ÇOCUK, BİLİM VE TEKNOLOJİ

T.C. Anayasası Madde 56’da “Herkes, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına sahiptir.” İfadesiyle antroposentrik bir yaklaşımın benimsendiğini görüyoruz. Doğru cevap A' dır.

Birleşmiş Milletler tarafından 1972’de düzenlenen Stockholm konferansında 21 prensipten oluşan bir bildirge yayınlamıştır. Doğru cevap C' dir.

En yakın tarihte gerçekleşen Paris İklim Konferansı' dır, 2015 yılında yapılmıştır.

Ana literatürlere bakıldığında çevre ve eğitim kavramları 1960’ların ortasına kadar birlikte kullanılmamasına rağmen kırsal çalışmalar ve çevre çalışmaları gibi farklı adlarla anılmış ya da ima edilmiştir. İlk kez 1948’de Paris’te “Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma İçin Uluslararası Birlik Konferansı’nda” Çevre Eğitimi terimi kullanılmıştır

Kronolojik olarak takip edersek Birleşmiş Milletler tarafından 1972’de düzenlenen Stockholm konferansında 21 prensipten oluşan bir bildirge yayınlamıştır. Bildirgede vurgulanan temel ögeler gençliğin eğitimi olduğu kadar yetişkinlerin eğitimi, bu eğitimde medyanın rolü ve konu hakkında bilinçlenme amacı ile projelerin yapılmasıdır (UNEP, 1972). 1975 Belgrad Konferans’ında ise ÇE’de farkındalık, bilgi, tutum, beceri, değerlendirme liyakati ve katılımcılık olmak üzere 6 temel kıstas belirtilmiştir. Bu ölçütler bir önceki toplantılar da belirtilmediği için somutluk açısından önemlidir (UNESCO, 1975).

Yenilenebilir enerji doğada hep varlığını sürdüren enerjidir. Bir başka deyişle doğal çevreden sürekli ve tekrarlamalı enerji akışından elde edilen enerji. Yenilenebilir enerji kaynakları güneş enerjisi, rüzgâr enerjisi, jeotermal enerji, hidrolik enerjisi, biyokütle enerjisi ve hidrojen enerjisi olarak sıralanabilir

1. Çevre ve Sosyal Boyutları Çevre politikaları Çevre eğitimi müfredat içeriği Çevre sosyolojisi Çevre psikolojisi Çevre ve etik Çevre ve edebiyat Çevre ve medya Çevre ve insan hakları (canlı hakları) Çevre ve toplumsal adalet Çevre ve evrensel hukuk Çevre ve toplumsal sağlık

2. Çevre ve Doğa Bilim Boyutları Ekoloji kavramı Biyolojik ayrışma Enerji döngüsü Taşıma kapasitesi Biyolojik birikim Jeobiyokimyasal döngüler Toprak ve su kimyası Toprak fiziği ve bitki fizyolojisi Toprak biyolojisi Jeoloji ve paleontoloji Evrim

Sosyal Öğrenme Kuramı da model alma yolu ile bütün çevreye karşı geliştirilecek tutumları açıklayabilir. Bütün öğrenme kuramlarının doğuranı olan Davranışçı Yaklaşımı da burada göz ardı edemeyiz. Diğer sosyal bilim kuramlarını da asla atlamamız gereklidir. Örneğin, Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi Kuramı. Tüm adı geçen kuramlar öğrenmenin nasıl meydana geldiğine ışık tutmaktadır. Ancak her biri öyle ya da böyle yaşadığımız canlı ve cansız çevreye, yani organizmayı etkileyen faktörlere değinmeden geçemez.Son 30 senedir eğitim sisteminde popülerleşen yapılandırmacılığın eleştirisi çoktan başlamıştır. Burada Türkiye’deki eğitim sistemi içerisinde vurguladığımız noktalar ile Batı’daki vurguların farklılıkları karşımıza çıkmaktadır. Batı’da postmodernizmin yükselişi ile çıkan sorunların hissedilmesi ne yazık ki Türkiye’de hâlâ anlaşılmamıştır. Genel olarak yapılandırmacılığın bireyin farklı düşünmesine ve yaratıcılığını artırdığı iddiası söz konusu olsa da toplum yararını gündeme getirmekten uzaklaştığı Batı akademisinde şiddetli bir şekilde tartışılmaktadır (Bakınız Michael Matthews, 2015).

NAAEE (2010) da okul öncesi dönemde ÇE için vurgulanan altı önemli nokta vardır. Bunlar: 1. Çocuklar bir sistem içinde yaşayıp öğrenmeli 2. İnsanlar doğadaki her şey ile ilişkili olduklarını (nefes almadan, beslenmeye kadar) anlamalı 3. Bir canlının yaşadığı habitatın önemi kavranmalı 4. ÇE ayrı bir eğitim konu başlığı olmayıp tüm başka derslerle bütünleştirilmeli 5. ÇE gerçek, otantik deneyimleri kapsamalı 6. Dünya hakkında merakı, birlikte çalışmayı, problem çözmeyi ve yaratıcı düşünceyi teşvik etmelidir.

Öğrencileri soru sormaları konusunda teşvik etmeli, sorulara yanlı yaklaşılmamalıdır. Ebeveynler ve öğretmenler okul öncesi dönemde çocukların dil gelişimi ve muhakeme yeteneklerini geliştirmek için asla söz kesmemelidirler. Özellikle konuşma zorluğu çeken ya da sınıf içinde farklılık gösteren çocuklar etkileşime girmeleri konusunda cesaretlendirilmelidir. Bu noktada, Elstgeest’de (1985) uygun sorunun uygun zamanda sorulmasının öneminin altını çizmektedir. Soru basamaklarını sırası ile 1- Dikkat çekme 2- Ölçme ve sayma 3- Karşılaştırma 4- Problemle yüzleşme 5- Nasıl (işleyiş) soruları olarak düzenlemektedir. Eğer çok dikkat edilirse Bloom’un farklı basamaklarda kullandığı somut eylemlerle Elstgeest’in sınıflandırmasının örtüştüğü rahatlıkla görülebilir.

habitat denilen kavram  canlının yaşadığı yer kavramıdır. Bu kavram hem canlı hem cansız unsurları barındırır. Yani habitat kavramı kayaçlardan tutun da o yaşam çevresindeki su potansiyeline kadar birçok konuyu içermektedir. Tabi ki söz konusu su ortamında yaşayan canlı türleri de habitatın bir parçasıdır. Habitat kavramı ile ilişkili bir başka kavram ise ekolojik niş olup, canlının yaptığı iş olarak tanımlanır. Canlının günlük yaşam döngüsü içinde nasıl ve ne şekilde davrandığının tüm ayrıntılarını içerir. Örneğin, bir arının tozlanma olayına katılması onun işleri arasındadır.

Besin piramidinda aşağıdan yukarı çıktıkça: Enerji azalır Birey sayısı azalır Biyokütle azalır Aktarılan enerji azalır Enerji kaybı artar Zehirli madde birikimi artar Vücut büyüklüğü artar.

Dünyamız, üzerine düşen güneş ışınlarından çok, dünyadan atmosfere yansıyan güneş ışınlarıyla ısınır. Bu yansıyan ışınlar karbondioksit, azotlu gazlar (azot oksit, nitrik asit, vb.) su buharı ve metan gibi atmosferde bulunan ve sera gazları adını verdiğimiz gazlar tarafından tutulur. Sera gazları en fazla ısı tutma özelliğine sahip bileşiklerdir. İşte bu gazlar sayesinde dünyamız ısınır. Işınların sera gazları tarafından tutulmasına da sera etkisi adı verilir. Pek doğaldır ki atmosferde sera gazların miktarının artması yerkürenin daha çok ısınmasına neden olur. Bu durum gazların atmosferde sürekli ani değişimler (iklimlerin değişimi), kıyı şeritlerinde suların yükselmesi, küresel ısınma gibi daha birçok olaya sebep olur.

Çevre eğitimi (ÇE) çok disiplinli bir alandır. Bunlardan hukuk, psikoloji, sosyoloji, eğitim politikası, biyoloji, toplum sağlığı sadece hemen akla gelenlerdir.

İlk kez 1948’de Paris’te “Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma İçin Uluslararası Birlik Konferansı’nda” Çevre Eğitimi terimi kullanılmıştır.

Birleşmiş Milletler tarafından 1972’de düzenlenen Stockholm konferansında 21 prensipten oluşan bir bildirge yayınlamıştır.

Belgrad Konferans’ında ise ÇE’defarkındalık, bilgi, tutum, beceri, değerlendirme liyakati ve katılımcılık olmak üzere 6 temel kıstas belirtilmiştir.

İngiltere ve Galler Ulusal Bilim Programında bilgi ve anlamanın ilk 4 hedefini 1- yaşamın çeşitliliği 2- yaşamın işlevi 3- genetik ve evrim 4- insanoğlunun dünya üzerindeki etkisi olarak sıralamaktadır.

Çevre ve Sosyal Boyutları:
Çevre politikaları
Çevre eğitimi müfredat içeriği
Çevre sosyolojisi
Çevre psikolojisi
Çevre ve etik
Çevre ve edebiyat
Çevre ve medya
Çevre ve insan hakları (canlı hakları)
Çevre ve toplumsal adalet
Çevre ve evrensel hukuk
Çevre ve toplumsal sağlık

Çevre ve Doğa Bilim Boyutları:
Ekoloji kavramı
Biyolojik ayrışma
Enerji döngüsü
Taşıma kapasitesi
Biyolojik birikim
Jeobiyokimyasal döngüler
Toprak ve su kimyası
Toprak fiziği ve bitki fizyolojisi
Toprak biyolojisi
Jeoloji ve paleontoloji
Evrim