ÇOCUK GELİŞİMİNDE PROGRAM

Vücutta bir organın olmayışı, bozukluk olarak adlandırılmaktadır. Bireyin çeşitli organlarında meydana gelen biyofiziksel bozukluklar, zedelenmedir. Bireyin yetersizlik yüzünden yaş, cinsiyet, sosyal ve kültürel etmenlere bağlı olarak oynaması gereken rolleri gereği gibi oynayamama durumda kalmasına engel denir. Bireyin özelliklerinde görülen farklılıklar, örneğin; saçının ve gözünün rengi, boy ve kilosu öğrenmeyle ilgili konular değildir. Dolayısıyla bireyin okulla ve günlük yaşamla ilgili becerilerinde herhangi bir sınırlılığa yol açmaz. Bu farklılıklar sağlıkla ilgili sorunu olan ya da olmayan tüm bireylerde görülebilir. Bireyler arasındaki bu farklılıklar çok fazla olmadığında da yine bir sorunla karşılaşılmaz ve bu durum onların yaşam işlevlerini gerçekleştirmede güçlükler yaşamalarına neden olmaz. Bu sebeple her bireysel farklılık, özel gereksinim gerektirmez.

Yetersizlik, birşeyi yapmada yeterli olmamayı, belirli bir biçimde davranmada sınırlı kapasiteyi tanımlamaktadır. Daha yalın bir deyişle yetersizlik, bireyin işlevlerin yerine getirememesi durumudur.

Özel eğitim ihtiyacı olan bireylerin eğitim ihtiyaçları ve performansları doğrultusunda hedeflenen amaçlara ulaşmaya yönelik olarak geliştirme birimi tarafından hazırlanan özel eğitim programı bireysel eğitim programıdır.

Ailenin kendi amaçlarına ulaşmasında aileleri desteklemek, Sosyal kabulü desteklemek ve oluşturmak, Öğrenilmiş becerilerin genellemesini sağlayıcı fırsatlar tanımak, özel gereksinimli çocukların gelişimini desteklemeye yönelik programların amaçları arasında yer almaktadır.

Disiplinlerarası bir ekip tarafından 0-3 yaş grubu çocukların anne ve babasının ve diğer aile bireylerinin de katılımıyla oluşturulan planlar bireysel aile hizmet planlarıdır.

Bireyselleştirilmiş eğitim programında; a) öğrencinin var olan performans düzeyi, b) uzun dönemli (yıllık) amaçlar, c) kısa dönemli amaçlar, d) öğretim yöntemleri ve materyalleri, e) BEP’in başlama ve bitiş tarihleri, zamanlama, f) değerlendirme yöntem ve ölçütleri, g) ek hizmetlere ilişkin bilgiler; hizmetlerin nerede, ne zaman, kim tarafından, ne kadar süreyle verileceğine ilişkin bilgilere yer verilir.

Erken ve yoğun davranışsal eğitim programı olup, her çocukla haftada 20 saat süreyle birebir yürütülen program OÇİDEP'tir.

Kişisel ve Toplumsal Beceriler: Bu kitapta, oyun becerileri, başkalarıyla geçinme becerileri, yemek yeme becerileri, tuvalet gereksinimlerini giderme ve giyinme gibi başkalarıyla etkileşimde bulunmayı ve öz bakımda bağımsızlaşmayı sağlayan kişisel becerilerin öğretimi ile ilgili bilgiler yer almaktadır.

Bireyselleştirilmiş aile hizmet planları (BAHP) disiplinlerarası bir ekip tarafından çocuğun anne babası ve diğer aile bireylerinin de katılımıyla geliştirilmelidir. Dolayısıyla sadece ailenin amaçları belirlemesi uygun değildir.

Örnekte uzman ailenin eğitime etkin katılımını göz ardı etmektedir.

Biyolojik, kalıtsal ve çevresel etmenler.

Bireysel farklılıkların ortaya çıkışı kimi temel kavramlarla açıklanmaktadır. Özel gereksinimli bireyleri tanımlamadan önce duruma ilişkin temel kavramlardan söz etmekte yarar olacaktır. Heward (2013) bu kavramları bozukluk, yetersizlik ve engel olarak sıralar.

Bireyde görülen saç rengi, göz rengi, boy ve kilosu öğrenmeyle ilgili konular değildir. Ancak, işitme kaybı bireyin yaşam işlevlerini etkileyen bir durumdur ve birey özel gereksinimli olarak değerlendirilir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yetersizlik, bir şeyi yapmada yeterli olmamayı, belirli bir biçimde davranmada sınırlı kapasiteyi tanımlamaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Özel gereksinimli birey terimi öğrenme ya da davranış problemleri gösteren ve bedensel ya da duyusal yetersizliği olan çocukları olduğu kadar zihinsel olarak üstün ya da özel yetenekli çocukları içerisine alır. Ancak şiddet eğilimi olan çocuk, özel gereksinimli olarak değerlendirilemez. Doğru cevap C seçeneğidir.

Ailelerin, özel eğitim sürecinin her boyutuna etkin katılımının sağlanması esastır. Diğer seçeneklerdeki ifadeler yanlıştır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Özel gereksinimli çocukların gelişimini desteklemeye yönelik programların amaçlarından biri, çocukların tüm gelişim alanlarını desteklemektir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yemek yeme zorluğu belirgin gelişim gecikmesi olan çocuklarda görülebilen bir durumdur. Diğer seçenekler risk durumu etiyolojik olarak bilinen çocuklardır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Doğuştan gelen metabolizma hataları, risk durumu etiyolojik olarak bilinen ve problem durumları tahmin edilebilen bir durumdur. Doğru cevap B seçeneğidir.