ÇOCUK GELİŞİMİNDE PROGRAM

Kurum merkezli eğitim, doğumdan zorunlu öğrenim çağına kadar olan yılları içine alan okul öncesi dönemdeki çocuklara bakım ve eğitim hizmetinin; çocukların bedensel, zihinsel, duygusal ve sosyal yönden gelişimlerini destekleyen zengin çevre olanaklarıyla planlı ve düzenli olarak kurum çatısı altında verilmesini sağlayan eğitim modelidir. Model dünyada bu alandaki eğitimin ilk örneği olarak kabul edilebilir.

İngiltere de kadın işçilerin verimliliklerini arttırabilmek amacıyla oluşturulan eğitim kurumları, bu alanın ilk örneği sayılabilir.

Kurum merkezli eğitimin kapsamını, hedef kitlesi bakımından 0-66 ay (0-5,5 yaş) grubundaki çocuklar ve aileleri oluşturmaktadır.

Kurum merkezli eğitim ile ilgili olarak;

"Kurum merkezli gelişimsel destek programlarının başarılı olabilmesi için çocuklara sunulan öğrenme ortamları ve süreçleri şunu / şunları içermelidir:......................………………" Soruda verilen boşluğa I. Oyun, III.Araştırma inceleme deneyimleri ve IV. Çocukların kendi seçimleri olan etkinlikler ifadeleri gelebilir. Ancak II. Çocuğu sınırlandıran biçimlendirici çevre kurum merkezli gelişimsel destek programlarının başarıya ulaşmasında istenilen bir çevre özelliği değildir. Aksine çocuğa araştırma yapıp deneyimler yaşayabileceği geliştirici bir çevre sunulması gerekmektedir. Bu nedenle sorunun doğru yanıtı "D" seçeneğidir.

0-36 Aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı; sarmal, bütüncül, etkileşim temelli bir programdır ve duyuların geliştirilmesini temel alır. Ancak öğretim programı içermez. Çünkü gelişimsel bir programdır. Bu nedenle sorunun doğru yanıtı "B" seçeneğidir.

Soruda verilen ifadelerin hepsi 0-36 Aylık Çocuklar İçin Eğitim Programının amaçları arasında yer alır. Bu nedenle sorunun doğru yanıtı "E" seçeneğidir.

0-36 Aylık Çocuklar İçin Eğitim Programında aylık eğitim planı yer almaz. Diğer seçeneklerde verilen formların tümü programda yer almaktadır. Bu nedenle sorunun doğru yanıtı "A" seçeneğidir.

MEB Okul Öncesi Eğitim Programı ve 0-36 Aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı'nın amaçları karşılaştırıldığında temel farklılığın OÖEP çocukların ilkokula hazırbulunuşluklarını desteklemeyi hedeflemesi olduğu görülmektedir. Bu nedenle sorunun doğru yanıtı "C" seçeneğidir.

Okul Öncesi Eğitim Programına göre tam günlük eğitim akışı ile yarım günlük eğitim akışı arasındaki temel fark tam günlük eğitim akışında oyun ve etkinlik zamanına ikişer kez zaman ayrılmasıdır. Bu nedenle sorunun doğru yanıtı "B" seçeneğidir.

Okul Öncesi Eğitim Programı ile ilgili olarak soruda verilen ifadelerin tümü doğrudur. Bu nedenle sorunun doğru yanıtı "E" seçeneğidir.

Okul Öncesi Eğitim Programı Aylık Eğitim Planında bulunması gereken bölümler;

I.Kazanım ve göstergeler

III. Alan gezileri
IV. Aile katılımı

VI. Değerlendirmedir. 

II. Etkinlikler ve V. Uyarlama ise aylık eğitim planında yer almayan bölümlerdir. Uyarlamalara gerekli durumlarda etkinlik planı içerisinde yer verilmesi gerekmektedir. Bu nedenle sorunun doğru yanıtı "D" seçeneğidir.

Türkiye’de uygulanan kurum merkezli gelişimsel programlar, Millî Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen “0-36 Aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı” ve “2013 Okul öncesi Eğitim Programı”dır. Bu programlar Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı resmî-özel anaokulu, resmîözel anasınıfı ve kız meslek lisesi bünyesindeki uygulama anaokullarında uygulanmak üzere geliştirilmiştir ve bu kurumlarda uygulanması zorunludur. Türkiye’de okul öncesinde kurum merkezli eğitimin yaygın olarak uygulandığı diğer kurumlar Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğüne bağlı olarak açılan ve işletilen kreş ve gündüz bakımevleridir. Bu kurumlar, gerçek ve tüzel kişiler tarafından açılan ücretli eğitim biçimindedir. Kreş, 0-36 aylık çocuklara hizmet veren kuruluşu, gündüz bakımevi ise 3766 aylık çocuklara hizmet veren kuruluşu içermektedir. Bu kurumlar ayrı ayrı açılabileceği gibi her iki yaş grubunu da içerecek biçiminde birlikte de açılabilmektedir. Bu kurumların açılış ve işleyişi Aile Bakanlığına bağlı iken eğitim programlarının uygulanması ve denetlenmesinde ise Millî Eğitim Bakanlığına bağlıdırlar. Bu kurumlar, Millî Eğitim Bakanlığının “0-36 Aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı” ile 37-72 aylık çocuklar için “2013 Okul öncesi Eğitim Programı” nı uygulamakla yükümlüdürler (Resmî Gazete, 2015).

0-36 aylık çocukların okul öncesi kurumlarda bakım ve eğitimine yönelik olarak Millî Eğitim Bakanlığı tarafından 1994 yılında “0-36 Ay Kreş Programı” geliştirilmiş ve 2013 yılına kadar uygulanmıştır. Bu program, 2013 yılında Millî Eğitim Bakanlığı tarafından güncellenmiş ve “0-36 Aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı” olarak uygulanmaya başlamıştır.

0-36 aylık çocukların okul öncesi kurumlarda bakım ve eğitimine yönelik olarak Millî Eğitim Bakanlığı tarafından 1994 yılında “0-36 Ay Kreş Programı” geliştirilmiş ve 2013 yılına kadar uygulanmıştır. Bu program, 2013 yılında Millî Eğitim Bakanlığı tarafından güncellenmiş ve “0-36 Aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı” olarak uygulanmaya başlamıştır.

Millî Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilerek uygulamaya konulan “Okul öncesi Eğitim Programı”nın temel amacı, okul öncesi eğitimi kurumlarına devam eden çocukların zengin öğrenme deneyimleri aracılığıyla sağlıklı büyümelerini, tüm gelişim alanlarının desteklenerek en üst düzeye ulaşmasını, öz bakım becerilerini kazanmalarını ve ilkokula hazır bulunmalarını sağlamaktır (MEB, 2013b). Eğitim programı 37-72 aylık çocukları kapsamaktadır.

MEB 2013 Okul öncesi Eğitim Programı’nın ilk bölümünde okul öncesi dönemin önemi, aile ve öğretmenin rolü açıklanmştır. İkinci bölümde programın tanıtımı yapılmıştır.

MEB 2013 Eğitim programın üçüncü bölümünde, her yaş grubu için (36-48 ay; 48-60 ay; 60-72 ay) gelişim özellikleri, kazanımlar, göstergeler ve bunlarla ilgili açıklamalar tablolar biçiminde sunulmuştur. Kazanım ve göstergelerle farklı eğitim süreçleri oluşturularak çocukları desteklemek ve onları bulundukları gelişim düzeyinden ulaşabilecekleri en üst aşamaya taşımak, bu programın hedefi olarak vurgulanmıştır.

MEB 2013 EğitimProgramın dördüncü bölümünde okul öncesi eğitimin planlanması ve uygulanması ile ilgili öğretmen ve yöneticilere rehber bilgiler yer almıştır. Bu bölümde, okul öncesi kurumlarda eğitim ortamı ve öğrenme merkezlerinin nasıl olması gerektiği açıklanmış, gün içerisinde gerçekleştirilebilecek etkinlik çeşitleri sıralanarak aylık eğitim planı ve günlük eğitim akışının nasıl hazırlanacağı açıklanmıştır.