ÇEVRE BİLİMLERİ

İnsanların, diğer canlıların ve cansız varlıkların, yeryüzünde hayatları boyunca yaşamlarını ve ilişkilerini sürdürdükleri, etkileşim içinde bulundukları, fiziki, biyolojik, sosyal, ekonomik ve kültürel ortam ya da şartlardır. Bu ifadede boşluğa gelecek ifade çevredir.Bu nedenle doğru cevap "A" dır.

Çevre Yönetimi: Kuruluşların çevre sorunlarını “bütünsel” bir şekilde belirlemelerine, yönetmelerine, izlemelerine ve kontrol etmelerine yardımcı olan, kuruluşların çevre politikalarını belirleme ve belirlenen politikalar doğrultusunda hareket etmelerine ışık tutan sistemdir. Boşluğa gelebilcek ifade çevre yönetimidir. Bu nedenle doğru cevap "E" dir.

Federal Almanya’da neredeyse her eyalette farklı bir yerel yönetim yapılanmasından söz edilebilmektedir. Bu çoklu yapı temelde demografik, coğrafi ve sosyokültürel ölçütler göz önünde bulundurularak iki kümede örgütlenmiştir. Bu nedenle doğru cevap "C" dir.

Yerel Yönetim: İdari teşkilat içerisinde merkezî yönetimin dışında, yerel halkın müşterek ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla kurulan, seçmenlerin karar organlarını seçimle belirlediği, idari ve mali açıdan özerk, kamu tüzel kişiliğine sahip olan kuruluşlardır. Boşluğa gelecek ifade aşağıdakilerden hangisidir?

Türkiye Çevre Ajansı 2020 yılında kurulmuştur. Bu nedenle doğru cevap "A" dır.

İnşaat malzemeleri, hurda depolama alanları ve satış yerlerini, hafriyat toprağı, moloz, kum ve çakıl depolama alanlarını, odun ve kömür satış ve depolama sahalarını belirlemek doğru halidir. Bu nedenle doğru cevap "D" dir.

3. Beş Yıllık Kalkınma Planı’nda çevre sorunlarının belirlenmesi ve topluma çevre bilincinin kazandırılması gerektiğine değinilmiştir. Bu nedenle doğru cevap "A" dır.

On Birinci Kalkınma Planı’nda “Yaşanabilir Şehirler, Sürdürülebilir Çevre” başlığı ile yer alan bölümde, çevrenin ve doğal kaynakların üzerindeki baskının her geçen gün artmakta olduğu, çevre kirliliği, iklim değişikliği, çölleşme, ormansızlaşma, biyolojik çeşitlilik kaybı, kuraklık gibi çevre sorunlarının her geçen gün insan yaşamını etkilediğinin altı çizilmiştir. Bu nedenle doğru cevap "E"  dir.

On Birinci Kalkınma Planı’nda “Yaşanabilir Şehirler, Sürdürülebilir Çevre” başlığı ile bir bölüm yer almıştır.Bu nedenle doğru cevap "C" dir.

B' de Toplum boyutunda, C' de ulaşım alanında, D'de yapı bilgi modellemesi, E de kensel güvenlik alanında A da ise çevre alanında yapılan bir düzenlemedir. Bu nedenle doğru cevap "A" dır.

Sanayi Devrimi’yle birlikte ortaya çıkan üretim modeli, doğal kaynakların aşırı tüketimine neden olmuştur. Ekonomik gelişmelerin ön planda tutul­duğu yaklaşım, ihtiyaç duyulan enerjinin sadece yenilenebilir kaynaklardan değil, yerine getirilmesi mümkün olmayan kaynaklardan da sağlanmasına bağlı olarak çevre üzerinde bir baskının oluşmasına sebebiyet vermiştir. Doğal çevrenin bozulmasının başlangıcı Sanayi Devrimi ile ilişkilendirilse de bu bozulmanı günümüzde de devam ettiği söylenebi­lir. Açıklamada da görüldüğü gibi sorunun doğru cevabı “C” seçeneğinde yer alan Sanayi Devrimi’dir.

Günümüzdeki yerel yönetim yapısı­nın ortaya çıkışı Tanzimat Dönemi’yle birlikte başlayan ve devam eden reformlarla birlikte olmuş­tur. İstanbul’da 1854 yılında “Şehremaneti” adıyla kurulan belediye örgütü bu bağlamdaki ilk örnek­tir. Açıklamada da görüldüğü gibi sorunun doğru cevabı “B” seçeneğidir.

İdari teşkilat içerisinde merkezî yönetimin dışında, yerel halkın müşterek ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla kurulan, seçmenlerin karar organlarını seçimle belirlediği, idari ve mali açıdan özerk, kamu tüzel kişiliğine sahip olan kuruluşlardır. Anayasa ve ilgili kanunlarda yer aldığı üzere yerel yönetimler temel olarak il özel idaresi, belediye ve köy idarelerini ifade etmektedir. Büyükşehir yönetimlerine ilişkin 6360 sayılı yasa gereği Büyükşehir Belediyesi kapsamında il özel idaresi ve köy idareleri bulunmamaktadır. Sadece belediye bulunmaktadır. Doğru cevap “D” seçeneğidir.

Merkezî düzeyde örgütlenme açısından “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı” çevrenin korunması ve sağlıklı bir çevre yönetiminin oluş­ması konusunda önemli örgütsel yapılar oluştur­muştur. Oluşturulan Çevre Genel Müdürlüğü ki, 1 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cum­hurbaşkanlığı Kararnamesi’ne Göre Çevre Yöneti­mi Genel Müdürlüğü’nün en önemli görevlerinden biri, çevre kirliliğini önlenmesine ilişkin mevzuat hazırlamak ve gerekli standartları oluşturmak ve tedbirleri almaktır. Açıklamada da görüldüğü gibi sorunun doğru cevabı “A” seçeneğidir.

An­talya Muratpaşa Belediyesi “Çevreci Komşu Kart” projesiyle, ambalaj atıklarının geri dönüşümü teş­vik edilmiş ve sürdürülebilir çevre hedefine güçlü bir destek sağlanmıştır. Bu örnek uygulamanın yaygınlaştırılması ve belediyelerin de çevreye yöne­lik bu tür görev politikalar üretmesi gerekmektedir. Açıklamada da görüldüğü gibi sorunun doğru cevabı “E” seçeneğidir.

Büyükşehir yönetimlerine ilişkin 5216 sayılı dü­zenleme çevre konusunda büyükşehir yönetim­lerine önemli görevler vermektedir. Bu bağlamda büyükşehir yönetimleri çevre düzeni planına uy­gun olmak kaydıyla birçok görevi yerine getirmektedirler. Ancak “A” seçeneğinde yer alan “Belediye sınırları dışında imar, yol, su, kanalizasyon, katı atık, çevre, acil yardım ve kurtarma ve orman köylerinin desteklenmesine ilişkin hizmet yapmak.” görevi İl Özel Yönetimlerinin görevidir. Doğru cevap “A” seçeneğidir.

On Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı’nda “Yaşanabilir Şehirler, Sürdürülebilir Çevre” başlığı ile yer alan bölümde, çevrenin ve doğal kaynakların üzerinde­ki baskının her geçen gün artmakta olduğu, çevre kirliliği, iklim değişikliği, çölleşme, ormansızlaşma, biyolojik çeşitlilik kaybı, kuraklık gibi çevre sorunlarının her geçen gün insan yaşamını etkilediğinin altı çizilmiştir. Açıklamada da görüldüğü gibi sorunun doğru cevabı “E” seçeneğidir.

Sorunun doğru cevabı “B” seçeneğidir. Çünkü Türkiye ölçeğinde 2011-2023 yıllarını kap­sayan “Türkiye Cumhuriyeti İklim Değişikliği Eylem Planı”, 2010 yılında Yüksek Planlama Ku­rulu tarafından hazırlanmıştır. Merkezî yönetimin çevre alanında hazırlamış olduğu bu vizyon, yerel yöne­tim kuruluşlarına da ilham niteliği taşımaktadır. İklim değişikliği ve çevre sorunlarına bağlı olarak ortaya çıkan sorunlara çözüm arayışları halka en yakın yönetim birimi olan yerel yönetim kuruluş­larının yakın dönemde eğilim gösterdiği bir du­rumu ifade etmektedir.

Sağlıklı ve sürdürülebilir bir çevreye erişim ve yaşam kalitesinin artırılması için kentlerdeki yaşam alanlarının iyileştirilmesi için gerekli olan adımla­rın atıldığı kentsel dönüşüm adımları, akıllı kent kavramının hayatımıza girmesiyle yeni bir forma kavuşmuştur. Binaların ve altyapıların dönüşümü tek başına yeterli olmayıp, kentteki diğer dinamik­ler olan çevre, ulaşım, insan, yapılar gibi birçok bileşen de dönüşüm sürecinde yerini almıştır. Bu kapsamda, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Esenler Belediyesi, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı arasında imzalanan protokol ile kentsel dönüşümün akıllı örneği ülkemizde başlamıştır. Esenler ilçesinde gerçekleştirilecek akıllı kentsel dönüşüm, akıllı kent­lerin uygulama alanlarından örnekler taşıyacaktır. Altyapı alanındaki uygulamalar; scada sistemi, galeri sistemi, akıllı sayaçlardır. Açıklamada da görüldüğü gibi doğru cevap “C” seçeneğinde yer alan akıllı sayaçlardır.

Dünyanın kalabalık nüfuslarından birine sahip olan Paris’te yer alan “Gobeebike” uygulaması, su ve hava kirliliği ve trafik sorunları karşısında al­ternatif ve çevreci bir ulaşım yöntemi olan bisiklet kullanımına altyapı oluşturarak, paylaşım ekono­misine bağlı kullanım imkânı sağlayan kolaylaştı­rıcı bir uygulama gerçekleştirmiştir. Uygulama kul­lanıcılarına akıllı telefonları ve giyilebilir teknoloji ürünü aygıtlarından boş bisiklet, kalan kullanım bakiyesi, park etme alanı gibi kolaylaştırıcı birçok bilgiyi sunmaktadır. Açıklamada da görüldüğü gibi sorunun doğru cevabı “D” seçeneğidir.