ÇOCUK GELİŞİMİNDE PROGRAM

Küçük çocukların gelişim gereksinimlerinin karşılanması konusunda 1950’lerden itibaren gelişen bakış açısı; ilk yılların daha sonraki gelişim için belirleyici olduğu ve verilecek iyi bir erken çocukluk eğitimi ile tüm çocukların gereksinimlerinin karşılanması gerekliliğidir. Doğru yanıt E'dir.

Okul öncesi dönemde çocuklar kendilerini zihinsel, duygusal ve sosyal açıdan besleyecek uyarıcıları ararlar. Kurum merkezli eğitimin çocuğun bütünsel gelişimi esas alınarak planlı ve düzenli olarak okul öncesi eğitim kurumlarında verilmesi önerilmektedir. Doğru yanıt D'dir.

Kurum merkezli eğitim, doğumdan zorunlu öğrenim çağına kadar olan yılları içine alan okul öncesi dönemdeki çocuklara bakım ve eğitim hizmetinin; çocukların bedensel, zihinsel, duygusal ve sosyal yönden gelişimlerini destekleyen zengin çevre olanaklarıyla planlı ve düzenli olarak kurum çatısı altında verilmesini sağlayan eğitim modelidir. Doğru yanıt E'dir.

Çocuk bakımı ve eğitiminde kurum merkezli eğitimin ilk örnekleri kadının çalışmaya başlaması ile ortaya çıkan okul çağına gelmemiş çocukların bakımı gereksiniminden doğmuştur. Doğru yanıt A'dır.

0-3 yaş grubu için (0-36 ay) kreş, 3-5,5 yaş grubu için (36-66 ay) anaokulu ve 4-5,5 yaş grubu için (48-66 ay) anasınıfı olarak isimlendirilir. Doğru yanıt A'dır.

Gelişimsel programların kapsamı, çocuğu merkeze alan bir yaklaşım içinde çocukların etkin katılımları ile kendilerini her yönden ifade etmelerine olanak tanıyan bir çerçeveye sahip olmalıdır. Doğru yanıt C'dir.

Gelişimsel programlarda değerlendirme boyutu kapsamında, bir yıl boyunca çocukların gelişimleri ve öğrenmelerinin değerlendirilmesi, çocuk hakkında bilgiye sahip olunması, uygulamaların gözden geçirilmesi, öğretmenin kendini değerlendirmesine yönelik değerlendirmelere yer verilir. Doğru yanıt B'dir.

Gelişimsel programda çocukların kendi seçimleri ve öğretmenin yönlendirdiği etkinlikler arasında bir denge kurulmalıdır. Çocukların öğrenme ortamına kendi oyuncaklarını getirmesine izin veren bir öğretmenin amacı çocukların seçimlerine yer vermek olabilir. Doğru yanıt C'dir.

Sesleri ayırt etme Bilişsel alana ait bir göstergeyi anlatır. Doğru yanıt D'dir.

Günü değerlendirme zamanında çocuklar günün sonunda grup halinde bir araya toplanır ve günün değerlendirilmesi amaçlı sohbet edilir. çocuklar etkinlikle ilgili konuşabilir, birbirlerine sunum yapabilir. Doğru yanıt E'dir.

Kurum merkezli eğitimde hedef kitle, doğumdan zorunlu öğrenim çağına kadar olan yaş aralığındaki çocuklardır. Ancak kapsamı hedef kitle bakımından 0-66 ay (0-5,5) grubundaki çocuklar ve aileleri oluşturmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilerek uygulamaya konulan "Okul öncesi Eğitim Programı" 37-72 aylık çocukları kapsamaktadır ve programın temel amacı, okul öncesi eğitimi kurumlarına devam eden çocukların zengin öğrenme deneyimleri aracılığıyla sağlıklı büyümelerini, tüm gelişim alanlarının destekleyerek en üst düzeyde ulaşmasını, öz-bakım becerilerini kazanmalarını ve ilkokula hazır bulunmalarını sağlamaktadır. Doğru cevap B'dir.

48-60 aylık çocuklar için hazırlanmış bir fen etkinliğinde "nesne ya da varlıkları gözlemeler" tanımı bir kazanım olarak ele alınabilir ve bu kazanıma ilişkin göstergeler Rengini, şeklini, büyüklüğünü, dokusunu ve miktarı söyler şeklinde tanımlanabilir. Doğru cevap E'dir.

48-60 ay çocuklar için hazırlanmış bir etkinlikte farklı gelişim alanlarına ilişkin kazanımlar ve bu kazanımlara ilişkin göstergelerin yer alması beklenmektedir. Sıralanan seçeneklerde; "nesne/durum/olaya dikkatini verir",  "nesne ya da varlıkları gözlemler", "dili iletişim amacıyla kullanır" ve "nesne/durum/olayla ilgili tahminde bulunur" ifadeleri bir kazanım olarak ele alınabilir. Ancak "konuşmayı başlatır" tanımı "dili iletişim amacıyla kullanır" kazanımına ilişkin bir göstergedir. Doğru cevap B'dir.

dili iletişim amacıyla kullanır.

Bir etkinlik planında; hedef gelişim alanına ilişkin kazanımlar ve bu kazanımlara ilişkin göstergeler, öğrenme süreci, materyaller, sözcük ve kavramlar, değerlendirme, dikkat edilmesi gereken noktalar, önerilen diğer etkinlikler, uyarlama ve aile katılımı gibi unsurlara yer verilmektedir. Ortam bu unsurlar arasında yer almamaktadır. Doğru cevap C'dir.

"Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim Programı Gelişim Formu"nda yer gözlem yapılması beklenen beş gelişim alanı yer almaktadır. Bunlar (a) motor gelişim, (b) bilişsel gelişim, (c) sosyal-duygusal gelişim, (d) öz-bakım becerileri ve (e) dil gelişimidir. Doğru cevap B'dir.

Bir etkinlik örneğinde; hedef gelişim alanına ilişkin kazanımlar ve bu kazanımlara ilişkin göstergeler, öğrenme süreci, materyaller, sözcük ve kavramlar, değerlendirme, dikkat edilmesi gereken noktalar, önerilen diğer etkinlikler, uyarlama ve aile katılımı gibi unsurlara yer verilmektedir. Ortam bu unsurlar arasında yer almaktadır. "Alıcı dilde problemi olan çocuk varsa, soru sorarken basit ve kısa cümlelerle sorulur" ifadesi gelişimsel olarak bireysel farklılık gösteren çocuklara ilişkin olası bir uyarlamayı içermektedir. Bu nedenle uyarlama başlığı altında yer alabilir. Doğru cevap C'dir.

Okul Öncesi Eğitim Programı'nın özelliklerinden bazıları; çocuk merkezli olması, esnek olması, oyun temelli olması, yaratıcılığı destekleyici olması ve keşfederek öğrenme temelli olmasıdır. Etkinlik planları pek çok bileşeni içermektedir. Bunlardan birisi "uyarlama" başlığıdır. Uyarlama bileşeni, programın bireysel farklılıkları dikkate aldığını göstermektedir. Doğru cevap B'dir.

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen "Okul Öncesi Eğitim Programı" beş temel bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, okul öncesi dönemin önemi, aile ve öğretmenin rolü açıklanmaktadır. İkinci bölümde, programın tanıtımı yer almaktadır. Üçüncü bölümde, her yaş gurunu için gelişimsel  özelliklere, kazanımlar ve göstergelere ilişkin bilgi yer almaktadır. Dördüncü bölümde, okul öncesi eğitimin planlanması ve uygulanması ile ilgili öğretmen ve yöneticilere rehber bilgiler yer almaktadır. Beşinci bölümde ise, değerlendirme sürecinde izlenecek yaklaşımlar açıklanmıştır. Doğru cevap C'dir.

0-36 ay çocuklar için görme alanı içinde nesneyi alma,  kaşık veya küpü vücudunun orta hattına getirme, elindeki nesneyi ağzına götürme ve yüz üstü yatırıldığında ayakları ile kendini öne doğru itme davranışları motor gelişim alanından kazanıma ilişkin göstergelerdir. Ancak elindeki nesne alındığında arama bilişsel gelişim alanındaki kazanıma ilişkin göstergedir. Doğru cevap D'dir.