ÇALIŞMA YAŞAMININ DENETİMİ

İş güvenliği uzmanlarının görev alabilmeleri için; çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde (A) sınıfı, tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde en az (B) sınıfı, az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde ise en az (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip olmaları şartı aranır.

Kanuna göre; ciddi ve yakın tehlike ile karşı karşıya kalan çalışanlar kurula, kurulun bulunmadığı işyerlerinde ise işverene başvurarak durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasına karar verilmesini talep edebilir. Dolayısıyla işçi öncelikle iş sağlığı ve güvenliği kuruluna başvurmalıdır.

Bu kurul, 6331 sayılı Kanun mad.22’ye göre elli ve daha fazla çalışanın bulunduğu ve altı aydan fazla süren sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde işverence iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalarda bulunmak üzere oluşturulur.

İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliğinde işyerlerinde İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimlerinin (İSGB) kurulmasına ilişkin hükümlere de yer verilmiştir (mad. 10). Buna göre İSGB; en az bir işyeri hekimi ile işyerinin tehlike sınıfına uygun belgeye sahip en az bir iş güvenliği uzmanının görevlendirilmesi ile oluşturulur. Bu birimde işveren diğer sağlık personeli de görevlendirebilir.

İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliğine göre işyerlerinde Ortak Sağlık Güvenlik Birimleri (OSGB) kurulmasına yönelik düzenlemelere de yer verilmiştir. Yönetmeliğin 12. maddesine göre, OSGB kurulabilmesi ve hizmet sunabilmesi için tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan en az bir;

İşyeri hekimi,

İş güvenliği uzmanı,

Diğer sağlık personeli, istihdamı zorunludur.

İş Sağlığı ve Güvenliği Hakkında Yönetmeliğin 6. maddesine göre iş sağlığı ve güvenliği kurulları aşağıda belirtilen kişilerden oluşur:

İşveren veya işveren vekili,

İş güvenliği uzmanı,

İşyeri hekimi,

İnsan kaynakları, personel, sosyal işler veya idari ve mali işleri yürütmekle görevli bir kişi,

Bulunması halinde sivil savunma uzmanı,

Bulunması halinde formen, ustabaşı veya usta,

Çalışan temsilcisi, işyerinde birden çok çalışan temsilcisi olması halinde baş temsilci.

Tehlikeli sınıftaki işyerlerinde en geç üç yılda bir defa olmak üzere periyodik muayene tekrarlanır.

Çalışanın ölümü veya maluliyetiyle sonuçlanacak şekilde vücut bütünlüğünün bozulmasına neden olan iş kazası veya meslek hastalığının meydana gelmesinde ihmali tespit edilen iş güvenliği uzmanının yetki belgesinin geçerliliği altı ay süreyle askıya alınır.

İşyerinde meydana gelen iş kazası ve meslek hastalıklarının nedenlerini araştırmak işyeri hekimi ve diğer sağlık personelinin görev ve yetkileri arasında yer almaktadır.

İş kazaları oluşmadan önleyici tedbirlerin alınması gerektiği

İşveren

Sağlık ve güvenlik tedbirlerini değişen şartlara uygun hale getirmek, mevcut durumu iyileştirmek.

Tehlikeli ve az tehlikeli işyerinde

3

50

İşyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı, diğer sağlık personeli

Çalışma Bakanlığı temsilcisi

İşveren veya işveren vekili

16

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 4. maddesinde işverenlerin çalışanların sağlığı ve güvenliği ile ilgili genel yükümlülükleri gösterilmiştir. Çalışanların yükümlülükleri ise 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 19. maddesinde gösterilmiştir.