Çevre Sağlığı ve Güvenliği Açısından Su Kirliliğinin Etkileri

Çevresel kirlilik, doğal yaşam alanlarının antropojenik veya doğal etkiler vasıtasıyla bozulması ve bunun sonucunda canlıların yaşam alanlarının ve yaşamsal aktivitelerinin olumsuz yönde etkilenmesi olarak
tanımlanmaktadır

Antropojenik, “doğada insanoğlunun neden olduğu etkiler” anlamına gelmektedir

Çevresel kirlilik temelde su, hava ve toprak kirliliğinden oluşmaktadır

Su kirliliği, göl, nehir, akarsu, gölet, okyanus ve deniz gibi yüzeysel suların ve yer altı sularının antropojenik ya da doğal etkiler vasıtasıyla bozulması ve bunun sonucunda su ekosistemi içerisindeki canlılığın
zarar görmesi ve çeşitli çevresel sorunların ortaya çıkması olarak tanımlanmaktadır

Dünya su kaynaklarının en çok kullanımı tarımdır ve yaklaşık %70’lik bir kısmı oluşturur.

Dünyada 1,4 milyar km3 olan toplam su miktarının % 97,5’i deniz ve okyanuslardaki tuzlu su, geriye kalan % 2,5’luk kısmı (35 milyon km3) tatlı su kaynağıdır. 

Tatlı su miktarının yalnızca % 0,3’ü (105.000 kilometreküp (km3)) ekosistem ve insan kullanımına elverişli kısmı oluşturmaktadır.

Yetişkin bir kişi bedensel işlevlerini yerine getirebilmek için günde yaklaşık 2,5 litre su almalıdır. 

Yetişkin bir kişi bedensel işlevlerini yerine getirebilmek için günde yaklaşık 2,5 litre su almalıdır. Besinlerle bunun ancak 600 ml’si alınır.

Mikroorganizmalar tarafından tüketilecek olan organik madde miktarlarının mikroorganizmaların tüketim kapasitelerinin çok üzerinde olması durumunda alg patlamaları yani “ötrofikasyon” meydana gelmektedir.

Ötrofikasyon su kaynaklarında oksijen miktarının azalmasına ve güneş ışığının su kaynaklarının altına geçmesini önleyerek sucul ekosisteme zarar vermektedir.

Noktasal kaynaklı kirlenmede, zararlı kirletici maddeler doğrudan bir noktadan suya karışmaktadır ve karışma noktası belirlenebilir, izlenebilir ve kolaylıkla arıtılabilir.

Noktasal olmayan kirlenmede kirleticiler doğrudan suya verilmez dolaylı olarak birden fazla yolla suya
karışmaktadır. Bu yüzden noktasal olmayan kirlenme kaynaklarının tespit edilmesi, izlenilmesi ve arıtılması oldukça zordur. 

• Sınıf I: Yüksek kaliteli su (Yalnız dezenfeksiyonla içme suyu sağlanabilmektedir.)

• Sınıf II: Az Kirlenmiş su (İleri veya uygun arıtma ile içme suyu sağlanabilmektedir.)

• Sınıf III: Kirli su (Kaliteli su gerektiren endüstriler hariç, uygun bir arıtma gerçekleştirildikten sonra endüstrilerde kullanılmaktadır.)

• Sınıf IV: Çok kirlenmiş su (Daha düşük kalitedeki suları ifade etmektedir.)

Sularda sınırlı oranlarda çözülebilen karbon bazlı kirletici maddelerdir. Organik su kirleticilerine hidrokarbonlar, PCB (poliklorlu bifenil), pestisitler, herbisitler, atıksu veya hayvancılık faaliyetlerinden kaynaklanan zararlı mikroorganizmalar, gıda atıkları, deterjanlar, uçucu organik bileşikler ve kullanımı uygunsuz kaplardan sızan bazı endüstriyel çözücüler örnek olarak verilebilmektedir.

İnorganik bazlı kirleticiler sularda genel olarak çözünmezler ve stabil bir özellik gösterirler. İnorganik su kirleticileri arasında, ağır metallerin yanı sıra genellikle ötrafikasyon sonucunda yüzey sularında alg patlamasına (çoğalmasına) neden olan nitrat ve fosfat gibi gübrelerde bulunmaktadır

Akut veya kronik arsenik zehirlenmesine neden olabilir. Özellikle çocuklarda arsenikozis karaciğer ve böbrek hasarı olan hastalarda mutlaka araştırılmalıdır. Cilt bulguları olan ve kan hemoglobin düzeyini değiştiren bir etmendir. Olası karserojen bir maddedir.

Kayalarda, kömür ve petrol ürünlerinde düşük konsantrasyonlarda da olsa bulunur. Asidik yapıdaki yüzey sularında ve yeraltı sularında bulunabilir. Metal kaplama sektörü, sanayi atık sularının çevreye deşarjı sonucu yer altı ve yerüstü içme ve kullanma suları kontamine olabilir. Boru sanayi, boya sanayi, akü ve pil fabrikaları çöplük çevresinde, plastik ürün fabrikalarının çevresinde yaşamak risk faktörü olarak algılanmalıdır.

Kan biyokimyasını etkiler, özellikle bebek ve küçük çocuklarda fiziksel ve mental gelişimi geciktirir. Öğrenme güçlüğü, duyma sorunlarının sebebidir. Diğer ağır metallerin kan düzeyi takibi yapılmasa bile kan kurşun düzeyi mutlaka (en az yıllık) takip edilmelidir. Ayrıca kurşun, olası karsinojen grubunda sınıflandırılmıştır.
Erişkinlerde de kan basıncını arttırdığını bildiren yayınlar vardır.

Mide-bağırsak enfeksiyonlarının %35’inin kontamine sulardan kaynaklanmaktadır.

Günümüzde toplam nüfusun %40’ından fazlası su kıtlığı ile karşı karşıyadır.