ÇEVRE SORUNLARI VE POLİTİKALARI

Ozon Tabakasını İncelten Maddelere Dair Montreal Protokolü ile kontrol altına alınan sera gazları dışında kalan gazlar Kyoto Protokolü kapsamına alınmış ve Protokol ile ilk etapta 6 sera gazının toplam salımına sınırlama getirilmiştir. Bu gazlar:
Karbon dioksit (CO2)
Metan (CH4)
Diazot monoksit (N2O)
Kükürt hekzaflorür (SF6)
Perflorokarbonlar (PFCs)
Hidroflorokarbonlar (HFCs)’dır.

Çevre politikalarının küresel düzeyde ele alınmasının temelleri, 1972 yılında Stockholm Konferansı ile atılmıştır.

Ölmüş hayvanlar, çürüyen bitkiler,evsel nitelikli atıklar organik atık kaynaklarına örnektir.

Canlı organizmaların öldükten sonra kalıntılarının oksijensiz ortamda milyonlarca yılda çözülmesi ile oluşan hidrokarbon içerikli yakıtlara fosil yakıt denir.

Çevre kirliliğinin nedenleri, nüfus artışı, plansız kentleşme ve plansız sanayileşmedir. Erozyon (toprak aşınımı), bitki örtüsünün yok edilmesi sonucu koruyucu örtüden yoksun kalan toprağın su ve rüzgarın etkisiyle aşınması ve taşınmasıdır.

ppm: herhangi bir karışımda toplam madde miktarının milyonda 1 birimlik kısmıdır.

Smog, genelde kentlerin üzerinde sanayi kaynaklı kirleticilerden oluşan ve insanlarda bronş hastalıklarına neden olabilen sis + duman kümeleri olarak tanımlanmaktadır. Korozyon, metallerin bulundukları ortamla tepkimeye girip aşınmalarıdır. Derişim, belirli miktar çözeltide veya çözücüde çözünmüş olarak bulunan madde miktarıdır. Fosil yakıtlar, canlı organizmaların öldükten sonra kalıntılarının oksijensiz ortamda milyonlarca yılda çözülmesi ile oluşan hidrokarbon içerikli yakıtlardır. Aerosol, herhangi bir sıvı ya da katının gaz ortamı içinde dağılmasıyla oluşur.

Hava kirliliği bitkiler üzerine genel olarak üç şekilde olumsuz etki yapmaktadır. Yaprak dokularının tahrip olması, Yaprakların sararması veya başka renklere dönüşmesi, büyümenin yavaşlamasıdır. I ve II seçenekleri doğru ifadeleri içermektedir.

Suya oksijen iletiminin engellenmesi ve deterjanlarda bulunan fosfatlı bileşiklerin su kaynaklarında “ötrofikasyona” yol açmaktadır. Pestisit, tarımda verimliliği artırmak amacıyla zararlı böcek, mantar yabani ot gibi canlıları öldürmek veya kontrol altına almak için kullanılan kimyasal (pestisit, herbisit, insektisit, kalıcı organik bileşikler) maddelerdir.

Başlıca sera gazları; su buharı, karbondioksit, metan, klorlu florlu karbon bileşikleri, ozon ve azot oksitlerdir.

Ülkemizde Klorlu florlu karbon bileşiklerinin kullanımı 2006 yılı itibarıyla tamamen durdurulmuş ve 2008’den itibaren zorunlu kullanım alanları da dahil olmak üzere dışalımı tümüyle yasaklanmıştır.

Tıbbi atıklar 3 grup altında enfeksiyöz atıklar, patalojik atıklar ve kesici delici atıklar olmak üzere incelenmektedir.

Ozon Tabakasını incelten Maddelere Dair Montreal Protokolü ile kontrol altına alınan sera gazları dışında kalan gazla Kyoto Protokolü ile kontrol altına alınmıştır.

Atık yönetiminde öncelik sırası; önleme, kaynakta azaltma, yeniden kullanım, geri kazanım/geri dönüşüm, ön işlem (yakma dahil), bertaraf olarak sıralanabilir.

Su kaynaklarında azot ve fosfor artışına bağlı olarak, bunları besin maddesi olarak kullanan alglerin hızla çoğalması ve bu bitkilerin ölmesiyle oluşan
organik atıkların sudaki mikro canlı faaliyetlerini arttırması olayına ötrofikasyon denilmektedir. Deterjanların içerdiği yüzey aktif maddeler, beyazlatıcılar ve parfüm gibi yapay maddeler suların kirlenmesinde önemli rol oynamaktadır. Suya oksijen iletiminin engellenmesi ve deterjanlarda bulunan fosfatlı bileşiklerin su kaynaklarında ötrofikasyona yol açması bu kimyasal maddelerin neden olduğu sorunlardır. Doğru cevap B'dir.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından yapılan sınıflandırmaya göre su kirliliği yaratan etmenler şunlardır; Bakteriler, virüsler ve diğer hastalık yapıcı organizmalar, organik maddeler, sanayi atıkları, yağlar ve benzeri maddeler, yapay temizlik malzemeleri, radyoaktif maddeler, pestisitler, gübreler ve atık ısıdır. Doğru cevap E'dir.

Belirli miktar çözeltide veya çözücüde çözünmüş olarak bulunan madde miktarına derişim adı verilir. Doğru cevap D'dir.

Hava kirliliği kaynakları, doğal ve yapay kaynaklar olmak üzere iki genel grupta toplanabilir. Doğal kaynaklar, volkan faaliyetleri, orman yangınları, hayvan ölüleri ve bitki artıklarının açık alanlarda bozulması gibi süreçleri kapsar. Yapay kaynaklar ise, hammaddelerin insanların kullanımına sunulabilmesi için uygulanan süreçlerdir. Doğru cevap A'dır.

Canlı organizmaların öldükten sonra kalıntılarının oksijensiz ortamda milyonlarca yılda çözülmesi ile oluşan hidrokarbon içerikli yakıtlara fosil yakıtlar denilmektedir.

Genelde kentlerin üzerinde sanayi kaynaklı kirleticilerden oluşan ve insanlarda bronş hastalıklarına neden olabilen sis+duman kümelerine smog denir. Doğru cevap D'dir.