ÇOCUK GELİŞİMİNDE PROGRAM

Çocuk merkezli tasarımın savunucuları, öğrencinin en iyi biçimde öğrenebilmesi için etkin duruma geçirilmesi gerektiğini öne sürmüşlerdir. Onlara göre öğrenme, öğrencinin yaşantısından ayrılmamalıdır, birbiriyle bağlantılı olmalıdır. Öğrencinin ilgisi ve gereksinimleri ön plandır. Yaşantı merkezli tasarım ise, çocuk merkezli tasarımlara benzer ancak çocukların gereksinimleri ve ilgilerinin önceden tasarlanamayacağı düşüncesinden hareketle eğitim programı çerçevesinin tüm çocuklara göre planlanamayacağını ileri sürer. Doğru cevap D'dir.

Danışma grubu, program geliştirme sürecinde ortaya çıkabilecek bilimsel sorunlara ilişkin olarak, alanlarıyla ilgili danışmanlık hizmeti verebilecek uzmanlardan oluşur. Bu uzmanlar eğitim felsefecisi, eğitim psikoloğu, eğitim sosyoloğu, eğitim ekonomisti, eğitim denetçisi, okul yöneticisi, eğitim teknoloğu, iletişim uzmanı ve eğitim planlamacısıdır. Program geliştirme uzmanı program çalışma grubunda yer alır. Doğru cevap C'dir.

Analitik yaklaşım, ulusal ve uluslararası koşullara bağlı değişmelerle ilgili yönelimlerin incelenmesi ve gelecekte karşılaşılacak olası durumlardan yola çıkarak gereksinimin belirlenmesi sürecidir. Doğru cevap E'dir.

Program çalışma grubunda program geliştirme uzmanı, ölçme değerlendirme uzmanı, İngilizce (ilgili konu alanı) öğretmeni ve İngilizce (ilgili konu alanı) bilim uzmanı olmalıdır. A seçeneği program karar ve koordinasyon grubunda, B ve E seçeneklerinde verilenler ise program danışma grubunda olacak üyeleri içermektedir. C seçeneğinde verilen fen bilgisi öğretmeni ise ilgili konu alanı öğretmeni olmadığı için yanlış seçenektir. Doğru cevap D'dir.

Sarmal yaklaşım; içeriğin doğrusal bir sıra izlemediği yaklaşımdır. Daha önce öğrenilmiş olan bazı konular, gerektikçe tekrar edilir. Her tekrarda konu genişletilir ve derinleştirilir. Ön öğrenmeler sonraki öğrenmelere temel oluşturur. Bu yaklaşımda her düzeyde aynı konular öğretilir ancak konu, düzeyi yükseldikçe açılır ve detaylandırılır. İçeriği bu tip yaklaşımla hazırlanmış programlar daha esnektir. Doğru cevap C'dir.

Erisiye bakarak yapılan değerlendirme, öğrencinin programa baslarken sahip olduğu davranışlar ile program sonundaki davranışları arasında farka bakılarak yapılır. Ürüne bakarak değerlendirme; öğrenci - öğretmen davranışları ve hatta ortamdaki başka değişkenler de hesaba katılarak yapılır. Yansıtıcı değerlendirme; uygulamaya geçirilmeden önce taslak eğitim programının ilgili kesimlerin görüşleri alınarak yapılan değerlendirmeleri kapsar. Biçimlendirici değerlendirme; mevcut programların uygulanmasına yönelik dönüt sağlamak amacıyla yapılır. Düzey belirleyici değerlendirme; programların uygulanması sürecinde, gerek öğretme - öğrenme uygulamaları sonundaki öğrenmeleri gerekse önceki öğrenmeleri içerir. Doğru cevap C'dir.

Bilişsel alan hedeflerine ulaşma düzeyini belirlemede kullanılan ölçme araçları; yazılı yoklama, sözlü sınav, çoktan seçmeli test, doğru -yanlış testi, eşleştirmeli test, kelime ilişkilendirme testi, boşluk doldurma soruları, tanılayıcı dallanmış ağaç ve yapılandırılmış grid vb.'dir. Gözlem formu ise devinişsel alan hedeflerine ulaşma düzeyini belirlemede kullanılan ölçme araçlarından biridir. Doğru cevap E'dir.

Hedeflerde bulunması gereken kimi özellikler söyledir:
• Öğrenci davranışına dönüklük: Hedefe ait ifadeler öğrenciye yönelik olmalı ve öğretme öğrenme süreç sonunda kazanacakları davranışları ifade etmelidir.
• Açıklık- seçiklik: Hedef ifadeler net olmalı, planlayanlar ve uygulayanlar aynı sey
anlamalıdır.
• Kenetlilik: Hedef ifadeler konu içeriği ile ilgili ve ilişkili olmalıdır.
• Genellik: Hedef ifadeler genel, ancak aynı zamanda sınırlı olmalıdır.
• Tutarlık: Hedeflerin bireye kazandırılması istenen başka hedeflerle çatışmaması, toplumun ve eğitim sisteminin genel amaçları ile aynı şeyi belirtmesi özelliğidir. Doğru yanıt C şıkkıdır.

Bilgi, Kavrama, Uygulama, Analiz, Sentez ve Değerlendirme Bilişsel alanda yer alan hedeflerdir. Alma, Tepkide bulunma, Değer verme, Örgütleme ve Kişilikleştirme ise Duyuşsal alanda yer alan hedeflerdir. Doğru yanıt E şıkkıdır.

Eğitim programının hazırlanması tamamlanmış olur ve ortaya program tasarısı ortaya çıkmış olur. Bu tasarının etkili olup olmadığı ve aksayan bir yönünün olup olmadığı programın denemesi yapılmadan bilinemez. Bir programdaki eksiklikler fark edebilmek ve hataları düzeltmek için programdan dönüt alınması gerekir. Bu noktada programlar değerlendirilerek devamlılığı sağlanır. Doğru yanıt D şıkkıdır.

Program geliştirme süreklilik gösteren bir süreçtir. Bu süreç dört temel aşamada gerçekleştirilir: Planlama, Tasarlama, Programın Denenmesi ve Değerlendirme. Doğru cevap B seçeneğidir.

Tarihsel temeller; program geliştirme çalışmalarını daha sistemli duruma getirmek için önceki çalışmaların göz önüne alınmasını sağlar. Eğitim programları adına günümüze kadar yapılan çalışmaların sonuçlarına bakılır ve bu sonuçlardan dersler çıkarılır. Böylece geleceğe dönük yapılan çalışmaların işlevselliği artar, hatalar azalır, plan ve programların kalitesi artar. Doğru cevap D seçeneğidir.

Tyler modeli en kapsamlı ve en akılcı modeldir. Programın “hedef” ve “eğitim durumları” ögelerine ağırlık veren bu modelde aday hedefler, süzgeçlerden (eğitim felsefesi, öğrenme psikolojisi) geçirilir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Konu merkezli program tasarımları; konu tasarımı, disiplin tasarımı, disiplinlerarası tasarım, geniş alanlı tasarım ve süreç tasarımı olmak üzere beş türdür. Doğru cevap E seçeneğidir.

Çocuk merkezli tasarımın savunucuları, öğrencinin en iyi biçimde öğrenebilmesi için etkin duruma geçirilmesi gerektiğini öne sürmüşlerdir. Onlara göre öğrenme, öğrencinin yaşantısından ayrılmamalıdır, birbiriyle bağlantılı olmalıdır. Öğrencinin ilgisi ve gereksinimleri ön plandır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Program karar ve koordinasyon grubunda yer alan üyeler; Milli Eğitim Bakanlığı temsilcileri (İlgili genel müdürlük temsilcisi, Talim-Terbiye Kurulu temsilcisi, Teftiş Kurulu temsilcisi, ilgili Genel Müdürlük temsilcisi), Öğretmen örgütlerinin temsilcisi, Konu alanı ile ilgililer (Konu alanı öğretmenlerinin temsilcileri, kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcisi, işçi ve işveren temsilcisi, meslek odası ve birliği temsilcisi), Veli temsilcileri (okul-aile birliği temsilcisi, okul koruma derneği temsilcisi, öğrenci velisi temsilcisi), Öğrenci temsilcisi (Orta ve yükseköğretim düzeyinde) ve Program geliştirme alan uzmanı (Üniversitelerden) şeklinde sıralanmaktadır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Program geliştirme sürecinin planlama aşamasında yapılan uygulamaların daha ayrıntılı ve işe dönük hâle getirildiği bölümü tasarlama aşamasıdır. Bu aşamada programın ögeleri olan hedef, içerik, eğitim durumları ve değerlendirme aşamaları belirlenir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Farklar yaklaşımı gözlenenle beklenen başarı düzeyleri arasındaki farkı ortaya çıkarır. Bu yaklaşıma göre gereksinim, beklenilen beceri düzeyi ile var olan/gerçek beceriler arasındaki farkla ortaya çıkar. Bu farkın boyutu mevcut bir problemin varlığını ya da yokluğunu da ortaya koymaya yarar. Bu örnekte beklenilen beceri düzeyi öğrencinin dakikada 50 kelime okuması iken, var olan beceri ise öğrencinin dakikada 25 kelime okumasıdır. Aradaki fark, bir problem durumudur ve öğretmenin ekstra eğitim etkinlikleri düzenleme kararı almasına neden olmuştur. Doğru cevap A seçeneğidir.

Delphi tekniğinde konuyla ilgili uzmanlar grubunun, akılcı ve yazılı bir yaklaşımla ortak görüşleri alınır. Birbirinden bağımsız ve habersiz uzman görüşlerinden ortak görüşler çıkarılmaya çalışılır. Bu teknik planlama, politikalar geliştirme, olayları ve eğilimleri kestirme ve standartlar oluşturma amacıyla kullanılır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Sarmal yaklaşım; içeriğin doğrusal bir sıra izlemediği yaklaşımdır. Daha önce öğrenilmiş olan bazı konular, gerektikçe tekrar edilir. Her tekrarda konu genişletilir ve derinleştirilir. Ön öğrenmeler sonraki öğrenmelere temel teşkil eder. Bu yaklaşımda her düzeyde aynı konular öğretilir ancak konu, düzeyi yükseldikçe açılır ve detaylandırılır. İçeriği bu tip yaklaşımla hazırlanmış programlar daha esnektir. Ancak öğrenilecek konular ve öğrenme süresi kontrollüdür. Doğru cevap B seçeneğidir.