ÇEVRE BİLİMLERİ - Deneme Sınavı - 5

Organik dünya görüşünün terk edilerek mekanik bir dünya görüşünün ortaya çıkmasında en büyük pay Rönesans Dönemi’nin sonunda başlayan bilimsel devrime aittir

Copernicus’un (1473-1543) bilimsel devrime en büyük katkısı, Batlamyus’un ve Kitâb-ı Mukaddes’in bin yıldan daha uzun bir süre kabul görmüş olan ‘dünya/insan/Tanrı-merkezli’ anlayışını hükümsüz bırakmak olmuştur.

Çevre

Aydınlanma Çağı olarak anılan bu dönem, 17. yüzyılın sonunda İngiltere’de başladı ve ardından başta Fransa olmak üzere bütün Avrupa’yı etkisi altına aldı.

Doğa insan etkisi dışında oluşmuş ve insansız da var olabilen sistemdir.

Ekoloji kavramı ilk kez Ernest Hackel Tarafından
1869’da yayımlanan Bilimsel bir çalışmada kullanılmıştır.

Habitat

Sanayi devrimiyle başlayan teknolojinin gelişimi   doğal kaynaklar üzerinde ciddi bir baskı yarattığına ve çevrenin kirlenmesinde büyük bir pay sahibi olduğuna hiç şüphe yoktur.

Neolitik Devrim,  insanlığa tarımsal becerileri, hayvancılığı, dokumacılığı, çömlekçiliği ve tekerleği kazandıran teknolojik bir devrimdir. Aynı zamanda insanların avcılık ve toplayıcılıktan çıkarak yerleşik hayata geçmelerini içeren süreçtir.

‘çevre koruma hareketi’ ile 1970’li yıllarda gündeme gelmiştir.

Francis Bacon Ekolojik Dünya Görüşünün öncülerinden biri değildir. Francis Bacon bilimsel devriminin önemli isimlerinden biridir.

Derin ekoloji İnsanın doğaya üstünlüğünü katı bir şekilde reddeden, doğaya özgün bir değer atfeden ve birey ve toplumun doğaya saygı duymalarını isteyen düşünce akımı

Toplumsal Ekoloji: Toplumsal ekoloji, Murray Bookchin adlı ABD’li anarşist ideolojiyi benimsemiş bir bilim adamı tarafından geliştirilen düşünce akımıdır. Bookchin’e göre sadece doğal kaynakları korumayı önceleyen meselenin diğer boyutlarını görmezden gelen ekolojist akımlar hümanist olmamakla kalmaz aksine çevre tahribatına sebep olurlar. Sadece doğal kaynak korumacılığına dayalı bir anlayışla ekolojik krize çözüm bulmak mümkün değildir.

Bookchin’in anarşist gelenek içinde sol-liberal çizgide olması toplumsal ekolojinin anarşist unsurlar içermesine yol açmıştır. Özellikle anarşizm ideolojinin fikir babalarından olan Kroopotkin’den etkilenen Bookchin’in düşüncelerinde, anarko-komünizmin izleri görülür.
Bookchin’in amacı, ekolojik sorunların toplumsal kaynaklarına ilişkin tutarlı bir görüş geliştirmek,
böylece toplumu akılcı bir şekildeyeniden organize ederek eko-anarşist bir düzen önerisi sunmaktır
(Önder, 2003).

İnsan yaşamının ve kültürünün yayılması ve
gelişmesi, insan nüfusunun azalması ile mümkün
olabilir. Benzer şekilde İnsan yaşamı dışındaki yaşamın da gelişmesi benzer şekilde düşük sayıda bir
insan nüfusunun varlığına bağlıdır.

bu ilke Derin Ekoloji İlkeleri Arne Naess ve George Sessions’ın üzerinde anlaşarak formüle ettikleri derin ekolojinin 8 ilkesinden biridir.

Soruda verile diğer şıklar ise Bookchin’in önerdiği toplumsal ideoloji düzenin başlıca ilkeleridir.

Carolyn Merchant, Eko-feminizm akımını, bireylerin çevre ile olan ilişkilerini yeniden tanımlayıp düzenlemelerine dayalı olarak (Tamkoç, 1996)
dört temel sınıfa ayırmıştır:
1. Sosyalist eko-feminizm.
2. Sosyal eko-feminizm,
3. Kültürel eko-feminizm,
4. Liberal eko-feminizm,

Toplumsal ekolojiyi geliştiren Bookchin’in önerdiği düzenin başlıca ilkeleri
şunlardır :
(1) Hiyerarşi, tahakküm, özel mülkiyet ve sosyal sınıflar kaldırılmalıdır.
(2) Kentler eko-topluluklar şeklinde tasarlanmalı ve ekosistemin kapasitesine göre tasarlanmalıdır.
(3) Eko-teknolojiler kullanılmalı, kirlilik oluşturmayacak, yerel nitelikli enerji kaynaklarından
faydalanılmalı

Bu unsurlara eklemlenerek büyüyen hızlı ve çarpık kentleşme, aşırı
nüfus artışı, sanayileşme ve aşırı tüketim; çevre sorunlarının etki alanını genişletmiştir. Bu bağlamda
çevre sorunlarının ekonomik açıdan ele alınması,
politik ekonomi yaklaşımının hâkim olmasını gerekli kılmıştır.

Fritz Schumacher

Teknolojilerin olumlu yanları kadar olumsuz yanlarının da olduğu, olumsuzlukların gelecekte insanlığın yaşam savaşı vermek zorunda olduğu görüşü

Yerellik, çevre sorunun oluştuğu yerle sınırlı kalmadığı düşünüldüğü için bir çevre sorunu özelliği değildir.