ÇEVRE SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ - Deneme Sınavı - 6

Kükürt dioksit (SO₂), partiküler madde (PM), azot oksitler (NO_x) ve ozon (O₃)
hava kirliliğine sebep olan kirleticiler arasında yer alır.

Hava kirliliğine sebep olan antropojenik kaynaklar arasında endüstriyel tesisler, konutlar, ısınma amacıyla kullanılan yakıtlar, motorlu taşıtların egzozları sayılabilir. Orman yangınları, volkanik aktiviteler, fırtınalar ve okyanuslar ise hava kirliliğine sebep olan doğal kaynaklardır.

Şehirlerde kurşun emisyonlarının %100’ünden özellikle motorlu taşıt egzoz gazları sorumludur(Ç.P.S.S.G. Programı 2013-2023).

Evsel atıklar arasında bulunan pil, boya, ilaç atıkları zararlı ve tehlikelidir.

Cam, kâğıt, tahta ve metal gibi çeşitli ambalaj atıklarıyla inşaat ve moloz atıkları endüstriyel süreçlerden kaynaklanmayan atıklara örnek olarak verilebilir.

Seçeneklerdeki inşaat ve moloz atıkları endüstriyel süreçlerden kaynaklanmayan atıklar sınıfına girer.

Enfeksiyon yapıcı atıklar, tıbbi atıklar kategorilerinden biridir.

Tarımsal ve hayvansal atıklardan üretilen kompost malzemesi tehlikeli atıklar arasında yer almaz.

Oluşan katı atıkların, bertaraf edilmemesi hâlinde hatta bertaraf edildikten sonra
bile insanlar ve çevre üzerinde doğrudan veya dolaylı olarak olumsuz etkileri bulunmaktadır.

Ses kaynağı olarak kaya matkabının insanları etkilemesi zararlı düzeydedir.

Asbest gibi serbest kirleticiler, toprakların doğal yapılarında da bulunup toprağın kirlenmesine neden olmaktadır.

Radyoaktif atıklar genel olarak nükleer tesislerin yakıt çevrimleri, sanayiler, araştırma geliştirme merkezlerinden, hastanelerden ve insan aktivitelerinden kaynaklanabilmektedir. Ancak radyoaktif atıklar günümüzde enerji üretiminde etkin olan nükleer tesislerden kaynaklanmaktadır.

Çevre, canlı ve cansız varlıkların birbirleriyle etkileşim içinde bulunduğu mikro ve makro sistemlerin tamamını ifade etmektedir.

İnsanlar yalnızca yaşamsal aktivitelerini sağlayabileceği bir çevrede yaşayabilirler. Bu yüzden insanlar içerisinde su, hava, toprak gibi doğal kaynakları barındıran dünyada yaşamlarını sürdürürler. İnsanlık dünyadaki varlığının başlangıcından itibaren bu kaynaklardan mümkün olduğunca yararlanmıştır. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte endüstrileşmenin oluşması ve nüfusun artması kaynakların bilinçsizce tüketilerek tahrip edilmesine neden olmuştur.

Çevre hukuku çevreye ilişkin değerlerin korunması amacıyla çevresel değerlerin hukuksal güvencelere bağlanmasını gerekli kılmıştır

Ancak çevre hakkı ve çevrenin korunmasını esas alan 2872 sayılı Çevre Kanunu 11.08.1983 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

Kanun, Bakanlar Kurulu veya Milletvekilleri tarafından teklif edilen, anayasaya göre hazırlanan yazılı hukuk kurallarıdır.

Sürdürülebilir kalkınma, bugünkü ve gelecek kuşakların, sağlıklı bir çevrede yaşamasını gü­vence altına alan çevresel, ekonomik ve sosyal hedefler arasında denge kurulması esasına dayalı kalkınma ve gelişmeyi tanımlamaktadır.

Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) gerçekleştirilmesi planlanan projelerin çevrede, çev­re sağlığı ve güvenliğinde oluşturabileceği olumlu veya olumsuz etkilerinin belirlenerek olumsuz yön­deki etkilerin önlenebilmesi ya da çevreye zarar ver­meyecek biçimde gerçekleştirilebilmesi için gerekli önlemlerin belirlendiği bir sistemdir.

Ülkemizde hava kirliliği ile ilgili ilk doğrudan düzenleme 1930 yılında çıkarılan Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’dur