ÇEVRE SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

Su Zengini,  10.000 m3’ten fazla, İzlanda (609 bin m3)

Tablo 5.1 de ayrıntılı olarak verilmiştir.

Kıta içi yüzey sularının sınıflandırılması şu şekildedir:
• Sınıf I: Yüksek kaliteli su (Yalnız dezenfeksiyonla içme suyu sağlanabilmektedir.)
• Sınıf II: Az Kirlenmiş su (İleri veya uygun
arıtma ile içme suyu sağlanabilmektedir.)
• Sınıf III: Kirli su (Kaliteli su gerektiren
endüstriler hariç, uygun bir arıtma gerçekleştirildikten sonra endüstrilerde kullanılmaktadır.)

Sınıf IV: Çok kirlenmiş su (Daha düşük kalitedeki suları ifade etmektedir.)

İnorganik su kirleticileri arasında, ağır metallerin yanı sıra genellikle ötrafikasyon
sonucunda yüzey sularında alg patlamasına (çoğalmasına) neden olan nitrat ve fosfat gibi gübrelerde
bulunmaktadır

Baryum
Bazı kireç taşlarında, kum taşlarında ve
kum ocaklarında, çimento fabrikalarının
yakınlarındaki yer altı sularını kullananlarda
etkilenim olasılığı yüksektir. Kardiyak,
gastrointestinal ve nöromüskuler problemleri
olan çocuklarda bu tür kireç ocağı, kum ocağı,
çimento fabrikasına yakınlık etken olabilir.
Akut ve kronik toksisiteye neden olabilir,
akciğer ve kemiklerde hasar oluşturabilir.
Olası karsinojen grupta sınıflandırılmıştır.
Kanserli çocuklarda, kemik ve akciğer
patolojisi olan çocuklarda sorgulanması
gereken bir etmendir. Kardiyak,
gastrointestinal, ve nöromüskuler etkileri
olan bir maddedir.

Tablo 5.2 de bulunmaktadır.

Siyanür
Elektrik kaplama sektöründe kullanılır. Çelik
ve plastik sanayinde gübre üretiminde ve
uygunsuz atık yok etme prosedürü esnasında
açığa çıkar. Oral yoldan alınabilir.
Dalak, beyin ve karaciğer için hasar verici
olabilir. Tablo 5.2 de bulunmaktadır.

Su Yoksunluğundan Kaynaklanan Hastalıklar: İklim değişikliği, suların bilinçsizce kullanılması
gibi etkilerden kaynaklı oluşan su kıtlıkları insanların yeterli hijyen şartlarını sağlayamamasına neden olmaktadır. Bu hijyen eksikliği Basilli Dizanteri gibi bazı bağırsak hastalıklarının oluşmasına
neden olmaktadır.

Amipli Dizanteri: Entamoeba
histolytica’nın neden olduğu bulaşıcı bir
hastalıktır. Bu hastalık dünyada yaklaşık
100.000 civarında insanın hayatını kaybetmesine neden olmaktadır. Bunun yanında amipli dizanteri, sıtmadan sonra en
çok ölüme neden olan protozoon kaynaklı hastalıktır. Amipli dizanteri genel olarak
hijyenik özelliklere sahip olmayan besin
ve sulardan bulaşmaktadır (Şekil 5.7).

Leptospiroz: Genel olarak leptospiroz hastalığı, Leptospira sp. bakterilerinin neden olduğu ve genel olarak vahşi ve evcil hayvanlarda görülen bir hastalıktır. Ancak bu hastalığa sahip hayvanların
idrar veya dışkılarıyla doğrudan ve dolaylı olarak temas halinde bulunulması insanlarında bu hastalığa yakalanmasına neden olmaktadır. Leptospiroz hastalığının en önemli taşıyıcısı farelerdir.
Leptospiroz hastalığı genel olarak kirlenmiş göl, havuz, bataklık, kanalizasyon ve su birikintilerinden bulaşmaktadır. Bunun yanında şiddetli yağmur sonrasında oluşan seller bu hastalığa sahip
canlıların dışkı ve idrarlarının süpürülerek iletilmesinde önemli bir yer oynamaktadır.

. Su kaynaklı çatışmaların temelinde
kaynak yetersizliği, suyun eşitsiz dağılım ve paylaşımı, hızlı nüfus artışı, bozulma ve kirlenme yüzünden
azalma yatmaktadır. İnsanlığın yaşamı için temel ihtiyaç olan elde edilebilir suya erişimin artan nüfus karşısında yetersiz kalmasının çatışma için yeterli olacağı düşünülmektedir (Sürmelioğlu Parlar ve Aslantürk,
2014). Ayrıca su kaynaklarının kıt olduğu alanlardaki insanların göç etmesi, susuzluktan kaynaklanan
sağlık problemleri, ormansızlaşma, açlık, fakirleşme ve sağlıksızlıktan kaynaklı insan ömrünün azalması
ciddi güvenlik problemlerine yol açmaktadır.

Krom
Atık yakma işlemi sonrasında, madencilik
faaliyeti sırasında açığa çıkabilir yer altı sularını
kontamine edebilir. Fosil yakıtların yanması
sonucu ortaya çıkan maddelerdendir. Krom
kaplama boru, tesisat parçalarının suyla
teması ile suya geçebilir.
3 değerlikli krom besinsel olarak
esansiyeldir. 6 değerlikli olanı çok toksiktir.
Yüksek dozları böbrek ve karaciğer
hasarına neden olabilir. İnternalhemoraji,
solunum sistemi sorunları, dermatit, deri
ülserleri yaptığına dair yayınlar vardır.

Antropojenik, “doğada insanoğlunun neden olduğu etkiler” anlamına gelmektedir.

Gelişmiş ülkelerde kullanılan suyun % 69’u tarımda (bu suyun % 25’lik kısmı atık su olarak geri dönmektedir), %23’ü endüstride ve %8’i ise evsel amaçla kullanılmaktadır.

İzlanda su zengini, Portekiz yeterli suyu olan, Türkiye ve Almanya su sıkıntısı olan, Kuveyt su fakiri ülkedir.

Ülkemizde yüzeysel ve yeraltı sularının korunması ve içeriklerine bağlı olarak alınabilecek önlemleri belirlemek amacıyla Su Kirliliği Yönetmeliği’nde kıta içi sular 4, yer altı suları ise 3 kategoride sınıflandırılmıştır. Kıta içi yüzey sularının sınıflandırılması şu şekildedir: • Sınıf I: Yüksek kaliteli su (Yalnız dezenfeksiyonla içme suyu sağlanabilmektedir.) • Sınıf II: Az Kirlenmiş su (İleri veya uygun arıtma ile içme suyu sağlanabilmektedir.) • Sınıf III: Kirli su (Kaliteli su gerektiren endüstriler hariç, uygun bir arıtma gerçekleştirildikten sonra endüstrilerde kullanılmaktadır.)

Organik su kirleticileri sularda sınırlı oranlarda çözülebilen karbon bazlı kirletici maddelerdir. Organik su kirleticilerine hidrokarbonlar, PCB (poliklorlu bifenil), pestisitler, herbisitler, atıksu veya hayvancılık faaliyetlerinden kaynaklanan zararlı mikroorganizmalar, gıda atıkları, deterjanlar, uçucu organik bileşikler ve kullanımı uygunsuz kaplardan sızan bazı endüstriyel çözücüler örnek olarak verilebilmektedir.

Doğru seçenek Krom’dur.

Doğru seçenek Florür’dür.

Bebeklerde mavi bebek sendromu veya methemoglobinemi olması durumunda nitrat etkilenimi düşünülmelidir.

Trahom (Granüler Konjunktivit): Gözün konjunktiva ve kornea bölümlerinin kronik bir enfeksiyonudur. Hastalığın etkeni Chlamydia trachomatis’dir. Bulaşma kirli sularla, sineklerle, hastaların doğrudan teması veya havlu, mendil gibi eşyalarının kullanılması ile olur.

Leptospiroz: Genel olarak leptospiroz hastalığı, Leptospira sp. bakterilerinin neden olduğu ve genel olarak vahşi ve evcil hayvanlarda görülen bir hastalıktır. Ancak bu hastalığa sahip hayvanların idrar veya dışkılarıyla doğrudan ve dolaylı olarak temas halinde bulunulması insanlarında bu hastalığa yakalanmasına neden olmaktadır. Leptospiroz hastalığının en önemli taşıyıcısı farelerdir. Leptospiroz hastalığı genel olarak kirlenmiş göl, havuz, bataklık, kanalizasyon ve su birikintilerinden bulaşmaktadır. Bunun yanında şiddetli yağmur sonrasında oluşan seller bu hastalığa sahip canlıların dışkı ve idrarlarının süpürülerek iletilmesinde önemli bir yer oynamaktadır.