ÇOCUK GELİŞİMİNDE PROGRAM

Kurum merkezli eğitimin kapsamını, hedef kitlesi bakımından 0-66 ay (0-5,5 yaş) grubundaki çocuklar ve aileleri oluşturmaktadır. Bu yaş grubundaki çocuklara bakım ve eğitim hizmeti sunan kurumlar genellikle, 0-3 yaş grubu için (0-36 ay) kreş, 3-5,5 yaş grubu için (36-66 ay) anaokulu ve 4-5,5 yaş grubu için (48-66 ay) anasınıfı olarak isimlendirilmektedir. Bu nedenle doğru cevap B'dir.

Kurum merkezli eğitimin kapsamını hizmet sunan kurum ve kuruluşlar bakımından, Millî Eğitim Bakanlığı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına bağlı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü, kamu kurum ve kuruluşları, özel sektör kuruluşları, belediyeler ve üniversiteler bünyesinde açılan okul öncesi kurumlar oluşturmaktadır. Bu kurum ve kuruluşlar okul öncesi çocuklarına kreş, çocuk yuvası, kreş ve gündüz bakımevi, anaokulu, anasınıfı, uygulama sınıfı gibi adlar altında okul öncesi eğitim hizmeti sunmaktadır. Bu nedenle I, II, III ve IV. seçeneklerdeki kurumların tümü okulöncesinde kurum merkezli okulöncesi eğitim hizmet sunabilir. Doğru cevap E'dir.

Bir eğitim kurumunda uygulanan eğitim programının temel amacı, bu kuruma devam eden bir çocuğun eğlenceli ve iyi bir gün geçirmesi, gün içerisinde birçok yaşantı geçirerek gelişiminde ilerlemeler göstermesi ve çeşitli öğrenme deneyimleri yaşayarak mutlu bir biçimde okuldan ayrılması olmalıdır. Gelişimsel programın bir diğer amacı ise, çocukların sosyoekonomik etkenlere ya da cinsiyete bağlı olarak sahip oldukları dezavantaj ve eşitsizliklerin ortadan kaldırılması ya da en aza indirgenmesi ve onların yaşama iyi bir başlangıç yapmalarına olanak sağlaması olmalıdır. Aynı zamanda bu programlar, sağlıklı bir fiziksel gelişim sürecinde çocukların ilerideki yaşantılarında kullanacakları temel becerileri onlara kazandırarak ilkokula hazır olmalarını da hedeflemelidir. Okulöncesi kurumları, çocukların çeşitli yönlerden gelişimini sağlayan bir eğitim vermekle birlikte dolaylı yoldan annelerin de iş yaşamına daha aktif bir şekilde katılmasına yardımcı olmaktadır. Ancak bu durum, okulöncesi eğitim programlarının temel amaçları arasında gösterilemez, yalnızca dolaylı bir işlev olarak kabul edilebilir. Bu nedenle doğru cevap D'dir.

Gelişimsel programların kapsamı, çocuğu merkeze alan bir yaklaşım içinde çocukların etkin katılımları ile kendilerini her yönden ifade etmelerine olanak tanıyan bir çerçeveye sahip olmalıdır. Program, çocuğun fiziksel, duygusal, sosyal, yaratıcılık ve bilişsel özelliklerle ilgili yeteneklerini geliştirecek çeşitlilikte ve en uygun öğrenme deneyimleri sağlayacak biçimde tasarlanmalıdır. Gerçekleştirilecek etkinlikler ve deneyimler öğrenmeyi bütünleştirecek biçimde planlanmalıdır. Etkinlikler, çocukları soru sorma, araştırma yapma, problem çözme ve denemeye teşvik edici özellikte tasarlanmalıdır. Gelişimsel programlar yemek, uyku, özbakım becerileri gibi rutin etkinlikleri de kapsamalıdır. Bu etkinlikler aynı zamanda temel alışkanlıkları kazandırmaya olanak sağladığı için programda yer verilmelidir. Bu nedenle doğru cevap A'dır.

Gelişimsel program, çocukların sağlığını ve güvenliğini tam olarak gözetecek şekilde yapılandırılmalıdır. Tüm gelişim alanlarını kapsamalı ve tüm çocuklar için uygun olmalıdır. Eğitsel hedeer belirlenerek planlanmalıdır. Sağlam ve olumlu insan ilişkilerini temel alarak oluşturulmalıdır. Çocukların kendi seçimleri ve öğretmenin yönlendirdiği etkinlikler arasında bir denge kurulmalıdır. Esnekliği içermekle birlikte dengeli, düzenli ve kurallı da olmalıdır. Çeşitlilik içermeli, kültürel deneyimlerdeki farklılıklar her zaman için göz önünde bulundurulmalıdır. Öğrenme, gerçek deneyimlere ve katılıma dayalı olmalıdır. Sınıf atmosferi, çocuğun özgürce keşfetmesini cesaretlendirmeli ve çocuğu en alt düzeyde sınırlayıcı olmalıdır. Program, etkinlik temelli eğitim anlayışıyla bireysel farklılıklara uygun, çocukların yeteneklerini ortaya çıkaracak çeşitlilikte etkinliklerle yapılandırılmalıdır. Oyun öğrenme için zorunlu bir yöntemdir. Sınıf çevresi oyun materyalleri bakımından zengin olmalıdır. Anaokulu memnuniyet verici olmalı, güven duygusunu geliştirmeyi destekleyen olumlu bir duygusal hava yansıtmalıdır. Aile, okul yaşamının bir bölümünü içermelidir. Ekonomiklik ilkesi ise gelişimsel programların yapısının tasarlanmasında önemli özelliklerden biri olarak sıralanmamıştır. Doğru cevap C'dir.

Eğitim programının amacı; 0-36 aylık çocukların zengin öğrenme deneyimleri aracılığıyla sağlıklı büyümelerini; motor, sosyal-duygusal, dil ve bilişsel alanlarda gelişimlerinin en üst düzeyine ulaşmalarını; sağlık, bakım ve beslenmelerinin uygun biçimde desteklenmesini sağlamaktır. Görüldüğü gibi, programda ahlak alanındaki gelişim kapsama alınmamıştır. Nitekim, ahlaki gelişim bu dönemde "gelenek öncesi dönem" olarak adlandırıldığı için ahlaki gelişime daha sonraki dönemlerde ağırlık verilmesi uygun olacaktır. Bu nedenle doğru cevap D'dir.

Eğitim programının dayandığı temel özellikler; gelişimsel, sarmal, dengeli, esnek, bütüncül, oyun temelli, güvenli, etkileşim temelli, keşfederek öğrenme temelli, bireysel ve küçük grup etkinliklerine yer verilmesini gerektiren, duyuların geliştirilmesini temel alan eğitimciye özgürlük tanıyan, değerlendirmenin çok yönlü yapılmasını gerektiren, ailenin eğitime katılımını önemseyen, uyarlanabilir bir program olarak belirlenmiştir. Program hem bireysel hem de grup etkinliklerine yer verdiği için III.seçenek yanlıştır. Bu nedenle doğru cevap E'dir.

Günümüzde kurum merkezli eğitimin en temel gerekçesi çocuğun gelişiminin sağlanması olsa da çocuk bakımı ve eğitiminde kurum merkezli eğitimin ilk örnekleri kadının çalışmaya başlaması ile ortaya çıkan okul çağına gelmemiş çocukların bakımı gereksiniminden doğmuştur. Bu nedenle doğru cevap C'dir.

Okulöncesi eğitimi veren kurumlar Milli Eğitim Bakanlığı veya Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı'na bağlıdır. Doğru cevap D'dir.

Kurum merkezli eğitim, doğumdan zorunlu öğrenim çağına kadar olan yılları içine alan okul öncesi dönemdeki çocuklara bakım ve eğitim hizmetinin; çocukların bedensel, zihinsel, duygusal ve sosyal yönden gelişimlerini destekleyen zengin çevre olanaklarıyla planlı ve düzenli olarak kurum çatısı altında verilmesini sağlayan eğitim modelidir. E seçeneği daha çok ilköğretimi betimlerken B, C ve D seçeneklerindeki ifadeler kısmen doğru olmakla birlikte kurum merkezli eğitime dar bir bakış açısını yansıttığı için doğru cevap A'dır.

Genel olarak çocuk yaşamının 0-2 yas arası bebeklik dönemi olarak kabul edilmektedir.

Genel olarak çocuk yaşamının 2-6 yas arası çocukluk dönemi olarak kabul edilmektedir.

Çocuklara bakım ve eğitim hizmeti sunan kurumlardan olan kreş için genel yaş grubu 0-36 aydır.

Çocuklara bakım ve eğitim hizmeti sunan kurumlardan olan anaokulu için genel yaş grubu 36-66 aydır.

Çocuklara bakım ve eğitim hizmeti sunan kurumlardan olan anasınıfı için genel yaş grubu 48-66 aydır.

Kurum merkezli eğitim, doğumdan zorunlu öğrenim çağına kadar olan yılları içine alan okul öncesi dönemdeki çocuklara bakım ve eğitim hizmetinin; çocukların bedensel, zihinsel, duygusal ve sosyal yönden gelişimlerini destekleyen zengin çevre olanaklarıyla planlı ve düzenli olarak kurum çatısı altında verilmesini sağlayan eğitim modelidir.

Gelişimsel program, çocuğun fiziksel, duygusal, sosyal, yaratıcılık ve bilişsel özelliklerle ilgili yeteneklerini geliştirecek çeşitlilikte ve en uygun öğrenme deneyimleri sağlayacak biçimde tasarlanmaktadır.

Okul öncesi eğitim programı 37-72 aylık çocukları kapsamaktadır.

Çocukların temel alışkanlıkları kazanmalarını sağlayacak gün içindeki rutin etkinliklere yer verilmesi ve değerlendirmenin yapılması da gelişimsel programların kapsamında yer almalıdır.

Kurum merkezli eğitimin çocuğun bütünsel gelişimi esas alınarak planlı ve düzenli olarak okul öncesi eğitim kurumlarında verilmesini amaçlar.