ÇOCUK GELİŞİMDE NORMAL VE ATİPİK GELİŞİM - Deneme Sınavı - 18

Gazi Erken Gelişimi Değerlendirme Aracı

Ankara Gelişim Tarama Envanteri

Tay-Sachs Hastalığı

Bireysel eğitim planının hazırlanması

Akademik Değerlendirme

Müfredata Dayalı Değerlendirme

Değiştirilmiş Erken Çocukluk Dönemi Otizm Tarama Ölçeği de AGTE gibi ebeveyn tarafından cevaplandırılır ve 16 - 30 ay arasındaki çocuklarda kullanılabilir.

DSM-5 kriterlerine göre tanılanan nörogelişimsel bozukluklar;

• Zihinsel Yetersizlikler
• Özel Öğrenme Güçlükleri
• İletişim Bozuklukları
• Motor Bozukluklar
• Otizm Spektrum Bozukluğu
• Tik Bozuklukları
• Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu
• Diğer Nörogelişimsel Bozukluklar

DSM-5 kriterlerine göre tanılanan nörogelişimsel bozukluklar;

• Zihinsel Yetersizlikler
• Özel Öğrenme Güçlükleri
• İletişim Bozuklukları
• Motor Bozukluklar
• Otizm Spektrum Bozukluğu
• Tik Bozuklukları
• Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu
• Diğer Nörogelişimsel Bozukluklar

Hamilelik sırasında yapılabilecek testlerden bazıları aşağıdakilerden oluşmaktadır (Küçük Doğaroğlu, 2013, s.74):
• Ultrasonografi
• Doppler Akım Çalışmaları
• Amniyosentez
• Koryonik Villus Örneği
• Kontraksiyon Stres Test
• Fetal Kan Örneği
• Feteskopi

İşitme testi doğumdan sonra yapılabilir.

Ultrasonografi “İnsan kulağının işitemeyeceği kadar yüksek frekanslı ses dalgalarını kullanarak iç organları görüntüleyen bir tanı yöntemidir” . Ultrason kullanımında radyasyon bulunmadığından, hamilelerde kullanımında sakınca olmadığı belirtilmektedir

Amniyosentez, anne adaylarından en fazla ismi duyulan testlerden biridir. Amniyosentez, ultrasonografi ile izleyerek annenin karnında ince uçlu uzun bir iğneyle amniyotik sıvıdan örnek alınmasıdır. Hem gebeliğin başlarında hem de son aylarında farklı amaçlarla
yapılır. 15 – 18 haftalarda yapılan amniyosentez olası Down sendromunun ve nöral tüp bozukluklarının belirlenmesi için kullanılır. 30-35. haftalarda yapılan amniyosentez ise akciğerin olgunluğunu belirlemek için yapılır.

Kordosentez de denilen fetal kan örneği alımı, hamileliğin 18. haftasından doğuma kadar yapılabilen, göbek kordonundan kan örneği alınması işlemidir. Bu işlemle kalıtsal ve metabolizma hastalıkları ve fetal enfeksyonlarla ilgili durumlar belirlenmektedir. Bunlardan bazıları hemofili, orak hücre anemisi, frajil X sendromu, talasemi, tay-sachs ve büyüme geriliğidir.

Denver Gelişimsel Tarama Testi II, 0- 6 yaş arasındaki çocuklardaki gelişimsel riskleri belirlemek için kullanılan bir araçtır. Doğumdan itibaren belli aralıklarla çocukların gelişimini takip etmek için kullanılır. Uygulayabilmek için standartlaştırılmış bir eğitim almak gereklidir. Uygulama süresi 10-15 dakikadır. Denver Gelişimsel Tarama Testi II ile
çocuklar kişisel – sosyal (kişilerle iletişim kurma, gereksinimlerini karşılayabilme), ince motor- uyumsal (el-göz koordinasyonu, sorun çözme), dil (işitme, anlama, dili kullanma), ve kaba motor (oturma, yürüme, genel hareket yeteneği) olmak üzere dört gelişimsel
alanda değerlendirilirler (Yalaz, Anlar, Bayoğlu, 2013). Gelişim alanlarından birinde veya birkaçında gecikme görüldüğünde gecikmenin düzeyine göre uzmanlar tarafından bu alanların geliştirilmesi için etkinlik önerileri verilebilir ve/veya daha ileri değerlendirme
ve tanılama için yönlendirilebilirler.

Denver ve GECDA bebekle
veya çocukla uzmanın birebir
etkileşime girmesini gerektiren
değerlendirme araçlarıdır.
Bebekler ve çocuklar bu
değerlendirmelere anne ya da
birincil bakıcı eşliğinde alınabilir,
böylece yabancı biriyle yalnız
kaldıkları için endişe duymaları
engellenmiş olur

Eğitsel tanılama bize, çocuğun eğitimine nereden başlanacağına, çocuğun eğitsel ve gelişimsel düzeyine en uygun eğitim ortamının hangisi olacağına, eğitimi sırasında ne tür araçlara ve
ne tür destek hizmetlere ihtiyaç duyulacağına dair bilgiler verir. Eğitsel tanılamadan
sonra öğrenci en az kısıtlayıcı ortama yerleştirilir ve ihtiyaçlarının karşılanabilmesi
için bireysel eğitim planı hazırlanır. Eğitsel tanılama yapıldıktan sonra çocuğun değerlendirilmesi sonlanmaz. Eğitim sürecinin her aşamasında eğitsel değerlendirme devam etmektedir. Bireysel eğitim planı hazırlanması bu planın uygulanmasında hiçbir
problem çıkmayacağı anlamına gelmez. Bu nedenle plan uygulanırken planın öğrenci
için ne kadar işlevsel olduğu süreç içinde takip edilmelidir. Yine program tamamlandığında da programın amaçlarına ne kadar ulaşıldığı değerlendirilmelidir

Tanılamanın bireyin tüm gelişim alanlarını (zihinsel, sosyal-duygusal,
motor, dil) kapsamasıdır.

Yeterlilik İlkesi

Yetersizliği olan bireyin sadece zayıf yanlarının değil, güçlü yani
yeterli olan alanlarının da belirlenmesi ve birlikte ele alınması.

Ölçüt bağımlı değerlendirmeler de özel eğitimde alternatif değerlendirme yollarından biridir. Standart değerlendirmeler bireylerin başarılarını normla veya birbirleriyle karşılaştırırken, ölçüt bağımlı değerlendirme bireyin kendi içindeki farklılıklara odaklanır ve başka bireylerle karşılaştırma yapmaz. Ölçüt bağımlı değerlendirmelerin olumlu yanlarından
bazıları, öğrencinin yeterliliklerini ve yetersizliklerini açıklamayı, öğrencinin gelişiminin
devamlı izlemeyi, öğrencinin öğretim öncesi, anı ve sonrası arasında karşılaştırma yapmayı sağlamasının yanı sıra konulan ölçütün doğrudan gözlenebilir ve ölçülebilir olması
nedeniyle geçerlik ve güvenirliklerinin yüksek olması sayılabilir

Amniyotik sıvı ise plasentanın içinde bulunan bebeğin hareketlerini kolaylaştırır ve bebeği dış etkilerden korur.