CEZA HUKUKU - Deneme Sınavı - 5

Hukuki değer kavramı kastın kapsamına girmez. Doğru cevap E seçeneğidir.

Burada suçun konusunda hata vardır çünkü suçun konusu evdir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Öngörmesine rağmen kabullenme varsa burada olası kasttan söz edilir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Suçlar ya kasten ya da taksirle işlenebilir. İkisi aynı anda mümkün olmaz. Doğru cevap B seçeneğidir.

Sonucu öngörmesine rağmen umurunda olmaması ve kabullenmesini dikkate alırsak burada olası kastla öldürmeden söz edebiliriz.

Kastı ortadan kaldıran hata halleri suçun maddi unsurlarında hata (m. 30/1), suçun nitelikli unsurlarında hata (m. 30/2) ve hukuka uygunluk nedenlerinin maddi şartlarında hata (m.30/1, 3) olarak üç başlık altında incelenebilir. Diğer yandan hukuka uygunluk nedenlerinin sınırındaki yanılgıyı da eklemek gerekir (m. 27/1). Doğru cevap C' dir.

Suçun maddi unsurlarında hataya unsur yanılgısı veya fiili hata da denilmektedir. Bu durumun ortaya çıkması için failin tasavvurunun, zihninden geçirdiği gerçeğe uygun olsa bunun suç teşkil etmeyecek olması gerekir. Örneğin, bir avcı kurt sanarak bir arkadaşına ateş ederse bu durumda failin suçun konusunda ve fiil üzerinde hataya düştüğü söylenebilir. Doğru cevap A' dır.

Suçun nitelikli hallerinde hata, nitelikli hale ilişkin kastı ortadan kaldırır. Bahsedilen örnekte A kişisi mala zarar verme suçunun nitelikli hali olan kamu malına zarar verme nitelikli hali nedeniyle cezalandırılamaz. Bu halde, A kişisi sadece suçun temel şekliyle cezalandırılır. Doğru cevap B' dir.

Kast “suçun kanuni tanımındaki unsurların bilerek ve istenerek gerçekleştirilmesi” olarak tanımlanmıştır.

Ceza hukuku, esasen haksızlık teşkil eden insan davranışlarından hangilerinin suç olarak tanımlanması gerektiğini, bu davranışların hangi koşullar altında işlenmesi hâlinde suç oluşturacağını ve suç teşkil eden bu davranışların işlenmesi hâlinde ne tür yaptırımların uygulanması gerektiğini belirleyen bir hukuk disiplinidir. Kısaca ceza hukuku, suç teşkil eden fiilleri ve bunlara uygulanacak yaptırımların neler olduğunu gösterir. Doğru yanıt B'dir.

Ceza hukuku görevini, söz konusu hukuki değerleri ihlal eden saldırıları suç olarak tanımlamak suretiyle yerine getirmektedir. Örneğin kasten öldürmenin suç olarak tanımlanmasıyla (TCK m. 81), bir insanın yaşama hakkı; kasten yaralama suçuyla (TCK m. 86) kişilerin vücut dokunulmazlığı; cinsel saldırı suçuyla (TCK m. 102) kişilerin cinsel dokunulmazlıkları korunmaktadır. Doğru yanıt E'dir.

Ceza hukuku, kendi içinde de bazı alt disiplinlere ayrılmaktadır. Bu kapsamda maddi
ceza hukuku ve ceza muhakemesi hukuku genel kabul gören ayrımı oluşturmaktadır.
Maddi ceza hukuku, bir fiilin suç teşkil edebilmesi için bulunması gereken unsurları,
suç dolayısıyla sorumluluk için aranan şartları ve suçun işlenmesi hâlinde uygulanabilecek yaptırımları ve suçun işlenmesine bağlanan diğer hukuki sonuçları inceler. Doğru yanıt A'dır.

Ceza hukukunun ilgili olduğu hukuk dallarının başında anayasa hukuku gelmektedir. Bilindiği üzere anayasalar bir hukuk devletinde normlar hiyerarşisinin en üstünde yer alan metinlerdir. Diğer hukuk disiplinleriyle ilgili bir düzenleme yapılacağı zaman, anayasada ki sınırlara dikkat edilmesi gerekir. Bu nedenle ceza hukuku alanında yapılacak düzenlemeler bakımından da anayasal sınırların gözetilmesi zorunludur.  Ceza hukuku ile idare hukuku arasında da yakın bağlantı bulunmaktadır. Ceza hukuku, devletin yürütme organı içerisinde yer alan idarenin faaliyetlerinin hukuka uygun ve etkin bir şekilde yürütülmesine katkı sağlamaktadır. Bu çerçevede kamu görevlileri veya kamu kurum ve kuruluşları eliyle görülen faaliyetlerin yapılmasını engellemeye yönelik fiiller suç hâline getirilmektedir (m. 265, 112, 113). Ayrıca ceza hukukunda bir kamusal faaliyetin yürütülmesine katılan kamu görevlilerinin görevlerini kötüye kullanmasını önlemeye yönelik suç tanımlarına da yer verilmektedir. Böylece hem vatandaşın hakları hem de kamu idaresine olan güven korunmak istenmektedir. Doğru yanıt C'dir.

Ceza hukuku ile yakın ilişki hâlinde olan bir diğer hukuk dalı da devletler hukukudur.
Günümüzde özellikle terör eylemleri, bilişim sistemlerine karşı veya bu sistemler aracılığıyla işlenen fiiller, uyuşturucu madde ticareti, fuhuş veya organların alınması maksadıyla insan ticareti, göçmen kaçakçılığı gibi suçlar çoğu zaman suç örgütleri tarafından birçok devleti ilgilendirecek şekilde işlenmektedir. Başta Avrupa Konseyi ve Birleşmiş Milletler olmak üzere uluslararası toplum, bu tür sınır aşan örgütlü suçlara karşı devletlerin  ortak mücadele verilebilmesini sağlamaya yönelik çaba göstermektedirler. Doğru yanıt C'dir.

Ceza hukukunun kaynakları doğrudan ve dolayısıyla kaynaklar şeklinde ikiye ayrılır. Anayasa, kanun ve uluslararası sözleşmeler doğrudan kaynakları; doktrin ve yüksek mahkeme içtihatları ise dolayısıyla kaynakları oluştururlar. Doğru yanıt C'dir.

Ceza hukukunun doğrudan kaynaklarından bir diğeri kanundur. “Suçta ve cezada kanunilik ilkesi” gereğince, hangi fiillerin suç teşkil ettiğinin ve bunlara uygulanacak yaptırımın ancak kanunla belirlenecek olması karşısında, ceza hukukunun en önemli kaynağını kanun oluşturmaktadır. Doğru yanıt B'dir.

Kanunilik ilkesine Avrupa’da ilk yer veren kanunun 1787 tarihli Avusturya Ceza Kanunu
olduğu kabul edilmektedir. Doğru yanıt E'dir.

Suçta ve cezada kanunilik ilkesi gereğince, örf ve âdetin ceza hukukunda kaynak değeri
bulunmamaktadır. Bu itibarla örf ve âdetin bir fiili suç hâline getirme, suç olan bir fiili
suç olmaktan çıkartma veya suç teşkil eden bir fiilin cezasını ağırlaştırma gücü bulunmamaktadır. Ceza hukukunda örf ve âdete ancak bir suçun unsurlarının yorumlanmasında başvurulabilir. Doğru yanıt D'dir.

Ceza hukukunun kişi hak ve özgürlükleri açısından güvence oluşturması amacıyla kabul
edilen diğer bir kuralı da geçmişe yürüme yasağıdır. Kanunilik ilkesinin sonucu olan bu
kurala göre her fiil, işlendiği zamanın kanununa tabiidir. Bir fiil işlendiği zaman yürürlükte olan kanunlara göre suç teşkil ediyorsa cezalandırılabilecektir. İşlendiği zaman yürürlükte bulunan kanuna göre suç teşkil etmeyen bir fiilden dolayı kimseye ceza verilemez. Doğru yanıt B'dir.

Saldırı bir insandan kaynaklanmalıdır. Ancak saldırıda bulunan kişinin kusur yeteneğine
sahip olması gerekli değildir. Bu bakımdan, akıl hastası veya yaşı küçük olması
nedeniyle kusur yeteneğine sahip olmayan kişilerin saldırılarına karşı da meşru savunma mümkündür. Hayvan saldırısı, hayvan insanlar tarafından araç olarak kullanılmadığı sürece, bir saldırı olarak nitelendirilemez.