ÇATIŞMA VE STRES YÖNETİMİ II - Deneme Sınavı - 15

Günlük yaşamda bireysel (kendinden kaynaklanan), çevresinden (yaşadığı ortamdan kaynaklanan) ve örgütsel (çalıştığı ortamdan kaynaklanan) stres kaynakları vardır. Bireyin
kendisinden kaynaklanan stres nedenleri arasında genetik özellikler, bazı kalıtımsal ve edinsel bedensel bozukluklar, cinsiyet rolleri kıskançlık, farklı değer yargıları yanında kişilik özellikleri önemli bir yer tutar. Görüldüğü gibi ailesel kaynaklı bu gurpta yer almaz. Bu nedenle seçeneklerde I,II ve IV numaralı öncül birlikte aranmalıdır. Doğru yanıt D'dir.

Psikiyatri ders kitaplarında ve psikiyatrik sınıflandırma sistemlerinde belirtilen

B Tipi Davranış Biçimine Sahip Kişiler: 
Sakin, hoşgörülü, dingin, sabırlı, ağırdan alan, rahat ve kimseyle yarışmayan ve zaman baskısını hissetmeyen insanlardır. Başkalarıyla kolay iletişim kurarak onları dinlemeye, anlamaya çalışırlar. Duygularını düşüncelerini açık seçik ortaya koyarlar. Planlı, programlı çalışırlar. Başladıkları işi sonlandırmadan başka işe girişmezler. Her alanda başarılı ve becerikli olmadıklarını kabul ederler. Konuşurken sakindirler, sözcükleri ve cümleleri özenle seçerler. Yavaş ve ölçülü hareket ederler. Yarışmaktan, üstün yanlarını belirtmekten hoşlanmazlar. Yaptıkları işte önce kendileri mutlu olmak ister. Görüldüğü gibi yaptıkları işte önce başkalarını mutlu etmek istemez, önce kendileri mutlu olmak isterler. Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Kişilik Bozuklukları, çocukluk döneminde başlayan, zamanla sabitleşen, mutsuzluğa veya bozulmaya yol açan, katı ve yaygın nitelikteki öznel yaşantılar veya kültürel normlardan sapma olarak tanımlanmaktadır. Kişilik özelliği ile kişilik bozukluğu arasındaki en önemli farklar; mesleki alanda işlevsellikte, toplumsal uyumunda ve insan ilişkilerinde bir bozulma, sorunların farkında olmama ve insanları kendi istekleri doğrultusunda değiştirmeye kalkmasıdır. Esneklik gösterebilmede kişilik özelliği ile kişilik bozukluğu arasındaki önemli bir farktır. Esneklik, sahip olduğu kişilik yapısına karşın, farklı değerlendirebilmeyi ve davranabilmeyi ifade eden bir kavramdır. Bu nedenle doğru yanıt E'dir.

Şizotipal Kişilik Özelliği (Acayipler): 
Bu kişiler düşünceleriyle, yorumlarıyla, konuşmalarıyla, davranışlarıyla ve görünümleri
ile tuhaf, garip ve ekzantrik kişilerdir. İnsanlarla ilişki kurmakta zorlanırlar. Telepati, altıncı
his ve gelecekten haber vermeye inanma gibi tuhaf inanışlar ya da büyüsel düşünceleri
vardır. Yaşamlarını bu inanış ve düşüncelerine göre düzenlerler. Büyü, fal ve astroloji
gibi konulara herkesin gösterdiğinden daha farklı ve aşırı bir ilgi gösterirler. “Uzaylıları
algılama”, “yapılan büyüyü sezme” ve “ruhu hissetme” gibi gerçekdışı garip algılamaları
olur. Konuşmaları çoğu zaman belirsiz, ayrıntıcı, dolaylı ve mecazidir. Uygunsuz ya da
kısıtlı duygulanımları vardır. Birinci derece akrabalar dışında hemen hiç yakın arkadaşları
yoktur. Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Borderline Kişilik Özelliklerine Bağlı Stres Nedenleri:

En stres yaratıcı durum, tutarsız davranışlarını çekemeyen ve onların çelişkili davranışlarına tepki gösteren insanlarla bir arada olmaktır. Kendilerinin gösterdiğine benzer bir tepki gösterildiğinde insan ilişkilerinde ciddi çatışmalar yaşayabilmektedirler. Bu kişilerin bir günlerinin diğer günlerine uymaması, her türlü duyguyu yoğun yaşamaları ve bunların davranışlarını etkilemesi nedeniyle ilişki sürdürmek ciddi sorunlar yaratır. Bu kişilik yapısındaki kişinin duygularındaki gelgitlerin ve öfke patlamalarının ilişkileri her an bozabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Obsesif Kompulsif Kişilik Özelliklerine Bağlı Stres Yaşayanlara Nasıl Davranmalıdır?
Yapılacaklar:
• Çok ileri gittiğinde, somut ve kesin kanıtlara dayanan eleştirilerde bulunun.
• Ayrıntıların önemli olduğu, düzenli olmayı gerektiren ve denetimle ilgili işlerde görevlendirin.
• En iyisini yapma uğraşlarını ve mükemmele varma isteğini takdir ettiğinizi söyleyin.
• Düzenli olma isteklerini anlayışla karşılayın.
• Güvenilir ve olduğu gibi görünen birisi olun.
• Ona gevşemenin sevincini yaşatın.
Yapılmayacaklar:
• Fazla sevgi göstermeyin, onu takdir ve hediyelerle boğmayın.
• Düşünce sisteminin içine sürüklenmekten sakının.
• Garip takıntılarıyla alay etmeyin.

Görüldüğü gibi doğru yanıt onlara gevşemenin sevincini yaşatın.Bu nedenle doğru yanıt B'dir.

Olumsuz düşünce-duygu-davranış ilişkisinde olay, davranış, düşünsel değerlendirme,duygu yer almaktadır. Doğru cevap E'dir.

Seçici Soyutlama (Delilleri yok sayma ya da zihinsel filtreleme olarak adlandırılır.): Eldeki bilginin sadece küçük bir kısmına bakarak yargıya varılır. Deliller yok sayılarak veya ihmal edilerek duruma bakışta kişinin yanlılığı pekişir. Örnek: “Bütün arkadaşlarımı kaybediyorum, hiç kimse artık beni umursamıyor”

Doğru cevap A'dır.

Keyfi Çıkarsama: Herhangi bir kanıt olmaksızın ya da aksi yönde kanıta rağmen yoruma varılır.Doğru cevap B'dir.

“İşin doğrusunu öğrenmeden gereksiz endişeye kapılmamalıyım.ifadesi akılcı düşünceye örnek olarak verilebilir. Doğru cevap C'dir.

Düşük dozda ve gücü zayıflatılmış virüs vücuda verilerek kişinin direnci artırıldığı stresle başa çıkma yöntemi stres aşılama yöntemidir. Doğru cevap B'dir.

Kişinin gözlerini kapatarak kendisini huzurlu hissettiği bir mekanda hayal etmesi istendiği gevşeme yöntemi imajiner gevşeme yöntemidir.Doğru cevap A'dır.

Gün yarım saatlik ya da bir saatlik dilimlere bölünerek neler yaptığının kaydı tutulur ve hangi etkinliklerin ne kadar zaman aldığı değerlendirilir. Zaman çizelgesi yapmada yer almaktadır. Doğru cevap D'dir.

Problem doğru tanımlandığında çözümün yarısı tamamlanmış demektir. Problemleri doğru tanımlamada birinci adım, gerçeklerin ortaya konmasıdır.Doğru cevap C'dir.

Açıklıkla dinlemenin en önemli kuralı, yargılamadan önce sözün ve konuşmanın tamamını duymaktır. Bilginin tamamına henüz ulaşmadan yapılan değerlendirme olgun olmayacaktır. Doğru cevap A'dır.

Sosyal iletişim alanı mesafesi 120-360 cm dir. Doğru cevap C'dir.

Örgütlerde yaşanan hızlı rekabet, değişen çalışma koşulu teknolojinin yanlış kullanımı iş dışında yaşanan toplumsal veya bireysel olaylar bireylerde yoğun stresler oluşturmaktadır. Bireyler ve örgütler bu değişimlere uyum sürecinde bu zorluklarla ya mücadele edecekler ya da direnemeyerek boyun eğeceklerdir.

Stresle ilgili yapılan açıklamalar göstermiştir ki ortaya üç sonuç çıkmıştır. Birincisi stres vardır, var olmaya devam edecektir ve iş ortamı özel stres kaynaklarının toplandığı bir sosyo-teknik sistemdir. İkincisi, stresin her türlüsü zararlı değildir, üçüncüsü ise zararlı olan stresi yaratan faktörleri kontrol altına almak gerektiğidir. İşte stres yönetimi, stresin olumlu etkilerini bir bakıma desteklemek, olumsuz olan etkilerini ise kontrol altına almaktır (Erdoğan, 1999, s.313).

İşte stres yönetimi, stresin olumlu etkilerini bir bakıma desteklemek, olumsuz olan etkilerini ise kontrol altına almaktır (Erdoğan, 1999, s.313).