CBS’de Çevre Yönetimi

Çevre, canlıların yaşamları boyunca ilişkilerini sürdürdükleri ve karşılıklı olarak etkileşim içinde bulundukları biyolojik, fiziksel, sosyal, ekonomik ve kültürel ortamı ifade eder.

Antropojenik, “doğada insanoğlunun neden olduğu etkiler” anlamına gelmektedir.

Çevre Yönetimi, tüm canlıların sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşamaları, doğal kaynakların korunması, değerlendirilmesi ve geliştirilmesi amacıyla gerek kamusal, gerekse özel kesimde elverişli bir iletişim, planlama ve denetim sistemi oluşturulması ve bu sistemi çalıştıracak bir örgütün kurulması olarak ifade edilir (Keleş ve Hamamcı, 2002).

Kıyı alanları yönetimi, kıyısal alanlarda sürdürülebilir gelişmenin sağlanması için sürekli, önlem alıcı bir kaynak yönetimi olarak tanımlanabilir

Sürdürülebilir kalkınma, bugünün ihtiyaçlarını, gelecek kuşakların da kendi
ihtiyaçlarını karşılayabilme olanağından ödün vermeksizin karşılamaktır.

Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğine göre “Etki” bir projenin hazırlık, inşaat ve işletme sırasında ya da işletme sonrasında, çevre unsurlarında doğrudan ya da dolaylı olarak, kısa veya uzun dönemde, geçici ya da kalıcı, olumlu ya da olumsuz yönde ortaya çıkma olası değişiklikleri olarak tanımlanmaktadır

ÇED sürecinin faydaları aşağıdaki şekilde özetlenebilir:
• Uygulama aşamasında ortaya çıkabilecek çevresel problemlere karşı önceden önlemler üreterek hazırlıklı olunması.
• Proje sahibi için projenin tüm yönlerinin görülebilmesi ve seçeneklerin değerlendirilebilmesi.
• Karar verme sürecine yönelik daha güvenilir ve işbirlikçi bir yaklaşım sağlaması.

ÇED sürecinin prensipleri;
• Planlama sürecinde entegrasyon
• Mümkün olan en erken aşamada diyalog
• Sorumluluk
• Karar verme
• Halkın Katılımı
• Esneklik
• Demokrasi

CBS’nin ÇED çalışmalarında sağlayacağı avantajlar aşağıdaki şekilde özetlenebilir.
• Daha iyi etki ölçme ve değerlendirme olanağı sağlayan mekânsal analiz ve modelleme yeteneği,
• Proje yer seçiminde ve alternatiflerin karşılaştırılmasında kolaylık sağlaması,
• Etki değerlendirme alanına ait tanımsal ve grafik veriyi aynı ortamda depolama, düzenleme ve kolayca güncelleştirme olanağı sağlaması,
• Etkin sunum tekniği ile projenin etki değerlendirme sürecine katılan halk dâhil her grup tarafından daha kolay anlaşılır hale gelmesi,
• Değerlendirmede insan hatalarını en aza indirerek en doğru sonuçlara kısa zamanda ulaşılabilmesinin sağlanması.

Su yönetimi, belirli politikalar ve kurallar kapsamında su kaynaklarının planlanması, geliştirilmesi, dağıtımı ve optimum kullanımına ilişkin faaliyetlerdir.

GPRS (General Packet Radio Service), cep telefonunuz üzerinden internete bağlanabilmenize olanak sağlayan bir teknolojidir. GPRS geleneksel bağlantı
türlerine göre daha hızlı veri transferi sağlamaktadır.

Akifer, ekonomik olarak önemli miktarda suyu depolayabilen (yüksek geçirgenliğe sahip) ve yeterince hızlı taşıyabilen geçirimli jeolojik birimlerdir.

Yeraltısuyu hassasiyeti; kirleticilerin akiferin en üstündeki alanda bulunmasından sonra, yeraltısuyundaki spesifik bir pozisyona ulaşması olasılığı veya eğilimidir.”

Katı atık; üreticisi tarafından atılmak istenen ve toplumun huzuru ile özellikle çevrenin korunması bakımından, düzenli bir şekilde bertaraf edilmesi gereken katı maddeleri ifade eder

Ülkemizdeki atık yönetiminin temelini oluşturan üç ilke yönetmeliğe göre şöyle sıralanabilir;
• Az atık üretilmesi (atık minimizasyonu)
• Üretilen atıkların geri kazanılması
• Atıkların çevreye zarar vermeden bertaraf edilmesi

Hava kirliliği, canlıların sağlığını olumsuz yönde etkileyen ve/veya maddi zararlar meydana getiren havadaki yabancı maddelerin, normalin üzerinde miktar ve yoğunluğa ulaşmasıdır.

Hava kirliliğini etkileyen faktörler;
• Meteorolojik değişkenler (rüzgar, sıcaklık, sis, nem, basınç, enverziyon veya sıcaklık terslemesi)
• Doğal faktörler (topografik yapı)
• Plansız sanayileşme, kent dokusu
• Kırsal alandan kentlere göç olayının artması sonucu ortaya çıkan sağlıksız kentleşme,
• Yeşil alanların azalması
• Sınıraşan taşınım

Gürültü; uyumlu sıklık bileşenleri olmayan, rahatsız edici ses olarak tanımlanmaktadır

Gürültü kirliliği ve kontrolü ile ilgili yasal mevzuatlar ülkemizde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü, Gürültü ve Titreşim
Kontrolü Şube Müdürlüğü tarafından yapılmaktadır

Yerin uygun olup olmadığına karar verilmesinde,
• Yeraltısuyu hassasiyet haritalarının oluşturulmasında,
• Su tablası derinliğinin belirlenmesinde,
• Akifer tipi ve malzemesinin belirlenmesinde,
• Envanter verilerinin yönetiminde,
• Yaygın kaynaktan (noktasal olmayan kirletici kaynak) kaynaklanan kirliliğin meydana gelme sürecinin mekansal korelasyonunun tahmininde,
• Yaygın kirletici kaynaklardan kaynaklanan yeraltı suyunun kirlenme potansiyelinin tahmininde,
• Mekansal verilerle, mekansal karar destek sistemleri oluşturmak için yeraltı suyu kalitesi değerlendirme modelleri oluşturmada,
• Yeraltısularının hareketlerinin modellemesinde,
• Partikül hareketini izlemede,
• Çözünmüş maddelerin taşınma ve sızma modellemesinde,
• Toprak tuzluluğu ve yeraltısuyuna tuz taşınımının değerlendirilmesidir.