ÇOCUK GELİŞİMİ

Ahlak; doğruyu yanlıştan ayırt etmek, bu ayrıma göre davranmak ve erdemli davranışlarda onur duygusu yaşamak ve insanın ölçütlerini çiğneyen eylemleri için suçluluk veya utanç duyma yeteneği, anlamına gelir.

Kişinin kendi kendine varsaydığı kimliği; kendine ait duygu, algı, değer tutum ve davranışlarının tümünün örgütlenmiş bütünlüğünü ifade ettiği benlik kavramı, ‘Ben neyim?’, ‘Ben ne yapabilirim?’, ‘Benim için neler değerlidir?’ ve ‘Hayatta ne istiyorum?’ sorularının cevaplarını içerir.

Aile, ahlaki gelişim sürecinde ilk ve en önemli ahlaki otorite kaynağıdır.

Ahlak gelişimi, dinamiklerinin temelini kültürden alır.

Freud’un görüşüne göre ahlak gelişimi altı yaşında büyük ölçüde tamamlanır.

Freud’a göre çocuk, ahlak kurallarını, fallik evre sırasında onunla aynı cinsiyetteki ebeveyni ile özdeşim kurarak öğrenir.

Piaget’e göre altı yaşın altındaki çocukların kuralları yoktur ve kural kavramı olmadığından bu dönemde ahlaktan söz etmek zordur.

İy çocuk eğilimi evresinde toplumsal bakış açızı: Başka bireylerle ilişki içinde olan bireyin bakış açısı. Paylaşılmış duyguların, anlaşmaların ve beklentilerin, kişisel çıkarların önünde olduğunun farkına varır. Kendini başkasının yerine koyabilir.

Kohlberg, çocuklarla çalışan meslek elemanlarının, tarih, edebiyat ve günlük olaylardan çıkan gerçek ahlaki ikilemleri içeren tartışmaları yönetmek suretiyle ahlaki düşünmenin gelişimini sağlamalarını önermiştir. Bu tartışmaların etkili olabilmesi için, ortaya çıkan mesajların çocuğun ahlak düzeyinin biraz ilerisinde olması gerekir. Eğer ahlaki açıklamalar çocuğun anlayış düzeyini çok fazla geçerse etkili olamaz. Konuları çok aşağı düzeyde sunmak da hatalıdır. O halde çocuklarla çalışan kişi, ahlaki gelişim konusunda bilimsel bilgiye sahip olmak ve çocukların gelişim düzeylerini bu bilginin ışığında saptamak zorundadır.

Turiel’in öncüsü olduğu Toplumsal Alan Kuramı, çocukların ahlaki kuralları ayırt etme ve eşgüdümleme yetenekleri üzerine odaklanır. Çocuklar günlük yaşamda sürekli toplumsal etkileşime girer ve bu sayede toplumsal bilgileri öğrenirler. Alan kuramcılarına göre, çocuklar toplumsal bilgileri ahlak alanı, toplumsal gelenekler ve kişisel alan olarak adlandırılan üç tür sistemle yapılandırırlar.

Dolayısıyla I ve III'ü içeren D seçeneği doğrudur.

Psikanalitik ve sosyal öğrenme kuramları ahlak gelişimini bir içselleştirme sorunu olarak görür. Yani çocukların toplumsal gruplarının üyelerinin büyük çoğunluğu tarafından gözetilen kuralları ya da iyi davranış yönergelerini nasıl öğrendikleri üzerinde dururlar. Doğru cevap C'dir.

Freud’a göre zihnin üç sisteminden süperego kişiliğin ahlaki yönünü oluşturur. Süperego bireye "iyi çocuk" olmayı tembihler. Toplumsal kurallara uygun davranması için bireye baskı yapar. Doğru cevap B'dir.

Freud’a göre çocuk, ahlak kurallarını, fallik evre sırasında onunla aynı cinsiyetteki ebeveyni ile özdeşim kurarak öğrenir. Doğru cevap C'dir.

Erikson’un kuramına göre ahlak gelişimi açısından gururda en az suçluluk ve utanç duyguları kadar önemlidir. Bu düşünce nedeniyle Erikson'un görüşleri Freud'unkinden farklılaşmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Çocukların ahlaki davranmayı büyük ölçüde model alma yoluyla öğrendiklerini savunan kuram Sosyal Öğrenme Kuramı'dır. Doğru cevap A'dır.

Dışsal Kurallara Bağlılık Evresi’ ortalama olarak sekiz yaşından küçük çocukları ifade eder. Bu evrede çocuklar için kurallar katıdır, esnetilmesi veya değiştirilmesi söz konusu olamaz. Doğru cevap C'dir.

Kohlberg’in Ahlak Gelişim Kuramına göre I. Gelenek Öncesi Düzey itaat ve ceza eğilimi evresi ile saf çıkarcı eğilim evresinden; II. Geleneksel Düzey iyi çocuk eğilimi evresi ile kanun ve düzen eğilimi evresinden; III. Gelenek Sonrası Düzey sözleşme ve yasaya uygunluk eğilimi evresi ile evrensel ahlaki ilkeler eğilimi evresinden oluşmaktadır. Dolayısıyla A seçeneği doğrudur.

Heinz karısı için ilacı çalmalı, çünkü karısı ölürse cenaze masrafları çok tutabilir diyen bir kişinin kendi istek ve ihtiyaçlarını ön planda tutması ve karşılıklı bir beklenti içinde olması söz konusudur. Dolayısıyla saf çıkarcı eğilimi evresinde olması muhtemeldir. Doğru cevap B'dir.

"Ahlak eğitimi sorunu, mantık ya da matematik eğitimi sorunundan farklı değildir" diyen kuramcı Piaget'tir. Doğru cevap E'dir.