ÇOCUK EDEBİYATI VE MEDYA

Öykülerde olduğu gibi romanlarda da belli başlı öğeler bulunmaktadır. Bu öğeler; olay ve olgular, tip ve kişilikler, olaylarda yer ve zaman, anlatıcı ve anlatım, içerik ve düşünsel olgu olarak sıralanabilir.Mitler ve mitolojik bilgiler romanlarda bulunması gerekn öğelerden biri değildir.

Çocukların ana dillerini öğrenmede ve etkili kullanmada başarılı olabilmeleri onların nitelikli ve sanatçı duyarlılığıyla hazırlanmış metinlerle etkileşim içinde olmalarına bağlıdır. Dolayısıyla eğitimcilerin ve anne babaların çocuklar için nitelikli çocuk edebiyatı ürünlerinin türlerini ve özelliklerini bilmesi ve çocukları bu tür eserlerle etkileşime sokmaları oldukça önemli ve gereklidir.

Çocuklar 8-10 yaşlarına geldiklerinde 10 sözcükten oluşan cümleler kurabilir ve benzetmeler yapabilirler. Eleştirel düşüncenin geliştiği bu dönemde çocuklar için hayal güçlerini geliştirecek ve olumlu örneklerin paylaşıldığı çocuk edebiyatı ürünleri sağlanmalıdır.

Çocuk kitaplarında ele alınan konular çocuğun yaşına, ilgi alanlarına, sevgi ve özgürlük ihtiyaçlarına dönük olmalı; inanılır ve okuyucu tarafından kabul edilebilir olmalı; genellikle eğlendirici ve dinlendirici nitelikte olmalı, çocukları düşünmeye yöneltmelidir. Çocuklara kitap seçiminde aksiyon ve eğlence unsururnun d,kkate alınması konu ie ilgilidir.

Coşkulu şiirler lirik şiirler olarak da bilinir.

Şiir seçiminde önemli olan nitelikler arasında şiirde benzetme, istiare, mecaz gibi edebi sanatlara bolca değil, ölçülü bir şekilde yer verilmesidir.

Tema çocuk edebiyatı ürünlerinin iç yapı özelliklerinden biridir.

Resimler çocuk edebiyatının dış yapı özelliklerinden biridir

Her romanın olayı o romanın konusunu ya da diğer bir ifadeyle iletisini oluşturur. İçerik ve düşünsel olgu romanın önemli parçalarından birisidir.

Define Adası, Robert Louis Stevenson tarafından yazılmış bir romandır. Diğer seçeneklerde verilen kitap ve yazar eşleştirmeleri yanlıştır.

Diğer edebî eserlerde olduğu gibi çağdaş fantastik kurgu yazarlarının da okuyucuyu öykülerinin mantıksal bir olay örgüsünde devam ettiğine ikna etmeleri gerekir. Ancak bu her zaman kolay olmamaktadır. Bu yüzden birçok yazar kurgusunu önce normal bildiğimiz ve kabul edilebilir doğrularla başlatıp okuyucusunu bir anda büyülü ve bambaşka bir öykünün ortasına çeker.

Çocuk öyküleri dil ve edebiyat yönünden iyi kurgulanmış olmalı, çocukların estetik yönden gelişmesine fırsat vermelidir.

Yazarların hayal güçlerine dayanarak yazdıkları masallar çağdaş masallardır. Konular gerçek dışıdır ve yer ve zaman olarak da gündelik hayatta görmediğimiz ya da bilmediğimiz yerler yazarlar tarafından yaratıcı bir şekilde seçilebilir ve tasvir edilebilir. Kahramanlar olağanüstü güçlere sahip olabilir. Masallarda yaşanan sorunlar daha çok tılsım ve fal gibi doğaüstü güçler yoluyla çözülür. Geleneksel masalların aksine, çağdaş masallarda daha modern yaşayış biçimleri ve karakterler ve güncel sorunlar masallara konu olabilir.

Tarık Buğra'nın Osmancık romanı tarihsel roman türüne bir örnektir.

Biyografiler yazılırken konu olarak seçilen kişiyi tanıyanlardan, yazdıkları mektuplardan ve anılarından da yararlanılabilir.

Bilmeceler sözlü edebiyat ürünlerinin en canlı ve güzel örneklerinden biridir.

Öyküler ve masallar gibi çizgi romanlar da kurguya dayanır. Ancak öykü ve masallara oranla bu tür metinlerde görseller daha fazla yer almaktadır. Çizgi romanlar “bir konunun, bir olayın çizgilerle anlatılması etkinliği” olarak da ifade edilebilir.

Stephan Hawking ve kızı Lucy'nin birlikte yazdığı George ve Büyük Patlama adlı roman bilim kurgu türünde bir romandır.

Çocuklar için hazırlanan gazete ve dergilerde hemen hemen her türde yazı (makale, konuşma, masal, hikâye, biyografi, şiir, anı vb.) yayımlanmasına çalışılmalıdır. Çocukların, sürekli olarak okudukları gazete ve dergilerde birbirinden farklı yazı biçimleriyle karşılaşmaları, bilgi ve düşüncelerin ne gibi yazı türlerinde anlatılabileceğini erken yaşlarda öğrenmeleri bakımından çok önemlidir.

Günümüzde geleneksel masallar; şiddet içerikleri, kadın imgesi, güzelliğe yapılan vurgu, kadının kurtarılmak için bir erkek kahramana ihtiyacı olması gibi konularda bazı eleştiriler almaktadır. Masalların, geleneksel olanı diğer kuşaklara aktarmak için yazılan metinler olduğu, masallarla kız çocuklarına toplumsal cinsiyet rollerinin verilmek istendiği ve bu geleneksel roller nedeniyle kadınların tarih boyunca ikincil konuma itildikleri vurgulanmaktadır. Masallar çocukların bilinçaltına yerleşerek bu geleneksel cinsiyet rollerini kabullenmelerine neden olabilmektedir. Feministler, masalların cinsiyete dayalı kişilik geliştirdikleri, bu durumun kadınların toplum içinde bağımlı, ikincil, eve kapatılmış, baskı altında hisseden insanlara dönüşmesine sebep olduğu konularında eleştirilerde bulunmuşlardır. Bu nedenle günümüzde geleneksel masallar cinsiyet ayrımcılığına neden olan ögeler çıkarılarak tekrar yorumlanarak yazılmaktadırlar.