Çevre Eğitimi

ÇE’nin temel hedefini dünyayı ve onun kaynaklarını gelecek nesiller için korumak; bunu yaparken ise insanları bu hedeflere ulaşmak için eğitim ile cesaretlendirmek olarak ifade etmektedir.

1. Kırsal ve kentsel bölgelerde ekonomik, sosyal, politik ve ekolojik açıdan karşılıklı
   dayanışmanın önemine dair ortak bir bilinç yaratmak ve bu konulardaki duyarlılığı
   artırmak.
2. Çevreyi korumak ve geliştirmek için gereken bilgiyi, değerleri, tutumları, kararları
   ve becerileri kazanması için her bireye çeşitli fırsatlar sağlamak.
3. Bireylere, gruplara ve topluma; çevreye yönelik yeni davranış örüntüleri kazandırmak (UNESCO, 1978).

Yenilenebilir enerji doğada hep varlığını sürdüren enerjidir. Bir başka deyişle doğal çevreden sürekli ve tekrarlamalı enerji akışından elde edilen enerji.

Yenilenebilir enerji kaynakları güneş enerjisi, rüzgâr enerjisi, jeotermal enerji, hidrolik enerjisi, biyokütle enerjisi ve hidrojen enerjisi olarak sıralanabilir.

Elstgeest ve Harlen (1990) İngiltere ve Galler Ulusal Bilim Programında bilgi ve anlamanın ilk 4 hedefini 1- yaşamın çeşitliliği 2- yaşamın işlevi 3- genetik ve evrim 4- insanoğlunun dünya üzerindeki etkisi olarak sıralamaktadır.

İnsanın gelişimi hakkında en çok kullanılan öğretim psikolojisi kuramı Piaget’in Bilişsel Gelişim Kuramıdır.

Mohai ve Bryant (1998) bu olaya Çevresel Yoksunluk Kuramıyla (Environmental Deprivation Theory) açıklık getirmektedir. Bu kuramı Yaşamı Tehlikeye Sokan Yıkımlar olarak da Türkçeleştirebiliriz. Bu durum ani çevre sorunları deprem, susuzluk, açlık, sel felaketi, çöp dağları, vb. gibi durumlara işaret etmektedir. Daha basit anlatım ile gelişmekte olan ya da geri kalmış ülkelerdeki çevre hareketleri tehlikenin kişiye ne kadar yaklaştığı ile ilgilidir. Mohai ve Bryant bu benzetmeyi 3. Dünya ülkelerini
düşünerek yapmamıştır. Onlar daha alt gelir grubundaki ezilmiş, kısmen tarihte dışlanmış ve ötekileştirilmiş grupların çevreye karşı duyarlılıklarını bu şekilde açıklamaktadırlar. Örneğin, bir Afrika kökenli Amerikalı vatandaşın tepkisini ani çevre sorunlarına bağlamaktadırlar. 

1. Çocuklar bir sistem içinde yaşayıp öğrenmeli
2. İnsanlar doğadaki her şey ile ilişkili olduklarını (nefes almadan, beslenmeye kadar)
   anlamalı
3. Bir canlının yaşadığı habitatın önemi kavranmalı
4. ÇE ayrı bir eğitim konu başlığı olmayıp tüm başka derslerle bütünleştirilmeli
5. ÇE gerçek, otantik deneyimleri kapsamalı
6. Dünya hakkında merakı, birlikte çalışmayı, problem çözmeyi ve yaratıcı düşünceyi
   teşvik etmelidir.

1. Programın felsefesi, amacı ve geliştirilmesi
2. Gelişimsel olarak uygun örnekler
3. Oyun ve keşfetme
4. Öğretim Programının çerçevesi ve çevre olaylarını öğrenme
5. Yer ve alan ile
6. Eğitici yetiştirilmesidir.

Ağaç parkı olarak da adlandırılan arboretum, esasen ağaçlar ile ağaççık ve çalı gibi diğer odunsu bitkilerin yetiştirildiği botanik bahçesidir.

Ne yazık ki Türkiye’de hâlâ yapılan park alanlarından tutun da okul öncesi çocukların etkinlik yaptıkları alanlarda plastik hâkimiyeti söz konusudur. Çevre eğitiminin uygulandığı ülkelerde farklı uygulamalar bulunmaktadır. Bunların en güzel örneklerini Hollanda’da görebilirsiniz. Belediyeler şehir içinde mahallelere Çocuk Çiftlikleri adı ile tarım yapılan bahçeler hazırlamıştır.

Türkiye’deki konu ile ilgili STK’lerden bazıları ise Doğal Hayatı Koruma Derneği, TEMA, Türkiye Çevre Vakfı, ÇEVKO, ÇEKÜL, Doğa Derneği, TURMEPA’dır.

Popülasyon belli bir alanda yaşayan aynı türe ait bireylerin oluşturduğu topluluğa denir.

Popülasyon büyüklüğünü doğum, ölüm, iç göç ve dış göç gibi faktörler etkiler.

Komünite birbiri ile etkileşim hâlinde bulunan farklı popülasyonların oluşturdukları topluluktur. Komünite belli bir bölgede yaşayan çeşitli türlere ait bireylerin oluşturduğu topluluktur.

Ekosistem tanım olarak bir ortamdaki enerji akışı, kimyasal döngü, popülasyon dinamiği ve beslenme düzeyleri arasında ilişkiye vurgu yapar ki, bu canlı ve cansız çevreyi de içine alan kapsamlı bir kavramdır.

Trofik düzey, besin zincirindeki beslenme basamaklarının her biridir.

Plankton suda yaşayan bitkisel (fitoplankton) veya hayvansal (zooplankton) mikroskobik organizmalardır. Fitoplankton suda bulunan ve hareketi akıntıya bağımlı mikroskobik bitkisel organizmalardır.

Azotun atmosferdeki bulunuş oranıyla (%78-79) en önemli gazlardan biridir.

Yaşam döngüsü içinde canlılığı biten organizmalar organik madde olarak kaşımıza çıkar. Bunların ayrışması sırası ise amonifikasyon, nitrifikasyon ve denitrifikasyon olarak adlandırılır.