CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU

Hakimin kafasında hala soru işaretleri varsa bu şüpheden sanık yararlanır ilkesini göstermektedir.

Asliye ceza hakimi ancak kovuşturma aşamasında bu yetkisini kullanabilir.

Burada süremiz 24 saat olarak belirlenmiştir.

Müdafi ancak sanığın rızası ile tanıklık yapabilmektedir

Sanığın müdafi tanıklık yaparken yemin etmesi istenebilir

Kanunda disiplin hapsi süresi 3 ay ile sınırlandırılmıştır.

Şüpheli veya sanığın sevgilisi tanıklıktan çekinebilecek kişiler arasında sayılmamıştır.

Otopsi sırasında tutulan tutanak ve kayıtlar kesin delil teşkil etmemektedir

Ceza muhakemesinde vicdani delil sistemi kullanılmaktadır.

5 duyu organıyla yapılan değerlendirmeye keşif demekteyiz.

Ceza Muhakemesi Yasası’nda deliller belirli bir başlık altında toplu olarak düzenlenmemiştir. CMK’nın “Tanık, Bilirkişi İncelemesi ve Keşif” başlığını taşıyan üçüncü kısmındaki (m.43-89) ve duruşmada “Delillerin Ortaya Konulması ve Tartışılması” başlığı altındaki hükümler (m.206-218) birlikte değerlendirildiğinde, delilleri beyan, belge ve belirti delilleri olarak sınıflandırmak mümkündür.

Şüphelinin beyanı, ifade ve sorgu olarak karşımıza çıkar. İfade ve sorgu, adli makamların suç işleme şüphesini bildirerek şüpheli veya sanıktan olaya ilişkin açıklama istemesidir.  Sorgu, şüpheli veya sanığın, soruşturma veya kovuşturma konusu suçla ilgili olarak, hâkim veya mahkeme tarafından dinlenmesini ifade eder.

Bir kere kolluk tarafından ifade alındıktan sonra şüphelinin aynı olayla ilgili olarak yeniden ifadesinin alınması ihtiyacı ortaya çıktığında, bu işlem ancak Cumhuriyet savcısı tarafından yapılabilir.

İfade alma yöntemi olarak tuzak veya hileli soruların sorulması mümkündür. Tuzak sorularla aldatmayı birbirinden ayırmak güçtür. Hilenin ifade alma taktiği olarak geçerli olabilmesi için öncelikle sanığın iradi karar verme özgürlüğüne zarar vermemiş olması gerekir.

Ceza Muhakemesi Yasası m.45’te belirtilen kişilere yani on beş yaşını doldurmamış olanlara ve ayırt etme gücüne sahip olmayanlara yemin etmeyebilecekleri bildirilir. Dolayısıyla sadece dinlenme sırasında on beş yaşını doldurmamış olanlar için böyle bir hak tanınmıştır. O yüzden on altını yaşını doldurmamış olanlar bakımından yemin etmeme hakkı bulunmamaktadır.

Olaydan geriye kalan her türlü iz ve esere belirti denir. Sanığın iradesi dışında olaydan geriye kalan iz ve eserlere ise tabii (doğal) belirti denilir. Örneğin; kan, parmak izi, tükürük, saç, elbise parçası, ayak izleri ve fren izleri tabii belirtilerdir. Fail, çoğu zaman bu belirtileri olay yerinde bıraktığının farkında olmaz. Failin iradesi ile veya bir insan tarafından belirli olayları temsil etmek üzere hazırlanmış olan nesnelere ise suni (yapay) belirti denir. Olay yerinde bulunan düğme, tabanca, bıçak ve taşınan şapka gibi.

Çözümü özel ve teknik bilgiyi gerektiren bir konuda, kural olarak kovusturma evresinde mahkeme veya hâkimin, sorusturma evresinde Cumhuriyet savcısının kararı ile görüsüne başvurulan kişiye bilirkişi denir.

Bilirkişi inceleme sonuçlarını görevlendirme kararında belirtilen süre içinde bilirkişi incelemesi talep eden makama bildirir. Bu süre üç ayı geçemez.

Keşif, beş duyu organı aracılığıyla yani görerek, duyarak, koklayarak tadarak ve dokunarak belirti delilinin incelenmesi faaliyetidir. Keşifle belirti delilleri anlamlandırılır.

Adli muayene, ölünün dıştan muayene edilmesini ifade eder. Bu muayenede tıbbi belirtiler, ölüm zamanı ile nedenini tespit etmek için dış bulgular araştırılır (CMK m.86/1). Bu işlem, Cumhuriyet savcısının önünde ve bir hekim görevlendirilerek yapılır.