ÇEVRE BİLİMLERİ - Deneme Sınavı - 11

Ekolojizmin siyasal bir anlayış olması ekolojik çevrenin politik kararlar neticesinde bozulabildiği varsayımıyla ilgilidir. diğer bir deyişle ekolojizme göre olumsuz politik kararlar ekolojik dengenin bozulmasına neden olabilmekte bu nedenle de ekolojizm siyasetle de ilgili olmak durumunda kalmaktadır. Doğru yanıt D dir.

B seçeneği ekolojizmin siyasal bir anlayış olarak ortaya çıkmasında en önemli faktördür. siyasal kararlar doğru olduğunda ekolojik dengenin devam etmesinde olumlu etki sağlarken hatalı siyasal kararlar ekolojik dengeyi bozabilmektedir. bu nednle de ekolojizm ekolojik dengeyi korumaya dönük politik kararların alınması için mücadele eden bir anlayışa sahiptir. Diğer seçeneklerde verilen bilgiler de kısmen doğrudur ancak en genel ve açıklayıcı olan ifade B seçeneğinde yer almaktadır.

Ekolojizm C seçeneği dışındaki tüm seçeneklerde verilen varsayımlarla hareket etmektedir. ancak C seçeneğinde verilen bilgi yanlıştır. çünkü ekolojizm doğanın kendi seyrinde çok daha iyi korunabileceğine inanmaktadır. eğer insan müdahalesi olursa doğal denge bozulacaktır. bu noktada insana düşen asıl görev doğayı kendi seyrine bırakmaktır.

Ekosistemler, birbirlerinden oldukça farklı yaşam koşulları sunan yeryüzü şekilleri şeklinde veya yeraltında bulunabilir. Ekosistemler, canlı organizmalar ve cansız maddeleri kapsayan alt sistemlerden meydana gelir. Ekosistemlerin temel enerji kaynağı güneştir. Birçok ekosistemin devamlılığı güneş enerjisine ve etkileşime bağlıdır. Ekosistemin dinamik bir yapısı vardır. Ekosistemin dinamik yapısı; doğum, gelişme, ölüm ve ayrışma süreçlerinin tekrar tekrar gerçekleştiği döngüler silsilesi ile ifade edilebilir.  

Doğru cevap D şıkkıdır.

Ekolojinin benimsediği ilkeleri şu şekilde sıralamak mümkündür:
• Doğa Bir Bütündür.
• Doğanın ve Doğada Olan Her Şeyin Bir Sınırı Vardır.
• Doğada Özdenetim Vardır.
• Doğada Çeşitlilik Vardır.
• Doğada Var Olan Bir Şey Kaybolmaz.
• Doğa Kendisine Yapılana Tepki Gösterir.
• Doğa En Uygun Çözümü Bulur.

Doğru cevap A şıkkıdır.

Bugün insanlığın çözüm noktasında çaresiz kaldığı çevre sorunları aşağıdaki nedenlerden dolayı bir sorun odağı hâline gelmiştir:
• Kirliliğe yol açanların neden oldukları çevredeki nitelik bozulmalarının maliyetini
ödememesi,
• Dünyamızdaki kirliliğin başka gezegenlere gönderilmesinin mümkün olmaması,
• Dünyadaki mevcut kıt kaynakların üzerindeki baskının hızla artması,
• Bazı türlerin yok olmaya başlaması.

Doğru cevap E şıkkıdır.

Dale ve Kent (2013) çevre krizlerine neden olan beşerî olguları aşağıdaki maddeler bağlamında sıralamaktadır:
• Doğa üzerindeki insan tahakkümünü pekiştirme işlevini farklı ekosistemlerden çok miktarda doğal kaynak transferini kolaylaştırarak ya da ekolojik dengeye zarar verecek yöntemler kullanarak gerçekleştiren teknolojiler (termik santraller, dizel yakıt ile çalışan araçlar, pestisit gibi çeşitli zirai ilaçlar, tarımsal üretimde genetiği değiştirilmiş tohumların kullanılması vb.)
• Sanayi Devrimi sonrası kentsel göç olgusunun giderek artması ve dolayısıyla nüfusun belirli bölgelerde yoğunlaşması
• Sağlık imkânlarının gelişmesi, nüfus artışını destekleyen politikalar, ortalama yaşam süresinin uzaması, topyekûn savaşların yaşanmıyor olması gibi unsurlar bağlamında insan nüfusundaki hızlı artış
• Sürdürülebilir olmayan ekonomik büyüme hedefleri ve yaşam standartlarındaki iyileşmenin “tüketim imkânları” ile eş tutulduğu toplumların, enerji ve doğal kaynak tüketimindeki hızlı artış
• Serbest piyasa koşulları altında uluslararası ticari rekabetin gelişmesi ile birlikte insan, ürün, ham madde, enerji ve atık madde dolaşımlarının artmasının neden olduğu ekolojik sorunlar (petrol tankeri sızıntıları gibi).
• Doğaya karşı faydacı yaklaşım (Modern paradigmanın “insan merkezci” ya da “antroposentrik” çevre etiği).
• Doğanın korunması için gereken uzun dönemli kararlardan öte kısa dönemli ve karlılığı arttırmaya yönelik rasyonel karar alma kalıpları.

Doğru cevap D şıkkıdır.

Mülkiyet hakkının toplumsal bir hak olduğunu ifade etmekle birlikte tüm insanlığın birlikte kullandığı ortak değerlerden yararlanabilmek için herkesin kendine ait olan malları başkalarına zarar vermeyecek bir biçimde kullanmak zorunda olduğuna vurgu yapan düşünür John Locke'dur.

Doğru cevap A şıkkıdır.

Sınır tanımamazlık, Bütünsellik, Çok yönlülük, Evrensellik ve Uzun vadelilik çevre sorunlarının özelliklerindendir.

Doğru cevap E şıkkıdır.

Sanayileşmenin neden olduğu çevre sorunlarını şu şekilde sıralamak mümkündür:
• Yeraltı sularında oluşan kirlilik
• Yerüstü sularında oluşan kirlilik
• Sulak alanlarda oluşan kirlilik
• Toprak kirliliği
• Hava kirliliği
• Denizlerdeki kirlilik
• Endüstriyel katı atıklar
• Su kirliliği neticesinde sulu tarım yapılamaması
• Su ürünlerinde yaşanan kayıplar
• Su ekosistemlerinin avcılık, yüzme ve rekreasyon amaçlı kullanılamaması sonucu yaşanan sosyal kayıplar.

Doğru cevap C şıkkıdır.

Turizmin neden olduğu hızlı ve kitlesel değişim, çevresel kaliteyi olumsuz etkilerken bu faaliyetlerin çevre ve doğal kaynaklar üzerindeki etkileri özetle şunlardır:
• Mevcut arazi kullanımının değişmesi,
• Bazı bölgelerdeki tarımsal nitelikli toprakların kaybı,
• Bitki örtüsü ve doğal çevrenin tahribi,
• Doğal çevreye uyumsuz yapılar,
• Kıyı şeridinin estetik yönden çirkinleştirilmesi ve işlevini yitirmesi,
• Sahil şeridinde yoğunlaşan turizm faaliyetlerinin neden olduğu düzensiz kentleşme,
• Mevcut altyapının kaldıramayacağı kanalizasyon ve atık sorunu,
• Bu atıkların denize boşaltılması sonucu ortaya çıkan kirlilik,
• Tarihî ve sit alanlarının tahribi,
• Yoğun nüfustan kaynaklanan gürültü kirliliği,
• Doğal manzaranın bayağılaşması.

Doğru cevap E şıkkıdır.

Politik ekoloji kavramı ilk olarak Frank Tho­ne tarafından 1935 yılında “Nature Rambling: We Fight for Grass” adlı makalede kullanılmış­tır.

Derin Ekoloji İlkeleri Arne Naess ve George Sessions’ın üzerinde anlaşarak formüle ettikleri de­rin ekolojinin ilkeleri sekiz noktada toplanmak­tadır.

Bill Devall ve George Sessions, Naess’ten sonra derin ekolojinin gelişim sürecine ciddi katkıda bu­lunmuş bilim insanlarıdır.

Toplumsal ekoloji, Mur­ray Bookchin adlı ABD’li anarşist ideolojiyi be­nimsemiş bir bilim adamı tarafından geliştirilen düşünce akımıdır.

1972 yılında Stockholm’de yapılan Birleşmiş Milletler İnsan ve Çevre Konferansı, uluslararası alanda çevre sorunlarının ele alındığı ilk büyük top­lantıdır.

Sözü edilen ekolojik yaklaşım ekolojik toplum yaklaşımıdır. Ekolojik toplum yaklaşımı insanı çevreden soyutlamaz, iki tarafında birbirine üstün olabileceği varsayımlarını reddeder ve insanın doğanın bir parçası olduğunu, tıpkı diğer canlılar gibi yerel bir biçimde ve diğer canlılarla uyum içinde olması gerektiğniin savunmaktadır. diğer kavramlar ekolojik yaklaşımlarla ilgili daha farklı boyutlara açıklık getirmektedirler. Doğru yanıt A dır.

Sözü edilen yaklaşım eko sosyalizm anlayışıdır. Doğru yanıt D dir.

Sözü edilen açıklama derin ekolojik anlayışa ilişkindir. Doğru yanıt A dır.

Çvresel sorunların evrensel nitelikte ele alındığı ilk girişim Roma protokolüdür. Doğru yanıt B dir.