ÇATIŞMA VE STRES YÖNETİMİ II

Olumsuz düşünce-duygu-davranış ilişkisinde olay, davranış, düşünsel değerlendirme,duygu yer almaktadır. Doğru cevap E'dir.

Seçici Soyutlama (Delilleri yok sayma ya da zihinsel filtreleme olarak adlandırılır.): Eldeki bilginin sadece küçük bir kısmına bakarak yargıya varılır. Deliller yok sayılarak veya ihmal edilerek duruma bakışta kişinin yanlılığı pekişir. Örnek: “Bütün arkadaşlarımı kaybediyorum, hiç kimse artık beni umursamıyor”

Doğru cevap A'dır.

Keyfi Çıkarsama: Herhangi bir kanıt olmaksızın ya da aksi yönde kanıta rağmen yoruma varılır.Doğru cevap B'dir.

“İşin doğrusunu öğrenmeden gereksiz endişeye kapılmamalıyım.ifadesi akılcı düşünceye örnek olarak verilebilir. Doğru cevap C'dir.

Düşük dozda ve gücü zayıflatılmış virüs vücuda verilerek kişinin direnci artırıldığı stresle başa çıkma yöntemi stres aşılama yöntemidir. Doğru cevap B'dir.

Kişinin gözlerini kapatarak kendisini huzurlu hissettiği bir mekanda hayal etmesi istendiği gevşeme yöntemi imajiner gevşeme yöntemidir.Doğru cevap A'dır.

Gün yarım saatlik ya da bir saatlik dilimlere bölünerek neler yaptığının kaydı tutulur ve hangi etkinliklerin ne kadar zaman aldığı değerlendirilir. Zaman çizelgesi yapmada yer almaktadır. Doğru cevap D'dir.

Problem doğru tanımlandığında çözümün yarısı tamamlanmış demektir. Problemleri doğru tanımlamada birinci adım, gerçeklerin ortaya konmasıdır.Doğru cevap C'dir.

Açıklıkla dinlemenin en önemli kuralı, yargılamadan önce sözün ve konuşmanın tamamını duymaktır. Bilginin tamamına henüz ulaşmadan yapılan değerlendirme olgun olmayacaktır. Doğru cevap A'dır.

Sosyal iletişim alanı mesafesi 120-360 cm dir. Doğru cevap C'dir.

Aldığı iş projesini yetiştiremeyeceğini düşünen ve kendisi ile ilgili olumsuz değerlendirmeleri olan kişide İLK olarak olumsuz duygular gelişecektir. Bu da kişide uyum bozucu davranışlara yol açarak proje üzerinde ve düşünsel değerlendirme üzerinde olumsuz etkileri olarak kısır döngüye yol açacaktır.

İkili (hep ya da hiç biçiminde) düşünme: Kişinin kendisi, kişisel deneyimleri ve diğer kişiler hakkında yargıları iki kategoriden (hep iyi veya hep kötü, bütünüyle yetersiz ya da bütünüyle başarılı, kusurlu ya da mükemmel gibi) birinde yer alır. Olayları “siyah ya da beyaz” şeklinde değerlendirir. Örnek: “İnsan bir işi en iyi şekilde yapmayacaksa hiç başlamasın daha iyi”

Kişiler maruz bırakma uygulamalarını, kapasitelerinin ötesinde bir değişime itmeyecek şekilde, ancak kaçma davranışlarını kıracak ve korkularını yenecek tarzda yerinde zorlamalar kullanarak ayarlamalıdır. Örneğin topluma karşı konuşma korkusu olan bir kişi maruz bırakma aşamalarını şöyle yapabilir; aile çevresinden oluşan topluluk önünde konuşma-samimi arkadaşlarının olduğu toplulukta söz alıp soru sorma, konuşma- samimi arkadaşlarının olduğu toplulukta bir fikrini dile getirme-toplulukta söz alıp soru sorma- topluluk karşısında bir fikrini dile getirme- topluluk karşısında hazırladığı uzun bir konuşmayı yapma.

Stres aşılama yönteminde kişi stresli durumun daha zararsız biçimine maruz bırakılarak baş etme becerileri geliştirilir. Kişi daha stresli durumlarla karşılaştığında geliştirdiği becerileri kullanır. Deneyimli terapistlerin denetiminde uygulanan stres aşılama yönteminde, gevşeme egzersizleri ve baş etme becerilerini destekleyen akılcı düşünme yöntemleri de kullanılır.

İmajiner gevşeme: Bazı gevşeme yöntemlerinde kişinin gözlerini kapatarak kendisini huzurlu hissettiği bir mekanda hayal etmesi istenir. Örn. Sahilde uzanırken ya da bir ormanda ağaç altında serin bir yerde olduğunu hayal eder. İmajiner gevşeme, kas gevşeme egzersizi ve nefes egzersizi ile birlikte uygulanabilir. İmajiner gevşemede, hayal kurmaya devam ettikçe vücudun sanki o mekanda bulunuyormuş gibi tepki verdiği, zihnin rahatladığı hissedilir. Gevşemeyi kolaylaştırmak için kişi; hayal edilen mekanın sıcaklığını, duyduğu sesleri, ortamdaki hareketi, ortamın renklerini, kimlerle birlikte olduğunu ve yaşadığı hisleri zihninde canlandırır.

İyi bir zaman yönetimi elde edebilmek için atılması gereken adımlar şunlardır;

Zaman çizelgesi yapmak

Hedefler oluşturmak

Öncelik sırası belirlemek

Plan yapmak

“Hayır” diyebilmek

İşbirliği yapmak

İşleri ertelememek

Düzenli olmak

Gereksiz meşgul eden şeyleri kontrol etmek

Gözden geçirmek

V. Çözümün uygulanması ve sonuçların değerlendirilmesi: Çözümün uygulanma aşamasında kişinin harekete geçmeye hazır olması önemlidir. Başka bir ifade ile kişinin değişime hazır olması gerekir. Değişim kaygı ve korkulara neden olabilir. Uygulama sürecinde olası risk algısı ve korkular ele alınabilir. Belirlenen çözümün uygulanmasında motivasyon çok önemlidir.

Empati kurarak dinleme: Empatik dinleme, karşı tarafın yerine kişi kendini koyarak söylenenlerin duygusal bileşenlerini anlamaya çalışmaktır. Empatik dinleme, özellikle çalışma ortamında ve aile ilişkilerinde çok önemlidir. Empatik dinlemede kullanılan bazı empatik yanıtlar şunlardır: “Bunun seni neden üzdüğünü anlayabiliyorum” “Bu sizin için zor olmalı” “Endişeli görünüyorsun”

“Ben” cümleleri kullanmak: İletişimde “sen” cümleleri kişiyi savunmaya iter ve olumsuz tepkilere neden olur. Örneğin “yeterince açık konuşmuyorsun”. “Ben” cümleleri ise sorumluluğu kendi üzerinde tutar. Örneğin ”söylediklerini yeterince iyi anlayamadım” gibi. Karşıdaki kişinin duygularını daha açıkça ortaya koymasına yardım eder.

Bazı besinler stres tepkilerini doğrudan uyararak ya da yorgunluğu, uykusuzluğu ve sinirsel duyarlılığı artırarak stres oluşturmaya katkıda bulunur. Aşırı ve dengesiz beslenme de strese yatkınlığı artırır. Örneğin aşırı şeker tüketimi vücutta vitamin ve mineral eksikliğine yol açabilir. Özellikle B vitamin eksikliği, sinirlilik ve gerginliğe neden olabilmektedir. Çok miktarda tüketilen kahve, çay yada kolalı içecekler ile enerji içecekleri, içerdiği kafein gibi maddeler nedeniyle stres, kaygı halini artırır. Bu nedenle kaygı, stres yaşayan bireyler bu içeceklerin tüketiminden uzak durmalıdırlar. Bazı insanlar stresi gidermeye yardımcı olduğunu düşündükleri için alkollü içki kullanırlar. Alkol almak bir süre için yatıştırıcı etkisi olsa da alkolün etkisi geçtiğinde stres yaratan etkenler ortadan kalkmadığı için stres yoğun olarak yaşanmaya devam eder. Alkol tüketiminin bağımlılık oluşturma tehlikesi de vardır. Sigara günlük sıkıntılardan kaçmanın bir başka yoludur. Sigaranın içinde bulunan nikotin yine bağımlılık yapan bir maddedir.