ÇOCUK EDEBİYATI VE MEDYA - Deneme Sınavı - 14

Çocuk edebiyatı ürünleri;tekerlemeler, ninniler, bilmeceler, masalar, öykü-hikâye ve romanlar, fabl-efsane ve destanlar, fıkralar, biyografi-anı ve gezi yazıları,
günlükler, şiirler, çocuk oyunları, çocuk gazete ve dergileri, resimli kitaplar, bilimsel buluş ve doğa olaylarını anlatan kitaplar olarak sayılabilir.

Çocuk edebiyatı kavramı denilince sadece yazılan metinlerin çocukların yaş özelliklerine bağlı gelişim dönemlerine uygun olması değil; bunun yanında kitabın düzenlemesi,
resimlemesi ve basılması gibi birçok kavramın bir araya gelmesi sonucunda oluştuğu akla
gelmelidir. Bu da ancak farklı alanlardan uzmanların bir araya gelerek gerçekleştirebilecekleri bir olaydır (Yalçın & Aytaş, 2011). Çocuk kitapları yazan bir sanatçının, çocuğun
dünyasını çok iyi tanımaya, çocuk eğitiminin özelliklerini göz önünde bulundurmaya ve
eserini bu ögeleri dikkate alarak oluşturabilmesi için büyük bir özen ve dikkate gereksinimi vardır (Gönen & Veziroğlu, 2015)

Yazılı çocuk edebiyatı ile ilgili bu güne kadar ele geçen belgelere göre, ilk çocuk kitabının milattan önce VI. yüzyılda Hindistan’da yazıldığı düşünülmektedir

Çocuklar için yazılan ilk resimli kitabın Johann Amos Comenius tarafından 1637’de yayımlanan Orbis Picturs (Resimlerle Dünya) adlı eser olduğu
kabul edilmektedir (Güleç & Geçgel, 2006).

Çocuk edebiyatının uluslararası bir boyuta ulaşmasında ise “Uluslararası
Küçükler İçin Kitaplar Kurulu”nun önemli bir yeri bulunmaktadır. (International Board
on Books for Young People: IBBY). Kurul İlk toplantısını 1953 yılında yapmış ve bir çocuk
konseyi gibi çalışarak, dünyanın neresinde olursa olsun, başarılı çocuk kitaplarına dikkat
çekmeyi amaçlamıştır (Yalçın & Aytaş, 2011)

İLk gençlik kütüphanesi İngiltere de açılmıştır.

Halen tüm çocukların severek
okuduğu Hansel ve Gretel, Pamuk
Prenses ve Yedi Cüceler, Kırmızı
Başlıklı Kız, Parmak Çocuk, Uyuyan
Güzel gibi Grimm Kardeşler
masalları ilk yayınlandıkları
tarihten itibaren geçen 45 yıl
içerisinde 7 kez daha yayınlanmış
Almanya’da İncil’den sonra en çok
satan kitap haline gelmişt

Cumhuriyet öncesi çocuk edebiyatına baktığımızda, Tanzimat dönemi ile
birlikte yazılı edebiyata dair ilk ürünlerin ortaya çıkmaya başladığı görülmektedir. Öncelikle Batı edebiyatı ürünlerinin çevrilmesiyle başlayan bu gelişme,
dönemin şair ve yazarlarının verdiği ürünlerle devam
etmiştir.

1979 yılının bütün dünyada
olduğu gibi, Türkiye’de de “Çocuk Yılı” olarak belirlenmesidir. Gerek bakanlıklar, gerekse
yerel yönetimler tarafından yılın anlamına uygun olarak çocuk edebiyatı alanında yapılan çalışmalar desteklenmiş, Kültür Bakanlığı’nın “Elma Şekeri”, Çankaya Belediyesi’nin
“Çankaya Çocuk” dergileri aynı yıl çıkmaya başlamıştır (Kıbrıs, 2010).

Çocuk edebiyatımızda önemli hamlelerden biri de Kemaletin Tuğcu’dan gelir. Daha
çok engelli çocukların yaşamlarını öyküleştiren Tuğcu, ölüm ve ölümün acı sonuçlarını
da işlemiş olması nedeniyle çocukların dünyasını olumsuz etkilediği gerekçesiyle zaman
zaman eleştirilmiştir. Taş Yürek, Saadet Borcu, Sokak Köpeği, Şeytan Çocuk, Küçük Mirasyedi ve Ayşecik yazarın romanlarına örneklerdendir. 1989 yılında Türkiye Yazarlar Birliği
tarafından çocuk edebiyatına roman türüyle yaptığı katkılardan dolayı Çocuk Edebiyatı
Ödülü verilmiştir.

Doğru cevap "A" şıkkıdır, çünkü bebeklerde öykü ile dil ve konuşma becerileri gelişmektedir, koşma, beslenme gibi becerilerin doğrudan ilgisi bulunmamaktadır.

Doğru cevap "b" şıkkıdır, çünkü 0-36 ay arası bebeklerde görülen davranış kitabı elde  tutmadır.

Doğru cevap "c" şıkkıdır, çünkü 1 yaştan sonra çocuklar kitabı öykünerek okuyor davranışı  yaparlar.

Doğru cevap "d" şıkkıdır, çünkü bu yaştaki bebeklerin kitabında zıt renk ve şekil olması gerekir.

Doğru cevap "a" şıkkıdır, çünkü bebeklerle her yere taşınabilen  ve hatta banyoda okunabilen kitapların adı budur.

Doğru cevap "e" şıkkıdır, çünkü bu tür kitapların adı ABC dir.

Doğru cevap "d "şıkkıdır, çünkü bu tür kitaplar çocuğa dört yaşına kadar verilmelidir.

Doğru cevap "a" şıkkıdır, çünkü diğer şıkların tekerleme gibi türlerle doğrudan ilgisi bulunmamaktadır.

Doğru cevap "c" şıkkıdır, çünkü diğer şıklardaki etkinlikler bedeni tanıma ile ilgili değildir.

Doğru cevap "a" şıkkıdır, çünkü diğer şıklarda şarkı, ritim veya ninni olmayan diye vurgulanmıştır ve dolayısı ile yanlıştır.