ÇOCUK GELİŞİMİNDE PROGRAM - Deneme Sınavı - 6

Okul Öncesi Eğitim Programı Aylık Eğitim Planında bulunması gereken bölümler;

I.Kazanım ve göstergeler

III. Alan gezileri
IV. Aile katılımı

VI. Değerlendirmedir. 

II. Etkinlikler ve V. Uyarlama ise aylık eğitim planında yer almayan bölümlerdir. Uyarlamalara gerekli durumlarda etkinlik planı içerisinde yer verilmesi gerekmektedir. Bu nedenle sorunun doğru yanıtı "D" seçeneğidir.

Türkiye’de uygulanan kurum merkezli gelişimsel programlar, Millî Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen “0-36 Aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı” ve “2013 Okul öncesi Eğitim Programı”dır. Bu programlar Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı resmî-özel anaokulu, resmîözel anasınıfı ve kız meslek lisesi bünyesindeki uygulama anaokullarında uygulanmak üzere geliştirilmiştir ve bu kurumlarda uygulanması zorunludur. Türkiye’de okul öncesinde kurum merkezli eğitimin yaygın olarak uygulandığı diğer kurumlar Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğüne bağlı olarak açılan ve işletilen kreş ve gündüz bakımevleridir. Bu kurumlar, gerçek ve tüzel kişiler tarafından açılan ücretli eğitim biçimindedir. Kreş, 0-36 aylık çocuklara hizmet veren kuruluşu, gündüz bakımevi ise 3766 aylık çocuklara hizmet veren kuruluşu içermektedir. Bu kurumlar ayrı ayrı açılabileceği gibi her iki yaş grubunu da içerecek biçiminde birlikte de açılabilmektedir. Bu kurumların açılış ve işleyişi Aile Bakanlığına bağlı iken eğitim programlarının uygulanması ve denetlenmesinde ise Millî Eğitim Bakanlığına bağlıdırlar. Bu kurumlar, Millî Eğitim Bakanlığının “0-36 Aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı” ile 37-72 aylık çocuklar için “2013 Okul öncesi Eğitim Programı” nı uygulamakla yükümlüdürler (Resmî Gazete, 2015).

0-36 aylık çocukların okul öncesi kurumlarda bakım ve eğitimine yönelik olarak Millî Eğitim Bakanlığı tarafından 1994 yılında “0-36 Ay Kreş Programı” geliştirilmiş ve 2013 yılına kadar uygulanmıştır. Bu program, 2013 yılında Millî Eğitim Bakanlığı tarafından güncellenmiş ve “0-36 Aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı” olarak uygulanmaya başlamıştır.

0-36 aylık çocukların okul öncesi kurumlarda bakım ve eğitimine yönelik olarak Millî Eğitim Bakanlığı tarafından 1994 yılında “0-36 Ay Kreş Programı” geliştirilmiş ve 2013 yılına kadar uygulanmıştır. Bu program, 2013 yılında Millî Eğitim Bakanlığı tarafından güncellenmiş ve “0-36 Aylık Çocuklar İçin Eğitim Programı” olarak uygulanmaya başlamıştır.

Millî Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilerek uygulamaya konulan “Okul öncesi Eğitim Programı”nın temel amacı, okul öncesi eğitimi kurumlarına devam eden çocukların zengin öğrenme deneyimleri aracılığıyla sağlıklı büyümelerini, tüm gelişim alanlarının desteklenerek en üst düzeye ulaşmasını, öz bakım becerilerini kazanmalarını ve ilkokula hazır bulunmalarını sağlamaktır (MEB, 2013b). Eğitim programı 37-72 aylık çocukları kapsamaktadır.

MEB 2013 Okul öncesi Eğitim Programı’nın ilk bölümünde okul öncesi dönemin önemi, aile ve öğretmenin rolü açıklanmştır. İkinci bölümde programın tanıtımı yapılmıştır.

MEB 2013 Eğitim programın üçüncü bölümünde, her yaş grubu için (36-48 ay; 48-60 ay; 60-72 ay) gelişim özellikleri, kazanımlar, göstergeler ve bunlarla ilgili açıklamalar tablolar biçiminde sunulmuştur. Kazanım ve göstergelerle farklı eğitim süreçleri oluşturularak çocukları desteklemek ve onları bulundukları gelişim düzeyinden ulaşabilecekleri en üst aşamaya taşımak, bu programın hedefi olarak vurgulanmıştır.

MEB 2013 EğitimProgramın dördüncü bölümünde okul öncesi eğitimin planlanması ve uygulanması ile ilgili öğretmen ve yöneticilere rehber bilgiler yer almıştır. Bu bölümde, okul öncesi kurumlarda eğitim ortamı ve öğrenme merkezlerinin nasıl olması gerektiği açıklanmış, gün içerisinde gerçekleştirilebilecek etkinlik çeşitleri sıralanarak aylık eğitim planı ve günlük eğitim akışının nasıl hazırlanacağı açıklanmıştır.

Kurum merkezli eğitim kapsamında yer alan eğitim programlarında ve uygulamada, bütüncül bir yaklaşımla tüm gelişim alanlarında desteklenmesi hedeflenmelidir.

Kurum merkezli eğitimde hedef kitle, doğumdan zorunlu öğrenim çağına kadar olan yaş aralığındaki çocuklardır. Bu yas aralığı, ülkelerin zorunlu öğretime başlama yasındaki farklılıklar nedeniyle değişkenlik gösterebilir. Örneğin Türkiye’de kurum merkezli okul öncesi eğitim hizmetinin 0-66 ay aralığındaki çocuklara verilmesi gerekli kılınmıştır.

Okul öncesi eğitimde gelişimsel programların amacı hiçbir zaman doğrudan okuma yazma öğretmek değildir. Okuma yazmaya hazırlık çalışmaları yaparak çocuğun erken okuryazarlık becerilerini desteklemektir.

Gelişimsel programlarda değerlendirme boyutu da programların oluşturulması ve uygulanması kadar önemli bir süreçtir. Değerlendirme sürecinde elde edilecek bilgiler programın eğitsel hedeflerine ne derece ulaşıldığı ve daha iyiye doğru geliştirilmesi konusunda okul öncesi kuruma rehberlik edecektir.

Gelişimsel programların kapsamında etkinlikler, çocukları soru sorma, araştırma yapma, problem çözme ve denemeye teşvik edici özellikte olduğu için hiçbir zaman bilgiye dayalı öğrenme ve ezber yapma amaçlanmamıştır.

Okul öncesi eğitim kurumlarında uygulanan gelişimsel programların temelinde, çocuğun ev ve okulda geçirdiği yaşantılarla ilgili çocuk hakkında bilgi alışverişinde bulunabilmek için aile ile okul personeli arasında oldukça güçlü ve işbirlikli bir iletişimin kurulması yatmaktadır. Bu nedenle program, uygulamada aile katılımının sağlanmasına olanak verecek biçimde yapılandırılmalıdır.

Türkiye’de kurum merkezli okul öncesi eğitimi veren gündüz bakımevleri 37-66 aylar arasındaki çocuklara hizmet vermektedir.

Okul öncesi eğitimde gerek 0-36 ay gerekse 37-66 aylar arasında uygulanan eğitim programları ders temelli değildir.

MEB Okul Öncesi Eğitim Programının (2013) çocuk merkezli gelişimsel bir programdır.

Öğrenme süreci, günlük akış kapsamında etkinlik planında yer almaktadır.

Doğumdan zorunlu öğrenim çağına kadar olan yılları içine alan çocuklara bakım ve eğitim hizmetinin; çocukların tüm alanlardaki gelişimlerini destekleyen zengin çevre olanaklarıyla planlı ve düzenli olarak kurum çatısı altında verilmesini sağlayan eğitim modeli kurum (okul) merkezli eğitimdir.

Türkiye'de zorunlu öğrenime başlama yaşının 66 ay olarak düzenlenmesi ile birlikte kurum merkezli okul öncesi eğitim 0-66 ay aralığındaki çocukları kapsamaya başlamıştır.