ÇATIŞMA VE STRES YÖNETİMİ I

Çatışmanın bir örgüte zararlı yada faydalı olmasının temel faktörü çatışmanın konusu ve şiddetidir. Çatışmalar kişisel yada duygusal nedenlerle ortaya çıkmış ise şiddeti ne olursa olsun örgüte zarar verici niteliktedir. Çatışma insanların işleri ile ilgili ve şiddeti çok fazla değil ise örgüt için yararlı olabilmektedir. İşle ilgili çatışmaların şiddeti arttığında duygusal çatışmaya dönüşme ihtimali olduğundan örgüt için zararlı olabilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Bir yönetici rekabeti artırarak çatışmaları destekliyor ise modern yaklaşımı benimsediğini göstermektedir. Bu yaklaşım çerçevesinde çatışmayı insan varlığının doğal bir sonucu olarak görmekte ve çatışmanın rekabeti artırarak kaynak ve yeteneklerin etkin kullanılmasını sağlamaktadır. Doğru cevap E'dir.

Bilişsel çatışmalar fonksiyonel çatışmalardır ve görevlere odaklanır. Duygusal çatışmalar ise fonksiyonel olmayan çatışmalardır ve ilişkilere odaklanır. Belli bir dereceye kadar olan bilişsel çatışmalar örgüt için faydalı olurken duygusal çatışmalar örgüte zarar vericidirler. Doğru cevap A'dır.

Birey hem olumlu hem de olumsuz yönü olan bir durumla karşılaştığında yaklaşma-kaçınma çatışması yaşamaktadır. Hasan Bey yıllardır beklediği terfiyi almakla birlikte daha uzun saatler çalışmak ve ailesi ile daha az zaman geçirmek zorunda kalmıştır.  Doğru cevap B'dir.

Rolün gerekliliklerinin bireyin değer, inanç, tutum ve mesleki davranışları ile uyuşmadığında yaşanılan çatışma kişi-rol çatışmasıdır. Doğru cevap C'dir.

İnsanlar diğerleri ile çatışma yaşadıklarında bu durumu çatışmanın nedeni olmayan başka birine yönelttiklerinde kullanılan mekanizma  saldırganlık savunma mekanizmalarından biri olan yer değiştirmedir. Doğru cevap A'dır.

Bir örgütte aynı statüde çalışan kişiler arasında kaynakların kıtlığı, çıkarların çatışması gibi çatışmaların yaşanmasına yatay çatışma adı verilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Çatışma sürecinde çatışmaya neden olan koşulların var olması potansiyel çatışma aşamasını göstermektedir. Bunlar kaynakların kıt olması, amaç farklılıklarının olması, rol çatışması gibi nedenlerdir. Doğru cevap C'dir.

Çatışma sürecinde taraflar çatışma nedeniyle stres, endişe, engellenme gibi duygular yaşadıklarında hissedilen çatışma aşaması sözkonusudur. Doğru cevap E'dir.

Çatışma sürecinde taraflar çatışmayı davranışlarına yansıttıklarında açık çatışma yaşanmaktadır. Kişi çatışma sürecinde mahkemeye başvurmuştur.Doğru cevap A'dır.

Çatışmaya ilişkin bu tanımlardaki ortak unsurlar dikkate alındığında çatışma için genellikle olumsuz kavramların kullanıldığı görülmektedir. Bu tanımlarda sıklıkla kullanılan kavramlar şu şekilde belirtilebilir: • Engellenme • Uyumsuzluk • Uyuşmazlık • Anlaşmazlık • Zıtlaşma • Direnme. Çıkarcılık ve rekabet etme her zaman çatışma ortamı ortaya çıkarmayabilir. Doğru Yanıt D seçeneğidir.

Kişisel anlaşmazlıklar ve tartışmalar söz konusu ise bu tür çatışmaya duygusal çatışma (affective conflict) denir ve bu tür çatışmanın da örgüt için zararlı olduğu kabul edilir. Duygusal çatışmalar, iki kişinin kişiliklerinin birbirlerine ters olması, birbirlerinden hoşlanmamaları, kişisel olarak anlaşamamaları üzerine kuruludur. Bu nedenle ortaya çıkan çatışmanın yapılan iş veya görevle herhangi bir ilgisi yoktur. Verilen ifadelerde iş arkadaşının kişilik ve iletişim tarzından kaynaklanan çatışmalar kişisel olup, görevle ilgisi bulunmamaktadır. Diğer yandan iş yapma biçimi ve görev paylaşımı görevlerle ilgili olup bilişsel çatışmadır. Doğru Yanıt D seçeneğidir.

Bireyin seçmek durumunda olduğu iki alternatifi de çekici bulmaması, kaçınma-kaçınma çatışmasını ifade eder. Deyimde de eldeki durumların birbirinden kötü olduğu vurgulanarak kaçınma-kaçınma çatışmasını örneklendirmektedir. Doğru Yanıt B seçeneğidir.

Ahmet Bey saldırganlığını kendisini istemediği bir görece atayanlar yerine astlarına göstererek yer değiştirme savunma mekanizmasını; İhsan Bey ise istediği göreve atanamayınca görevin kendisine uygun olmadığını düşünerek, bir başka deyişle uzanamadığı ciğere pis diyerek mantığa bürüme savunma mekanizmasını kullanmaktadırlar. Doğru Yanıt A seçeneğidir.

örnek olayda tarafların gerilim ve kızgınlık duyguları içinde olması hissedilen çatışma aşamasında olduklarını göstermektedir. Zira hissedilen çatışma, çatışma sürecinin duygularla ilgili kısmıdır. Algılanan çatışmadan farklı olarak, çatışma nedeniyle taraflardan biri veya hepsi gerilim, endişe, engellenme duyguları hissetmeye başlarlar. Dolayısıyla bu aşamadan sonra gerçekleşmesi beklenen çatışma süreci açık çatışmadır. Doğru Yanıt E seçeneğidir.