ÇOCUK GELİŞİMDE NORMAL VE ATİPİK GELİŞİM - Deneme Sınavı - 12

Temel hareketler dönemi 2-7 yaş arasındaki motor gelişim evresidir.

Duruşa ilişkin refleksler arasında; labirent doğrulma refleksi, çekme refleksi, paraşüt refleksi, emekleme refleksi, adımlama refleksi ve yüzme refleksi bulunmaktadır. Labirent doğrulma refleksi, bebek dik pozisyonda öne, geriye ya da yanlara tutulduğunda bebeğin basını vücudunun hareket ettiği yönün tersine doğru tutmaya çalışmasıdır. Labirent doğrulma refleksi genellikle ikinci ayda başlayıp altıncı ayda ortadan kalkmaktadır.

İşlevinin ne olduğu tam olarak bilinemeyen babinski refleksi, ayak tabanına basınç uygulandığında ya da ayak tabanının orta kısmında bir hat çizildiğinde bebeğin ayak parmaklarının gerilmesi ve ayak başparmağının diğer parmaklardan ayrılarak yana doğru açılmasıdır ve ilkel bir reflekstir. Diğer seçeneklerde yer alan refleksler duruşa ilişkindir.

Motor gelişimi etkileyebilecek faktörlerden bazıları şunlardır: a. Bireysel farklılıklar b. Kalıtım c. Cinsiyet d. Çevresel yoksunluk e. Prematüre ya da düşüm doğum ağırlıklı doğmak f. Kültürel farklılıklar g. Beslenme bozuklukları (örneğin, anoreksiya ve obezite) h. Süreğen hastalıklar (örneğin, diyabet) ya da yetersizlikler.

Refleksif hareketler dönemi rahim içi dönem-1 yaş, ilkel hareketler dönemi 0-2 yaş, temel hareketler dönemi 2-7 yaş arası gerçekleşir. Oturma dönemi, ilkel hareketler döneminde kazanılan becerilerin üçüncüsü olan oturmanın gerçekleştiği dönemdir. 5. Ayda ortaya çıkar. Yedinci yaşta başlayıp 14 yaş sonrasında biten ve verilen tanımda özellikleri sıralanan dönem ise özelleşmiş hareketler dönemidir.

Ali, Fatma, Arif’ in sorunları görme yetersizliği, Ayşe’ nin sorunu ise beden yetersizliği belirtileri göstermektedir. Zihin yetersizliği olan çocuklarda oral motor işlevlerin yetersiz olması çocuğun çiğneme ve yutma sorunları yaşamasına, ağız salgısını yutamayıp dışarı akıtmasına neden olur. El-göz koordinasyonundaki zayıflıklar nedeniyle, yakalama, kavrama, çevirme, döndürme, kalem tutma, makas ve kasık kullanma gibi küçük kas becerilerinde de güçlüklerle karşılaşılır. Öyleyse, Zehra benzer bir sorun yaşamaktadır.

İnce motor beceriler ya da başka bir deyişle küçük kas becerileri, gözlerin ve ellerin küçük kaslarındaki hareketleri ya da hareketlerin birleşimlerini içeren becerilerdir. Öyleyse, kule yapma, kuru üzümü tutma, çivi çıkarma, makas kullanma gibi beceriler ince motor becerilerdir. Kaba motor beceriler ya da diğer adıyla büyük kas becerileri, vücudun büyük kas hareketlerini ya da hareket birleşimlerini içeren becerilerdir ve bir bütün olarak vücudun genel hareketlerini ve denge dinamiğini kapsarlar. Oturma, emekleme, yürüme, koşma, merdiven çıkma, top atma, zıplama ve bisiklete binme gibi kaba motor becerilerdir.

Kilosu 6900 gr olan dokuz aylık bir kız bebek yüzde % 25’lik dilimdedir. Doğru yanıt B’dir.

Yeni doğan bir bebeğin boy uzunluğu ortalaması 48-52 cm’dir. Doğru yanıt C’dir.

Baş çevresi yeni doğan bir bebekte kaç 35 cm’dir. Doğru yanıt D’dir.

Bir bebeğim motor gelişimi ilk olarak başa yakın kaslarda başlar. Doğru yanıt A’dır.

Oturma, kaba motor becerileri kapsamına girer. Doğru yanıt A’dır.

Özelleşmiş hareketler dönemi yedi yaştan itibaren başlar. Doğru yanıt E’dir.

Sırt üstü yatan bebekte güvensizlik hissi uyandırılırsa bebek moro refleksi gösterir. Doğru yanıt B’dir.

Babinski refleksi, ayak tabanına basınç uygulandığında bebeğin ayak parmaklarının gerilmesi ve ayak başparmağının diğer parmaklardan ayrılarak yana doğru açılmasıdır. Doğru yanıt E’dir.

Moro refleksi, bebğin duruşuna ilişkin reflekslerden değildir. Doğru yanıt D’dir.

Bırakma, bebeğin manipülasyon becerilerinden biridir. Doğru yanıt A’dır.

İki-altı yaş arasındaki çocukların vücut ağırlıkları her yıl ortalama iki-üç kg artmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Merkezden dışa doğru gelişime örnek olarak verilebilir. Doğru cevap B'dir.

Motor beceriler; (a) hareketin boyutuna ve kapsamına göre, (b) hareketin gerçekleştiği zamana göre, (c) hareketin gerçekleştiği ortama göre ve (d) hareketin amacına göre sınıflandırılmaktadırlar. Doğru cevap D'dir.