ÇOCUK, BİLİM VE TEKNOLOJİ

Bilimsel Süreç, bilim insanının bilgiyi kullanma ve problem çözme yöntemleridir.

Fen programı içeriği çocuğun gelişim düzeyine göre belirlenmelidir.

Çocuklar doğdukları andan itibaren vücutlarını tanıma konusunda büyük bir meraka sahiptirler. Bu konuda onların merakını gidermek, vücutlarıyla ilgili sahip oldukları bazı endişeleri azaltmak ve sağlıklı büyümeleri adına aşağıdaki konuların öğretilmesi faydalı olacaktır:

• Her insan farklı ve özeldir.
• Çevremizden bilgileri beş duyu organımız sayesinde öğreniriz.
• Kemikler ayakta durmamızı ve hareket etmemizi sağlar.

• Kaslarımız hareket etmemize, nefes almamıza, organlarımızın çalışmasına yardımcı olur.
• Sağlıklı olmak için beslenmeye ihtiyaç duyarız.
• Spor yapmak ve zararlı maddelerden (sigara vb.) uzak durmak sağlıklı kalmamıza
yardımcı olur.

Bütün canlılar hayatta kalmak için suya ihtiyaç duyarlar. Su olmadan dünyamızın var olması da mümkün görünmemektedir. Çocuklar çok küçük yaşlardan itibaren su ile temas hâlindedir ve su oyunlarından büyük keyif alırlar. Onların su ile ilgili bilgi ve farkındalıklarını artırmak için aşağıdaki konulara yönelik etkinlikler tasarlanabilir:
• Su nesnelerin hareket etmesine yardımcı olur.
• Su nesnelerin yüzmesine yardımcı olur.
• Su hâl değiştirebilir (buza veya buhara dönüşebilir).
• Su içine konulduğu kabın şeklini alır.
• Bazı materyaller suyu çekerken bazıları çekmez.

Yorumla sentezleme, bilimsel süreçler becerilerinden temel beceriler kapsamında ele alınamaz.

Tahmin etme, bir olayın sonucuna dair eldeki verileri veya geçmiş deneyimleri kullanarak yargıda bulunabilme becerisidir.

Değişkenleri tanımlama, araştırmanın sonuçlarını etkileyecek faktörleri belirleme becerisidir.

'Algıladıklarını yorumlamak', 2013 yılında güncellenen okul öncesi öğretim programında yer alan kazanım ve göstergelerden fen öğretimi kapsamında ele alınabilecek olan hususlardan biri değildir.

Fen öğretimortamları; Çocuğa kazandırılması hedeflenen bilgi ve becerileri yansıtan malzeme ve ekipmanlar içeren, Fiziksel olarak çok çeşitli uyaranlarla zenginleştirilmiş, Aydınlık ve renkli, Hareket kolaylığı sağlayan, çocukların materyallere rahatça erişebildiği, Bireysel ve grup çalışmalarına olanak veren esnek mobilyalardan oluşan, Sağlık ve güvenlik önlemleri alınmış, Farklı öğrenme ortamlarıyla ilişki içinde, Tüm çocukların (farklı cinsiyet, etnik köken, gelir ve sosyal statü, öğrenme düzeyleri-görme, işitme ve bedensel engelleri dikkate alan) aynı seviyede etkinliklere erişimlerini sağlayacak şekilde tasarlanmış olmalıdır.

Subjektif olmak, bilimsel tutumun gelişmesinde etkin rol oynayan davranışlardan biri değildir.

Evimiz ve ailemiz konusu Hayat Bilgisi Dersi kapsamında ele alınan konulardan biri olup, doğrudan Fen Bilimleri konusu olarak değerlendirilmemektedir.

Okul öncesi dönemde çocuklara hayvanlarla ilgili temelolarak aşağıdaki bilgilerin aktarılması faydalı olacaktır:
• Dünyada farklı türde ve boyutta pek çok hayvan yaşamaktadır (Şekil 4.1).
• Hayvanlar çeşitli şekillerde hareket ederler (uçmak, yüzmek, koşmak, vb.)
• Her hayvan kendine özgü yiyeceklerle beslenir (et, ot, vb.).
• Bazı hayvanlar yavruları için yuva yapar (Ör. Kuş yuvası, bazı balık türlerinin yuvaları vb.).
• İnsanlarla bazı hayvanlar bir arada yaşayabilir (kedi, köpek, balık, kuş, vb.)

I. Her insan farklı ve özeldir: "İnsan vücudu" konusu kapsamındadır. 

II. Biz çevreye faydalı olursak çevre de bize fayda sağlar: "Çevre" konusu kapsamındadır. 

III. Cansız varlıklar canlı varlıkların yardımıyla hareket ederler: Kuvvet ve hareket" konusu kapsamındadır.

IV. Güneş en büyük ışık kaynağımızdır: "Işık" konusu kapsamındadır.

Çocukların oyun parklarında da pek çok basit makine örneğine rastlamak mümkündür. Bunlar iş yapmak için değil, eğlence için tasarlanmıştır. Örneğin; tahterevalli bir kaldıraç, kaydırak ise bir eğik düzleme benzer.

Ölçme, gözlem verilerini standart (cetvel, terazi, vb.) veya standart olmayan (adım, avuç, vb.) birimler kullanarak sayısal olarak ifade edebilme becerisidir. Öğrenci ektiği tohumun çimlenme sonrası boyunu cetvel yardımıyla belirleyerek ölçme işlemi gerçekleştirmiş olacaktır.

Fen bilimlerinde gözlem ve araştırma sonuçlarını sözlü ve yazılı olarak ifade etme becerisidir. Çocuklar olaylar ve olgular hakkındaki fikirlerini ve gözlemlerini yazılı veya sözlü formatta sunabilmelidirler.

Hipotezler bir problemin çözümünün araştırılmasına dair ilk aşamadır. Hipotezler araştırma sorularına bağlı olarak geliştirilebilir. Bu bağlamda su çiçekler için faydalıdır, o zaman çok sulanan çiçek daha çabuk büyür mü? araştırma sorusunu öğrenci yukarıdaki gibi hipotez kurarak yanıt aramak üzere işe koyulabilir.

Modeller doğrudan olarak gözlenemeyen olay ve olguların somutlaştırılarak daha iyi anlaşılmasını sağlayan düzeneklerdir. Model oluşturma ise bu düzenekleri hazırlayabilme becerisidir. Fen eğitimde doğrudan gözlenmesi mümkün olmayan olay ve olgulara ait pek çok model kullanılmaktadır; örneğin; güneş sistemi modeli, atom modeli, soluk alıp verme modeli, vb.

Tüm çocukların (farklı cinsiyet, etnik köken, gelir ve sosyal statü, öğrenme düzeyleri, görme, işitme ve bedensel engelleri dikkate alan) aynı seviyede etkinliklere erişimlerini sağlayacak şekilde tasarlanmış olmalıdır.

Öncelikli olarak kazandırılması gereken temel süreç becerileri, gözlem yapma, sınıflandırma,
ölçme, iletişim kurma, tahmin etme ve çıkarım yapmadır. Temel becerileri kazandıktan sonra,
öğrencilere birden fazla temel beceriyi bir arada kullanabilecekleri birleştirilmiş beceriler
kazandırılmalıdır. Bu beceriler: hipotez kurma, değişkenleri tanımlama ve kontrol etme, işlevsel
tanım yapma, model oluşturma ve deney yapma olarak belirlenmiştir.