkes için Bilgi” raporunda 21. yüzyılda kütüphanenin insanların bir araya geldiği, güzel vakit geçirebildikleri, hayat-boyu öğrenmenin gerçekleştiği ve yeniliklere açık birer eğitim merkezleri” olarak tanımlamaktadır. Doğru cevap B'dir.

Dünya ve toplum açısından önemli ve zengin bilgi kaynağı olan kütüphanelerin, çocuk ve gençlerin hayatında aktif bir anlam kazanmaları önemlidir. Ödev yapma  ve ders çalışma mekânı olmaktan çıkıp gerçek değerine ulaşabilmesi için drama ile kütüphaneler arasında bir bağ kurulması değerli bulunmakta ve bu bakış açısıyla kütüphane drama için alternatif bir mekân olabilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Osman Hamdi Bey, müze yapılanmasında önemli rol oynarken eğitim ve müze bağlantısının bizim ülkemizde kurulmasında ciddi adımlar atan kişi Satı Bey’dir. Doğru cevap D'dir.

Müzede drama uygulamasında temel amaç bir eseri, bir dönemi, bir eşyayı, bir kişiyi tanıtmak veya bir olayı işlemek olabilir. Doğru cevap C'dir.

Drama liderinin müzede yer alan bir dönem veya eserden yola çıkarak yapacağı drama çalışmasının çocuk açısında pek çok katkısı vardır. Örneğin gözlem yapma, olaylara geniş bir perspektiften bakma, hayal gücünü geliştirme ve kendi yaşantısı ile eser arasında bir bağ kurabilme, kültürel, sosyal, tarihî, antropolojik değerleri fark etme, ekip çalışması içinde kendi duygularını ifade edip müzenin verdiği mesajı algılama. Doğru cevap E'dir.

Okul gezisi kapsamında tiyatroya gelen çocuklarla tiyatro performansı sonrasında tiyatro oyununun konusu dahilinde drama atölyesi yapılmaktadır. Böylelikle çocuklar izledikleri oyuna dair fikirlerini, tepkilerini ve kendi deneyimlerini ortaya çıkartıp drama ortamında oynayabilmekte ve tiyatro oyununda işlenen konuyu sıcağı sıcağına tartışabilmektedirler.Doğru cevap C'dir.

Mekanın içeriğine bağlı drama amaca yönelik bir seçimdir.Çünkü öğrenme ortama bağlıdır. Dolayısıyla doğru cevap E'dir.

Sınıf ortamı dışında alternatif bir mekanda drama çalışması yaparken dış mekanla ilgili öngörülebilir özelliklerden biri güvenliktir.  Mekanın, mekana gelen çocukların güvenliği eğitimden önce geleceği için, öncelikle çocuklar için güvenli bir ortam sağlanmalıdır.

Isınma, çalışma, değerlendirme süreçlerini kapsayan drama oturumları planlamak, mekana ve mekanın içeriğine uygun drama çalışması planlarken dikkat edilmesi gereken önemli hususlardan biri değildir. Bir kaç drama tekniği ile de etkinlikler yapılabilir fakat bunun dramatik yapılandırılması olan ve bir sürece atıfta bulunan drama oturumu ile karıştırılmaması gerekir.