ÇOCUK GELİŞİMİNDE PROGRAM - Deneme Sınavı - 10

Etkili bir müdahale programının yapısını oluştururken programın bireysel olarak planlanmasına, iş birlikli bir yaklaşımla gerçekleştirilmesine, çocuğun davranışlarının sıklığı, yoğunluğu ve süresinin belirlenmesine, çocuğun gelişimini değerlendirmeye yardımcı olan geçerli ve güvenilir veri toplama araçlarının olmasına özen gösterilmelidir. Bunun yanı sıra, etkili bir müdahale programı, olumlu ve önleyici olma, öğretmenle birlikte aileyi de sürece dâhil etme, olumlu davranışların kalıcılığını ve genellenmesini destekleme gibi özellikleri de içermelidir.

Ailelere özellikle de annelere doğum öncesi bakım, aşılama, beslenme ve koruyucu sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler sunan erken müdahale programına halk sağlığı programı denmektedir.

Bilinen ilk ve en kapsamlı erken müdahale programlarının başında gelmektedir. 1960 yılında ABD’de ekonomik açıdan yoksul ailelerin çocuklarının bilişsel, sosyal, duygusal ve fiziksel gelişimlerine yönelik destek vermek amacıyla uygulanmaya başlanan program Head Start Programıdır.

Montessori programı, çocukların ancak zengin uyaranların olduğu, özgür bir ortamda, kendi kendilerine keşfetme yoluyla en iyi biçimde öğrenebilecekleri ve kişisel disiplinlerini geliştirebilecekleri felsefesinden hareket eder. Programda hareket, duyular ve dil gelişimi çok önemlidir. Her çocuk tek ve eşsiz görüldüğü için çocuğa saygı en başta gelmektedir. Program günlük yaşam eğitimi, duyuların eğitimi ve akademik materyallerle çocuğa okuma-yazma öğretimi üzerine kurulmuştur.

Baba Destek Programı, Türkiye'de uygulanan gelişimsel destek programlarında biridir.

Küçük Adımlar Gelişimsel Geriliği Olan Çocuklara Yönelik Erken Eğitim Programı, 0-6 yaş arasındaki gelişimsel geriliği olan ya da gelişimleri herhangi bir nedenle risk altında olan çocuklara ve ailelerine yönelik hizmet vermeyi hedefleyen, çocukların gelişimlerini desteklemek, gelişimi etkileyen risk faktörlerinin etkisini en aza indirgemek, anne babayı çocuğunun gelişimini destekleyecek beceri ve bilgilerle donatmak amacıyla Avustralya’da geliştirilmiş bir erken eğitim programıdır.

Gezici Anaokulu Projesi, daha çok sayıda çocuğun okul öncesi eğitim alabilmesi için denenen alternatif bir modeldir. Proje, özellikle kırsal çevrelerde yaşayan, ekonomik düzeyi yetersiz ailelerin çocuklarına ücretsiz okul öncesi eğitim vermek üzere özel sektör tarafından hibe edilen küçük bir otobüsün içinin basit düzeyde bir okul öncesi eğitim birimi biçiminde düzenlenmesiyle yürütülmüştür.

Erken müdahale yaklaşımlarının temel olarak dayandığı varsayımlar; eksiklik, önleme ve çevresel değişiklik olarak sıralanmaktadır. Dolayısıyla doğru cevap E seçeneğidir.

Verilen tanım ev ziyaretlerine dayalı programlara aittir. Bu programlar; öğretmen, hemşire ya da yardımcı öğretmenler (paraprofesyonel) tarafından ev ziyaretleri yoluyla yürütülür. Ev ziyaretlerinde aileye doğum öncesine yönelik bakım, tıbbi para desteği, çocuğun beslenmesine, bakımına, sağlığına, güvenliğine ve gelişimine yönelik bilgilendirme, gelişimsel alanları desteklemeye yönelik bilgilendirme, aile planlaması, gelişimsel destek, sosyal hizmetler, problem çözme, ebeveynlik becerileri, eğitim ve iş gibi konularda destek sağlanır. Dolayısıyla doğru cevap E seçeneğidir.

Çocuk merkezli programlar, sosyoekonomik olarak dezavantajlı koşullarda yaşayan okul öncesi dönemdeki çocukların bilişsel ve sosyal becerilerini geliştirme ve onları kendilerinden daha iyi durumdaki akranlarıyla eşit koşullarda okula hazırlamaya yönelik olarak düzenlenmiş programlardır. Bu programların bazıları sağlık ve sosyal refaha yönelik hizmetleri de kapsamaktadır. Çocuk merkezli programlara Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) uygulanan Head Start Programı örnek olarak verilebilir. Dolayısıyla doğru cevap C seçeneğidir.

Verilen tanım Head start programına aittir. Bu program, bilinen ilk ve en kapsamlı erken müdahale programlarının başında gelmektedir. 1960 yılında ABD’de ekonomik açıdan yoksul ailelerin çocuklarının bilişsel, sosyal, duygusal ve fiziksel gelişimlerine yönelik destek vermek amacıyla uygulanmaya başlanmıştır. Dolayısıyla doğru cevap C seçeneğidir.

Verilen tanım montessori programına aittir. Bu program, çocukların ancak zengin uyaranların olduğu, özgür bir ortamda, kendi kendilerine keşfetme yoluyla en iyi biçimde öğrenebilecekleri ve kişisel disiplinlerini geliştirebilecekleri felsefesinden hareket eder. Programda hareket, duyular ve dil gelişimi çok önemlidir. Her çocuk tek ve eşsiz görüldüğü için çocuğa saygı en başta gelmektedir. Dolayısıyla doğru cevap D seçeneğidir.

Montessori anaokulu programlarına 5 yaşındaki çocuklar kabul edilmekte ve sınıf mevcutları 27’den fazla olmamaktadır. Dolayısıyla doğru cevap C seçeneğidir.

Verilen tanım portage projesine aittir. Portage projesi, 1967 yılında ABD Wisconsin’de özel gereksinimleri olan çocukların anne babalarının ev ortamında çocuklarına eğitim verebilmelerine yardımcı olmak amacıyla tasarlanmıştır. Haftalık ziyaretlerde eve gelen uzmanlar anne-babalarla çalışarak, onlara gelişimsel geriliği olan çocuklarına ne tür beceriler edindirebileceklerini ve bu becerileri hangi stratejileri kullanarak kazandırabileceklerini öğretmişlerdir. Dolayısıyla doğru cevap E seçeneğidir.

Küçük adımlar gelişimsel geriliği olan çocuklara yönelik erken eğitim programı, 0-6 yaş arasındaki gelişimsel geriliği olan ya da gelişimleri herhangi bir nedenle risk altında olan çocuklara ve ailelerine yönelik hizmet vermeyi hedefleyen, çocukların gelişimlerini desteklemek, gelişimi etkileyen risk faktörlerinin etkisini en aza indirgemek, anne babayı çocuğunun gelişimini destekleyecek beceri ve bilgilerle donatmak amacıyla Avustralya’da geliştirilmiş bir erken eğitim programıdır. Dolayısıyla doğru cevap C seçeneğidir.

Küçük Adımlar Gelişimsel Geriliği Olan Çocuklara Yönelik Erken Eğitim Programı; Programa giriş, çocuğunuzun programı, iletişim, büyük kas, küçük kas, alıcı ve ifade edici dil becerileri, kişisel ve toplumsal beceriler ile gelişim becerileri envanteri olmak üzere toplam sekiz kitaptan oluşmaktadır. Dolayısıyla doğru cevap E seçeneğidir.

Portage Projesi,  1967 yılında ABD Wisconsin’de özel gereksinimleri olan çocuklara ve ailelerine eğitim vermek amacıyla tasarlanmıştır. Dolayısıyla doğru cevap D seçeneğidir.

Gelişimsel destek programları ya da alanyazındaki adıyla erken müdahale programları, genel olarak 0-6/8 yaş erken çocukluk dönemindeki çocukların fiziksel, bilişsel, sosyal, duygusal ve toplumsal gelişimlerinin çok yönlü olarak desteklenmesini amaçlayan programlardır. Doğru yanıt "A" seçeneğidir.

Çocuğun yaşantısında değişiklik meydana getirebilmek için toplumun ve ailenin yeniden yapılandırılması gerekmektedir. Ekolojik sistem teorisinin temelini oluşturan bu varsayım, erken müdahale yaklaşımlarında aile katılımının ve toplumsal desteğin önemini vurgulamaktadır. Doğru yanıt "B" seçeneğidir.

Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de gelişimsel destek programları ya da alanyazında- ki adıyla erken müdahale programları, daha çok toplumda “risk altındaki” çocuklara ve ailelerine hizmet sunmak üzere geliştirilmiştir. Doğru yanıt "C" seçeneğidir.