ÇOCUK GELİŞİMİNDE ALAN ÇALIŞMALARI

Uğraşsız davranış: Bu aşamada çocuk oyun oynamaz. Çocuk o anda ilgisini ne çekerse onu izler. İlgisini çeken bir şey olmadığında kıyafetleri veya vücuduyla oynar ya da amaçsızca sınıfa bakar.

Smilansky’ye göre Oyunda Görülen Bilişsel Gelişim Evreleri (Oyun Kategorileri):
• Duyusal-motor/Fonksiyonel Oyun
• Sembolik Oyun
• Yapı Oyunları
• Kurallı Oyunlar

Dramatik Oyun: Hayali oyunlar gelişip çocuk bir konusu, karakterleri, başlangıcı ve sonu olan hikâyeleri oynadığı zaman bu oyun dramatik oyun olarak adlandırılır. Bir sembolik oyunun dramatik oyun olarak kabul edilmesi için aşağıdaki 3 özelliği taşıması gerekir.
1. Çocuk bir rolü taklit eder.
2. Bir konuyu en az 5 dakika devam ettirmesi gerekir.
3. Mimikler ve nesneler kullanır ya da hayali insanlar ve nesneleri gerçeklerinin yerine kullanır.

Basit Oyun Birimi: Tek çocuk için oyun potansiyelidir, alacağı değer 1’dir. Yapbozlar, şövale (ressam sehpası) gibi.

Çocuk kaç farklı oyun oynamayı tercih ediyor? sorusu, oyun değerlendirilmesinde genel olarak  sorulup cevap aranacak sorulardan biri değildir?

. Öğretmenin oyunu desteklemek amacıyla değerlendirme sürecinde vermesi gereken kararlar şunlardır (Gullo, 2005):
• Oyunu geliştirmek için ne tür materyaller ekleyebilir?
• Oyunu geliştirmek için ne tür ipuçları verebilir?
• Oyuna ne zaman, ne kadar ve nasıl müdahale etmeli?
• Ne zaman oyuna aktif olarak dâhil olmalı?

Oyun içten güdümlü, dışsal yaptırımlar ve dıştan zorlanan kurallar olmayan, doğaçlama ve çocukların aktif oldukları, eğlenirken aynı zamanda geliştikleri etkinliklerdir.

Oyun okul öncesi eğitimin ayrılmaz bir parçasıdır.

Parten’a göre oyunda altı sosyal gelişim aşaması görülür:

1. Uğraşsız davranış

2. Yalnız oyun

3. İzleyici

4. Paralel oyun

5. Birlikte oyun

6. İş birlikçi oyun

Yalnız oyun: Çocuk oyuncakları ile tek başına oynar. Çocuk başka çocuklarla aynı ortamdaysa bile sadece kendi oyuncaklarıyla ilgilenir, diğer çocuklarla etkileşime geçmez ve onların oyunlarıyla ilgilenmez.

Duyusal-motor/Fonksiyonel Oyun: Duyusal-motor oyun çocukların büyük ve küçük kaslarını özgürce hareket ettirdiği ve duyularını kullandığı oyunlardır.

Dramatik Oyun: Hayali oyunlar gelişip çocuk bir konusu, karakterleri, başlangıcı ve sonu olan hikâyeleri oynadığı zaman bu oyun dramatik oyun olarak adlandırılır.

Oyunda çocuklar aktif bir şekilde meşguldürler. Bu oyunu hayal kurmak, uyuşuk bir şekilde vakit geçirmek ya da amaçsızca gezinmekten ayırır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yapı Oyunları: Fonksiyonel oyunda olduğu gibi duyusal motor etkinlik etrafında odaklanır, fakat yapı oyunlarında bir ön planlama vardır.

Sara Smilansky dört oyun evresi ile tanınır

Parten’a göre oyunda altı sosyal gelişim aşaması görülür:
1. Uğraşsız davranış
2. Yalnız oyun
3. İzleyici
4. Paralel oyun
5. Birlikte oyun
6. İş birlikçi oyun

Mildred Parten’a göre 0-6 yaş arasındaki çocukların oyunu gözlendiğinde çocukların altı sosyal gelişim evresinden geçtikleri görülmektedir.

Paralel oyun: Bu aşamada çocuk başka çocukların yanında aynı tür oyuncaklarla oynar, fakat oyuncaklarla kendi istediği gibi oynar ve diğer çocukların oyunlarını etkilemeye çalışmaz. Çocuklar yan yana oynarlar, fakat birlikte oynamazlar.

Sembolik Oyun: Çocuğun duygularını veya düşüncelerini mimikleri, davranışları veya nesnelerle ifade ettiği hayali oyunlardır. Örneğin çocuğun bir bloğu telefon olarak kullanması ve telefonla konuşuyormuş gibi yapması, yemek yapıyormuş, çay içiyormuş gibi yapması sembolik oyun davranışlarına örnek olarak verilebilir.

Oyunla ilgili verilen seçeneklerin tamamı doğrudur. Ancak “oyun içten güdümlüdür” ifadesinin anlamı oyun temel ihtiyaç ve dürtüler ya da sosyal gereklilikler tarafından yönetilmez. Oyun çocuğun içsel güdülenmesi tarafından devam ettirilir.