ÇOCUK, BİLİM VE TEKNOLOJİ

• Fen ve teknolojinin doğasını, ikisi arasındaki ilişkiyi, bunların toplum ve çevreyle
etkileşimlerini anlar,
• Fen ve teknoloji ile ilgili meselelerde araçları, süreçleri ve stratejileri uygular,
• Yeniliklere karşı eleştirel ve sorumlu tutumlar geliştirmek için gerekli bilgi ve becerileri geliştirir,
• Çeşitli bireysel ve sosyal bağlamlarda bilimsel keşfin gelişimini, teknolojik değişimi, geçmişten günümüze insanların bilgi ve anlayışlarında meydana gelen değişimleri anlar,
• Fen ve teknoloji ile ilgili meselelerde çeşitli değerlerin, bakış açılarının ve kararların farkında olur ve sorumlu bir şekilde hareket eder,
• Bilimsel süreçleri ve teknolojik çözümleri sorgulayarak araştırır,
• Fen ve teknolojiyi kullanarak sorumlu ve yaratıcı çözümler geliştirir.

Doğru yanıt B'dir.

Bütünleştirilmiş programın uygulanmasını destekleyen ikinci temel neden ise hızla artan bilgi birikiminin yeni çalışma alanlarının ortaya çıkmasına neden olmasıdır

İnsan beyninin çalışma ilkelerini ve öğrenmeyi sorgulayan çalışmalar da bütünleştirilmiş programın beynin öğrenme ilkelerine uyumlu olduğunu göstermektedir

Bütünleştirilmiş programa duyulan gereksinimi açıklamada kullanılabilecek en temel neden bireylerin dünyayı algılayış biçimidir. Bireyler dış dünyayı bütüncül olarak algılarlar ve günlük yaşamlarında karşılaştıkları problemlere çözüm bulma girişimleri sadece belli disiplinlerin bilgi ve becerileri ile sınırlandırılamaz.

Bütünleştirilmiş programların en temel amaçlarından biri, öğrenenlerin çok boyutlu düşünmeye yönlendirilmesidir. Öğrencilerin yaratıcı düşünen ve eleştirel düşünen bireyler olmalarında, etkili karar verebilmelerinde farklı disiplinlerden edindikleri bilgileri bir bütün hâlinde yorumlayabilmeleri önemlidir. Ülkemizde verilen eğitimin en önemli sorunlarından biri de öğrenilen bilgilerin günlük yaşama aktarılamamasıdır.

Bütünleştirilmiş program ile ilişkilendirilebilecek bir diğer kuram da çoklu zekâ kuramıdır. Kuramın en bilinen savunucusu Gardner (1990), insan beyninin yapısının modüler bir yapıda olduğunu ieri sürmüştür. Beynin sayısal, görsel, dilsel ve duygusal semboller aracılığıyla çalışarak işlemleri gerçekleştirebildiğini ileri sürmüştür. Gardner’a göre her birey birbirinden farklı düşünür ve eğitim tüm bireylerin farklı zekâ alanlarına hitap edebilecek biçimde düzenlenmelidir

Rutherford (1989) fen ve matematik disiplinlerinin teknoloji eğitimi ile entegrasyonunun bilim ve teknoloji okuryazarı nesiller için gerekli
olduğunu savunmuştur. Doğru yanıt D'dir.

Disiplinlerin entegrasyonu fikri üzerine kurulu eğitsel reformlardan en günceli STEM eğitimi hareketidir. STEM ünitenin başında da belirtildiği gibi; Fen (Science), Teknoloji (Technology), Mühendislik (Engineering) ve Matematik (Mathematics) alanlarının İngilizce karşılıklarının baş harflerinin bir araya getirilmesi ile adlandırılmıştır. Doğru yanıt E'dir.

Özellikle ikinci durum raporuna eklenen kültürel uygunluk ögesi bu yaklaşımın etkisiyle biçimlendirilmiştir. 1997 yılında güncellenen gelişimsel uygulamalar raporunda üç boyutta çocuk gelişimi ilkelerine uygunluk temel alınmıştır. Bunlar: yaş uygunluğu; bireysel uygunluk; kültürel uygunluktur.

Fen öğretiminin ilişkilendirileceği dersler okuma, matematik, tasarım, teknoloji, BİT, sosyal bilimler veya ahlaki eğitim olarak belirlenmiştir (Eurydice, 2011). Öğrencilerin fen derslerine yönelik motivasyonlarını ve ilgilerini artırmanın önemli bir yolu sosyal ve gerçek yaşam deneyimlerini kullanmaktır (Bennett, Lubben ve Hogarth 2007). Bu yöntem bağlam-temelli fen öğretimi veya fen-teknoloji-toplum (FTT) yaklaşımı olarak tanımlanır.

Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa ülkelerinde daha eski bir tarihsel geçmişe sahip olan FTTÇ yaklaşımı Türkiye’de ilk kez 2004 yılında fen eğitimi programlarında FenTeknoloji-Toplum-Çevre adıyla yer bulmuştur. Daha sonra 2013 yılında yenilenen Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı’nda da FTTÇ konuları dört öğrenme alanından biri olarak programda yer bulmaya devam etmiştir.

FTTÇ öğrenme alanı ile öğrenciler (MEB, 2009); • Fen ve teknolojinin doğasını, ikisi arasındaki ilişkiyi, bunların toplum ve çevreyle etkileşimlerini anlar, • Fen ve teknoloji ile ilgili meselelerde araçları, süreçleri ve stratejileri uygular, • Yeniliklere karşı eleştirel ve sorumlu tutumlar geliştirmek için gerekli bilgi ve becerileri geliştirir, • Çeşitli bireysel ve sosyal bağlamlarda bilimsel keşfin gelişimini, teknolojik değişimi, geçmişten günümüze insanların bilgi ve anlayışlarında meydana gelen değişimleri anlar, • Fen ve teknoloji ile ilgili meselelerde çeşitli değerlerin, bakış açılarının ve kararların farkında olur ve sorumlu bir şekilde hareket eder, • Bilimsel süreçleri ve teknolojik çözümleri sorgulayarak araştırır, • Fen ve teknolojiyi kullanarak sorumlu ve yaratıcı çözümler geliştirir

STEM ünitenin başında da belirtildiği gibi; Fen (Science), Teknoloji (Technology), Mühendislik (Engineering) ve Matematik (Mathematics) alanlarının İngilizce karşılıklarının baş harflerinin bir araya getirilmesi ile adlandırılmıştır. İlk olarak ABD’de ortaya çıkan bu reform hareketi zamanla dünyanın birçok farklı ülkesinde gerçekleştirilen reform dokümanlarında yerini almıştır. STEM eğitimi her ne kadar güncel bir hareket olsa da bu dört disiplinin birbiriyle bütünleştirilmesi fikri uzun zamandır eğitimcilerin gündeminde bulunmaktadır

Bütünleştirilmiş yaklaşımda amaç, herhangi bir konunun bir bütün olarak anlamlı bir biçimde öğrenilmesinin yanı sıra aynı konunun farklı disiplinlerle ilişkilendirilerek de öğrenilmesini sağlamaktır.

Bu yaklaşımın başarılı olabilmesi seçilen konu ya da temanın öğrencinin ilgisini çekmesi ve esnek düşünebilmesini sağlaması ile yakından ilişkilidir.

Bütünleştirilmiş programın tanımlarına bakıldığında farklı kaynaklarda farklı tanımlar ve terimlerle karşımıza çıkmaktadır. Disiplinlerarası öğretim, disiplinler üstü öğretim, tematik öğretim, proje yaklaşımı ve sinerjik öğretim gibi kavramlar bütünleştirilmiş programa ilişkin farklı yaklaşımları ifade etmek için kullanılabilen kavramlardan bazılarıdır.

Bütünleştirilmiş program ile ilişkilendirilebilecek bir diğer kuram da çoklu zekâ kuramıdır. Kuramın en bilinen savunucusu Gardner (1990), insan beyninin yapısının modüler bir yapıda olduğunu ieri sürmüştür.

Bu özelliklerinden dolayı gelişimsel uygulamalar yaklaşımının büyük ölçüde Piaget’in bilişsel-gelişimsel kuramına dayandığı (DeVries, 1997) ancak ek olarak Vygotsky’nin gelişimsel kuramdan da etkilendiği söylenebilir.

Bir başka ifade ile etkin öğrenme sürecinde öğrenci öğrenirken bilişsel ve fiziksel kapasitesini maksimumu düzeyde işe koşar, problem çözer, düşünür, bilgi toplar ve topladığı bilgiyi içselleştirir. Bu yaklaşım aynı zamanda bireysel farklılıkları da dikkate alır.

Oyun oynarken çocuk bilgi edinir, çeşitli davranışlarda ustalaşır, somut nesneleri sembolik olarak kullanır, daha önce öğrendiklerini geliştirir, odaklanır, sorun çözer ve yaratıcılığını geliştirir (Getswicki, 1999).

Fen öğretiminin ilişkilendirileceği dersler okuma, matematik, tasarım, teknoloji, BİT, sosyal bilimler veya ahlaki eğitim olarak belirlenmiştir

Fen-teknoloji-toplum-çevre kazanımları ile öğrencilerin fen ve teknolojinin doğası, fen ve teknoloji arasındaki ilişki, fen ve teknolojinin sosyal ve çevresel bağlamını anlaması sağlamaları amaçlanmaktadır. FTTÇ öğrenme alanı ile öğrenciler (MEB, 2009);

• Fen ve teknolojinin doğasını, ikisi arasındaki ilişkiyi, bunların toplum ve çevreyle etkileşimlerini anlar,

• Fen ve teknoloji ile ilgili meselelerde araçları, süreçleri ve stratejileri uygular,

• Yeniliklere karşı eleştirel ve sorumlu tutumlar geliştirmek için gerekli bilgi ve becerileri geliştirir,

• Çeşitli bireysel ve sosyal bağlamlarda bilimsel keşfin gelişimini, teknolojik değişimi, geçmişten günümüze insanların bilgi ve anlayışlarında meydana gelen değişimleri anlar,

• Fen ve teknoloji ile ilgili meselelerde çeşitli değerlerin, bakış açılarının ve kararların farkında olur ve sorumlu bir şekilde hareket eder,

• Bilimsel süreçleri ve teknolojik çözümleri sorgulayarak araştırır,

• Fen ve teknolojiyi kullanarak sorumlu ve yaratıcı çözümler geliştirir. FTTÇ yaklaşımı uygulamalarında fen derslerinin erken çocukluk döneminde yer verilen tüm derslerle ilişkisi kurulur. Gelişimlerine uygun çalışmalar yapmaları sağlanır

Disiplinlerin entegrasyonu fikri üzerine kurulu eğitsel reformlardan en günceli STEM eğitimi hareketidir. STEM ünitenin başında da belirtildiği gibi; Fen (Science), Teknoloji (Technology), Mühendislik (Engineering) ve Matematik (Mathematics) alanlarının İngilizce karşılıklarının baş harflerinin bir araya getirilmesi ile adlandırılmıştır.