ÇEVRE SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ - Deneme Sınavı - 8

Tehlikeli kimyasal maddeler fiziko-kimyasal, toksikolojik ve çevresel özelliklerine göre üç kategoride sınıflandırılır:
1. Fiziko-kimyasal özelliklerine göre;
• Patlayıcı,
• Oksitleyici,
• Alevlenir.
• Kolay alevlenir.
• Çok kolay alevlenir.

2. Toksikolojik özelliklerine göre;
• Korozif (aşındırıcı),
• Tahriş edici,
• Kanser yapıcı,
• Doğum bozukluklarına neden olan,
• Hassaslaşmaya (alerji gibi) neden olan,
• Akut ölümcül etki,
• Bir kere maruz kalma sonucu ölümcül olmayan tedavisi mümkün olmayan etki,
• Tekrarlanan veya uzun süreli maruz kalma sonucu ciddi etki,
• Deri, göz veya solunum yollarına tahriş
etki.

3. Ekotoksikolojik özelliklerine göre;
• Su ortamı için tehlikeli,
• Ozon için tehlikeli,
• Toprak için tehlikeli,
• Yaşayan canlı organizmalara zehirli,
• Doğada yok olmayan,
• Canlı üzerinde biriken

Mesane kanseri

Kuaför

Akciğer kanseri

Çevre (sucul ortam) için zararlı; Kurumuş ağaç ve ölmüş balık işareti (Şekil 7.9) ile sembolize edilir.

Korozif (aşındırıcı) maddeler, aşınma işareti (Şekil 7.5) ile sembolize edilir.

Şekil 7.5 Aşındırıcı İşareti

Ayrıca etiketlemede dikkat edilmesi gereken diğer hususlar:
• Kimyasal maddenin tam olarak ismi (kısaltma vb. olmadan), tehlike sınıfı, son kullanma ve üretim tarihleri,
• Tehlike riski yüksek ve zamana hassas maddelerin alınış ve açılış tarihleri mutlaka bulunmalı,
• Bütün tehlikeli kimyasal maddeler için standart turuncu etiket kullanılmalı,
• Tehlikeli olmayan kimyasal maddeler için standart yeşil etiket kullanılmalı,
• Bütün kimyasal maddeler için standart olan kolay okunur etiketler kullanılmalıdır

Ayrıca etiketlemede dikkat edilmesi gereken diğer hususlar:
• Kimyasal maddenin tam olarak ismi (kısaltma vb. olmadan), tehlike sınıfı, son kullanma ve üretim tarihleri,
• Tehlike riski yüksek ve zamana hassas maddelerin alınış ve açılış tarihleri mutlaka bulunmalı,
• Bütün tehlikeli kimyasal maddeler için standart turuncu etiket kullanılmalı,
• Tehlikeli olmayan kimyasal maddeler için standart yeşil etiket kullanılmalı,
• Bütün kimyasal maddeler için standart olan kolay okunur etiketler kullanılmalıdır

P100 Serisi: Genel amaçlı önlem ifadeleri ve kodları

P200 Serisi: Tedbir amaçlı önlem ifadeleri ve kodları

P300 Serisi: Müdahale amaçlı önlem ifadeleri ve kodları

400 Serisi: Depolama ile ilgili önlem ifadeleri ve kodları

500 Serisi: Bertaraf amaçlı önlem ifadeleri ve kodları

P410 Güneş ışığından koruyun

Kanserojenik etkileri olan başlıca inorganik kimyasallar:
• Berilyum ve bazı bileşikleri,
• Kadmiyum ve bazı bileşikleri,
• Kobalt ve bazı bileşikleri,
• Krom ve bazı bileşikleri,
• Kurşun ve bazı bileşikleri,
• Nikel ve bazı bileşikleri,
• Arsenik ve bazı bileşikleri,
• Bazı alüminyum bileşikleri,
• Potasyum bromat (KBrO3),
• Bazı alkilleme ajanları,
• Cam yünü, asbest kuartz vb. maddelerin
tozları

Grup 1. Kesin kanser yapan kimyasal maddeler

Grup 2A’da insanlar için muhtemelen (kesin olmamakla birlikte güçlü kanıtlar bulunan) kanserojen olan ve yaygın kullanılan 82 adet kimyasal madde verilmiştir.

Grup 2B grubu içinde şüpheli (kanser yapıcı özelliği açısından yeterli kanıt yok ama zayıf ipuçları bulunan) kanserojenolarak tanımlanmış 311 adet kimyasal maddeler verilmiştir.

Grup 3’te ise kanser yapmayan kimyasal maddelere yer verilmiştir.

Bazı kimyasal maddeler taşıdıkları özellikler nedeniyle bir arada bulunmamalıdırlar.Bunlar aşağıda gruplandırılarak verilmiştir:
• Aşındırıcılar + Parlayıcılar = Patlama/Yangın,
• Aşındırıcılar + Zehirleyiciler = Zehirleyici Gaz,
• Parlayıcılar + Oksitleyiciler = Patlama/Yangın,
• Asitler + Bazlar = Aşındırıcılar Duman/Isı