ÇOCUK, BİLİM VE TEKNOLOJİ

Stockholm konferansında, gençlerin, medyanın bilinçlendirilmesi vurgulanmıştır. Belgrad konferansında çevre eğitiminde farkındalık, bilgi, beceri, tutum, değerlendirme, liyakat ölçütleri ele alınmıştır. Tiflis konferansında çevre eğitiminin temel hedefleri, ilkeleri ve amaçları net olarak ortaya koyulmuştur. Kyoto konferansında sera gazlarının salınımın azaltmak için çabalar gündeme gelirken Paris konferansında küresel iklim değişikliğini yavaşlatmak için atmosfer sıcaklığının artışının sınırlandırılması hedeflenmiştir.

Doğada hep varlığını sürdüren enerji yenilebilir enerjidir. Bir başka deyişle doğal çevreden sürekli ve tekrarlamalı enerji akışından elde edilen enerjidir. Yenilebilir enerji kaynakları güneş enerjisi, rüzgâr enerjisi, jeotermal enerji, hidrolik enerjisi, biyokütle enerjisi, hidrojen enerjisidir.

Doğada hep varlığını sürdüren enerji yenilebilir enerjidir. Bir başka deyişle doğal çevreden sürekli ve tekrarlamalı enerji akışından elde edilen enerjidir. Yenilebilir enerji kaynakları güneş enerjisi, rüzgâr enerjisi, jeotermal enerji, hidrolik enerjisi, biyokütle enerjisi, hidrojen enerjisidir. Nükleer enerji, petrol enerjisi, doğalgaz enerjisi, termik enerji gibi enerjiler atıklı enerjilerdir.

Okul öncesinin kurucusu olarak bilinen Friedricih Froebel’in bu kurumu adlandırmasının çocukların bahçesi adıyla ilgisi bulunmaktadır. Doğa ile barışık bir nesil amaçlanmaktadır.

 

Öğretim programının çerçevesi ve çevre olaylarını öğrenme NAAEE’ nin ÇE için belirlediği programla ilgilidir.

Öğrencilerin gözlemlerini anlatma ve sınıflama gibi yeteneklerini geliştirmek gerekir. Öğrencileri soru sormaları konusunda teşvik etmeli, sorulara yanlı yaklaşılmamalıdır. Ebeveynler ve öğretmenler okul öncesi dönemde çocukların dil gelişimi ve muhakeme yeteneklerini geliştirmek için asla söz kesmemelidirler. Özellikle konuşma zorluğu çeken ya da sınıf içinde farklılık gösteren çocuklar etkileşime girmeleri konusunda cesaretlendirilmelidir. Bu noktada, Elstgeest uygun sorunun uygun zamanda sorulmasının öneminin altını çizmektedir. Soru basamakları; dikkat çekme, ölçme ve sayma, karşılaştırma, problemle yüzleşme, nasıl soruları olarak düzenlenmiştir. Çoktan seçme bir sınav çeşididir.

Okullarda çevre eğitimiyle ilgili yapılan tüm etkinlikler için uygun yerleşimin olması gerekir. Bitki yetiştirmek ya da hayvanlarla ilgilenmek için erken çocukluk dönemindeki öğrencilerin kullanacağı yerlerin olması idealdir. Bahçede doğal ortama yakın toprak, kayaç vb. materyaller bulunmalı ve kullanılan yapı malzemesinin ahşap olmasına özen gösterilmelidir. Ancak ülkemizde hâlâ yapılan parklarda plastik kullanılması gibi yanlışlık sürmektedir. Çevre eğitiminin uygulandığı ülkelerde farklı uygulamalar bulunmaktadır. Bunun en güzel örneğini Hollanda’da şehir içinde mahallelerde Çocuk Çiftlikleri adı verilen tarım yapılan, hayvan yetiştirilen bahçeler yapılmıştır.

LÖSEV, lösemi hastası çocukları sağlığına kavuşturmayı ve korumayı hedefleyen bir kuruluştur.

Tüm kirleticiler hava, su ve toprağı ya da doğrudan ya da dolaylı olarak kirletmekte ve çevre sorunlarına yol açmaktadır. Toprak su ve hava kirleticilerden doğrudan etkilenir. Toprak, insan, endüstri, madencilik, tarım ilaçları, petrol, inşaat, taşımacılık, toprak depolama gibi kaynaklarla kirletilmektedir. Hayvan gübresi toprağı kirleten bir etken değildir.

Çevre eğitiminin doğa bilimi boyutunda değinebileceği konular aşağıda sıralanmıştır:

Diğer seçeneklerde yer alan konular sosyal bilim boyutu içerisinde yer almaktadır. Doğru cevap B'dir.

NAAEE (2010) da okul öncesi dönemde ÇE için vurgulanan altı önemli nokta vardır. Bunlar:

Çevre okuryazarlığının basamakları en üst basamaktan en alt basamağa doğru şöyle sıralanmaktadır:

Çevre bilimi ekolojiden farklı olarak çok disiplinli bir kavram olması yönü ile ayrılır. Jeolojiden kimyaya, biyolojiden sosyal bilimlere kadar birçok farklı disiplini içeresinde barındırır. Doğru cevap A'dır.

Hızlı çoğalma potansiyeline sahip bireylerden (örn., bakteriler, böcekler) oluşan popülasyonlarda “J” tipi büyüme eğrisi gözlemlenir. J tipi büyüme eğrisinde birey sayısı geometrik (eksponansiyel) artar daha sonra tersine hızlı bir azalma gösterir. Doğru cevap D'dir.

Denge evresi: IV zaman aralığında gözlenen bu evrede popülasyondaki büyüme
çok yavaşlar ve durur. Böylelikle birey sayısı sabit kalır. Bir başka deyişle büyüme
belli bir noktaya ulaştığında yavaşlar ve doyma noktasına ulaşarak dengelenir. Doğru cevap B'dir.

Besin piramidinde aşağıdan yukarı çıkıldıkça

Ötrofikasyon fosforca ve azotça zengin tarımsal kirleticilerin ya da kanalizasyon atıklarının durgun su ortamına gelmesi sonucu aşırı olarak su ortamında organik madde birikmesi olarak tanımlanabilir. Kısaca ötrofikasyon su ekosistemindeki besin maddelerinin aşırı artması sonucu suyun kirlenmesidir. Doğru cevap C'dir.

Hava kirleticileri kaynaktan çıkışa göre birincil ve ikincil kirleticiler olarak sınıflandırılmaktadır. Kaynaklarına göre ise hava kirleticileri doğal ve yapay kirleticilerdir. Kimyasal yapılarına göre ise organik ve inorganik hava kirleticileri bulunur. Doğru cevap E'dir.

Su, kükürt ve oksijen döngüsü atmosfer, litosfer ve hidrosfer arsında gerçekleşmektedir. Doğru cevap D'dir.