ÇOCUK EDEBİYATI VE MEDYA - Deneme Sınavı - 17

Çocuk edebiyatı, yaratıcı çalışmalar sonucunda oluşmuş ürünlerin okunması, yazılması, dinlenmesi ve söylenmesi etkinliklerine dayalı çalışmaları kapsamaktadır. Okumanın amacı, sadece çocukları bilgilendirmek ve dünyadan haberdar etmekle sınırlı olmamalıdır. Yaratıcı, yani özgün buluş ve yenilik arayan, sorunlara çözüm üreten, okunan metnin içeriğini yeniden üreten düşünsel okuma süreçlerinin geliştirilmesi esas olmalıdır.

"A" seçeneği anne babaların yaratıcı okumaya yönelik olarak yaptığı bir etkinliğe örnektir.

Güncel olma özellikleriyle dergiler, çocuğun eğitiminde önemli bir yer tutmaktadır. Çocuğa okuma, boş zamanlarını değerlendirme alışkanlığı verdiği gibi çocuğun ilgi ve yeteneklerini ortaya çıkararak, onları daha çok okuma, yazma ve resim yapma konusunda özendirir. Bir çocuk dergisine abone olunarak, çocuğun süreli yayınları takip etmeyi öğrenmesi sağlanabilir. Çocuk dergilerinin en önemli özellikleri bir hafta, on beş gün veya bir aylık sürelerle, çocukları ilgilendiren güncel haber, olay veya bilimsel gelişmeleri yansıtan iletişim araçları olmasıdır.

Canlandırma (Dramatizasyon): Canlandırma, çocuğun yaşantılarını daha sonra yeniden dramatize etmek ve oyunlaştırmak demektir. Çocukların hayatında, oyunların canlandırılması önemli bir yer tutar. Çocukların hayal dünyaları ve yaratıcılıkları oldukça zengindir. Bu durum onların kendi kendilerine veya birbirleriyle oynadıkları oyunlara da yansır. Öğretmencilik, evcilik, doktorculuk, şoförcülük gibi oyunlarda hem zekâsını kullanırken, hem de bu rolleri canlandırmaktadırlar. Bir gazete haberi, yaşanmış bir olay, fıkra ya da Türkçe kitabında yer alan uygun bir parça, çocuğun yaşam ortamına uygun bir şekilde canlandırılabilir. Bir başka deyişle canlandırma yoluyla, eğitim etkinlikleri oyunlaştırılabilir. Bu şekilde anne babalar çocuğun yaşam deneyimlerini zenginleştirerek çocuğun öğrenme sürecini destekleyebilir.

Çocuklar medya ile ilişkisinde yaşadıkları kaygıları, korkuları, sevinçleri sadece jest ve mimiklerle aktarırlar.

II- Bebekler yaklaşık 6-8 haftalık hareket eden cisimleri belli bir oranda takip ederler

III- Bebekler yaklaşık 36 haftalık iken cisimlerin derinliğini fark ederler

Öğrenme sürecinde yaparak ve yaşayarak öğrenme sistemine geçiş, ders kitapları dışındaki kitapları ön plana çıkarmıştır. Bu süreçte, serbest ve bireysel okumalara yer verilmesinin rolü de oldukça büyüktür. Öğretmenler, çocuklara kitap hakkında uzun uzun bilgiler verip metni ikinci plana atmak yerine, çocukları doğrudan doğruya metin ile karşı karşıya getirmelidirler. Öğretmenlerin özellikle ilkokul döneminde, kitapları sınavla değerlendirmeleri çocuklarda kitap okuma sevgisi yerine kitaplara karşı korku geliştirmelerine neden olmaktadır. Öğretmenler, kitapları çocukların ilgisini çekecek şekilde sunmalı ve çocuklarla etkileşimli kitap okuma uygulamalarının yanı sıra kitaptaki olayları çocuklarla birlikte canlandırma etkinlikleri yapmalıdırlar. Okullarda imza günleri ve kitap tanıtma etkinlikleri düzenlenerek çocukları daha fazla kitap ve yazar ile tanıştırmak gerekir. İlköğretimin ilk sınıflarından itibaren kitapların akademik yaşantıdaki önemi öğrencilere anlatılmalıdır. Okuma etkinliği, Yüz Temel Eser gibi projelerle sınırlandırılmamalı, öğrenciye alternatif kitaplar sunulmalıdır . Öğrenmekten keyif alan çocuklar için onların ilgileri doğrultusunda okuma seçimleri yapabilecekleri bir kitap yelpazesi sunulmalıdır. Bu nedenle sınıf düzenlemeleri büyük önem taşır. Sınıflarda açık kitapların oluşturulması, standart sınıf görünümünün değiştirilmesi, sınıfın materyallerle desteklenmesi gibi düzenlemeler çocukların okumaya ve öğrenmeye olan isteğini arttırabilir.

Sekiz- on iki yaş grup çocuklar için seçilen kitapların sadece ileti kaygısı taşımayan, çocuğun yaratıcılığını geliştiren ve kitabın sonunu çocuğun kendisinin tamamlayabileceği kitaplar olmasına özen gösterilmelidir.

Verilenlerden sadece I ve IV numaralı olanlar doğrudur. Doğru cevap E'dir.

Sözü edilen kavram "okuma"dır. Doğru cevap C'dir.

Verilenlerden I, III, IV, V numaralı olanlar kitap okumayı içselleştirmenin yollarındandır. Doğru cevap B'dir.

Yukarıda verilenlerin hepsi doğrudur. Doğru cevap D'dir.

B seçeneği dışındaki ifadeler doğru bir bilgidir. B seçeneğindeki ifade yanlıştır. Doğru cevap B'dir.

Anne babalar her gün en az yirmi dakika çocuklarına kitap okumalı, ancak bu konuda zorlayıcı olmamalıdırlar. Doğru cevap C'dir.

Okul öncesi dönem ( 0–6) - okul dönemi (7–11) ve yetişkinlik dönemi (12–16) seçeneği doğrudur. Doğru cevap B'dir.

Somut işlemler dönemi doğru seçenektir. Doğru cevap C'dir.

Verilenlerden I, II, V numaralı olanlar doğrudur. Doğru cevap D'dir.

Roman, yaşanmış ya da yaşanması olağan durumları, olayları düş gücüyle gerçeğe uygun biçimde yaratarak anlatma sanatıdır (Özdemir, 1994). Çocuk edebiyatı türü olarak roman; çocuğun soyut işlemler dönemine geçişinden sonra okuyabileceği, olayların neden ve niçini üzerinde düşünme, aralarında bağlantılar kurarak, derinlere inerek inceleme fırsatı veren, hayal gücünü ve yaratıcılıklarını önemli ölçüde geliştiren, destekleyen edebî bir türdür. Romanlar öykülere göre daha uzun soluklu, ilişki yumaklarının fazla olduğu eserlerdir. Çok çeşitli konuların işlendiği ve işlenen konuya göre farklı isimler aldığı görülür. Doğru cevap D'dir.

Sözü edilen roman türü "serüven romanları"dır. Doğru cevap E'dir.

“Yaşam Öyküsü” de denilen,  Eski Türk Edebiyatında “Tercüme-i Hal” ya da “Hal Tercümesi” şeklindeifade edilen edebi tür "biyografi"dir. Doğru cevap D'dir.

Türk edebiyatında gezi türüne örnek olabilecek ilk eser Hoca Gıyaseddin Nakkaş’ın Acâibü’l-Letâif adlı eseridir. Doğru cevap B'dir.