ÇEVRE SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

Risk: Tehlikelerden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimalidir

Ramak kala olay: İşyerinde meydana gelen; çalışan, işyeri ya da iş ekipmanlarını zarara uğratma potansiyeli olduğu halde zarara uğratmayan olaydır.

31 Ocak 2013 tarihi itibari ile 6331 sayılı kanuna tabi olan tüm işletmelere sınıflarından bağımsız olarak risk değerlendirme zorunluluğu getirilmiştir

Şekil 8.4 Risk yönetim sürecinin basamakları.

İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği Madde 10’da risk kontrol adımları “Planlama”, “Risk kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması”, “Risk kontrol tedbirlerinin uygulanması” ve “Uygulamaların izlenmesi” olmak üzere dört adımda incelenmiştir.

Yaygın olarak kullanılan risk değerlendirme yöntemleri şunlardır; a,b. Risk Haritası, c, d….

Ön tehlike analizi, hızlı hazırlanabilen bir teknik olup genellikle tesisin son tasarım aşamasında ya da detaylı çalışmalara model olması amacıyla kullanılabilecek bir yöntemdir.

Gelişmiş kontrol listeleri ile tehlikelerin belirlendiği bir risk değerlendirme analizidir.

Neden-sonuç diyagramı olarak da bilinen bu risk değerlendirme yöntemi, ETA ve FTA yöntemlerinin bileşkesidir.

Olursa Ne Olur Analizi (What If Analysis): Beklenmedik bir durum ile karşılaşılması halinde neler olabileceği incelenir.

Tehlike: İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelidir. (İş Sağlığı ve Gü[1]venliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği, 2012).

Bir inşaatta yüksekte çalışma tehlike olarak tanımlanırken, kişinin yüksekten düşmesi ve/veya malzemenin düş[1]mesi durumları ortaya çıkabilecek riskler olarak tanımlanmaktadır.

(6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, 2012).

“Ramak kala olay: İşyerinde meydana gelen; çalışan, işyeri ya da iş ekipmanlarını zarara uğratma potansiyeli olduğu halde zarara uğratmayan olaydır” (İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği, 2012).

Tehlikelerin tanımlanması risk yönetim sürecinin en önemli adımını oluşturmaktadır.

Risk Haritası: Bir işletmenin risk haritasının hazırlanabilmesi için öncelikle makro ve mikro ayrıştırma algoritmalarının oluşturulması gerekmektedir. İşletmede her yer aynı oranda tehlike taşımadığı için, tehlike oluşturan her bölüm ayrı ayrı ele alınarak tehlike derecelerine göre sıralanır. Makro ayrıştırma işleminde kimyasal madde depolama alanları, dış proses üniteleri ve sel, rüzgar gibi işletmenin topografyası ve meteoroloji ile ilgili faktörler de dikkate alınmalıdır. Makro ayrıştırma işleminden sonra daha zor bir süreç olan mikro ayrıştırma işleminde ise işletme ile ilgili aşağıda verilen bilgi bankaları oluşturulur.

Hata Ağacı Analizi (FTA): 1862 yılında ilk defa “Bell Telefon Laboratuvarlarında Minutemen Intercontinental Balistik Füzeleri Fırlatma” sistemlerinde, askeri amaçlı sistem güvenliğinin kontrolünde kullanılmıştır. Tümdengelim yaklaşımına göre çalışan tek metot olup, sistemin belli başlı bir parçasının işlememesi durumu için sistem hatalarını ve sistemdeki parçalar arasındaki ilişkilerin gösterildiği bir şematik yaklaşımdır.

Hata Türleri ve Etkileri Analizi (Failure and Effects Analysis: FMEA): Bu analiz metodu tehlikelerin tanımlanması ve risklerin değerlendirilmesi ile ilgili olarak genellikle otomotiv, kimya, teknoloji ağırlıklı sektörler ve uzay sektöründe kullanılmaktadır. Geniş bir teorik bilgi gerektirmemesi ve kullanımının kolay olmasından dolayı yaygın olarak tercih edilmektedir.

Önemsiz Riskler; Önlem gerektirmeyen, kabul edilebilir risklerdir.

Katlanılabilir Riskler; İlave kontrol prosesine ihtiyaç olmayan, mevcut kontrollerin sürdürüldüğü risklerdir.