ÇALIŞMA YAŞAMININ DENETİMİ

Teftiş sonrası uygulanacak ceza miktarları, İş Teftiş Tüzüğünde değil, ilgili kanunlarda düzenlenmiştir.

İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği birimi oluşturmak işverenin görevleri arasında yer alır.

Çalışma yaşamının tarafları arasında meydana gelen uyuşmazlıklarda mahkemelere etkide bulunmak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının çalışma alanları arasında yer almaz

İş Teftiş Kurulu Başkanlığı 1979 yılında kurulmuştur.

İş Teftiş Kurulu Tüzüğünün 13. maddesi iş müfettişlerinin görevlerini sıralamıştır. Sorunun Cevabı A şıkkıdır

Ülkemizde çalışma yaşamının devlet tarafından denetimini öngören ilk hukuki düzenleme 1936 tarihli 3008 sayılı İş Kanunu'dur. Sorunun Doğru Cevabı B şıkkıdır

Müfettişleri, eşlerine, üçüncü dereceye kadar kan ve sıhhi hısımlarına ait ve bunların yönetimleri altındaki ya da kendilerinin veya bunların ortağı bulundukları işyerlerinde teftiş yapamazlar. Sorunun doğru cevabı e şıkkıdır

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Baknlığı tarafından, çalışanları korumak, çalışma yaşamı ile ilgili mevzuatın uygulanıp uygulanmadığını izlemek ve denetlemek amacıyla yapılan idenetime iş denetimi denir

Çalışma yaşamında iş denetiminin ikincil görev alanları; Çaışma ilişkileri, İstihdam Mesleki Eğitimdir. Sorunun Doğru Cevabı D şıkkıdır

İş Teftiş Tüzüğünün 13. maddesinde iş müfettişlerinin görevleri düzenlenmiştir. Sorunun Doğru Cevabı C şıkkıdır.

Genel teftiş yapılabilecek haller şunlardır; İşyerlerinde ilk defa yapılan teftişlerde, İşveren değişikliğinden sonra, İşyerinin başka bir yere taşınmasından sonra , İşyerinde büyük ölçüde yapılan bir üretim değişikliğinden sonra , İncelem teftişleri sırasında işyerinin teftiş görmemesi durumunda. Sorunun Doğru Cevabı D şıkkıdır

İş Teftiş Tüzüğü'nün 13. maddesine göre iş müfettişlerinin görevleri şu şekilde sıralanabilir; İş Teftiş Kurulu Başkanınca verilen işleri yapmak, Çalışmaların sonuçlarını rapora bağlayarak grup başkanına vermek, Mevzuatta gördükleri boşluk ve aksaklıkların giderilmesi için önerilerde bulunmak , İş Teftiş Kurulu Başkanlığınca düzenlenen anketleri yürütmek, Görevli oldukları yerlerde, programlarında bulunmayan fakat işçi sağlığı ve iş güvenliği yönünden kesin ve ciddi zorunluluk bulunanan durumlarda derhal işe el koyarak gereğini yapmakak, Çalışma çüzelgesi hazırlayarak iki örneğini grup başkanına vermek. Sorunun Doğru Cevabı B şıkkıdır

Ülkemizde çalışma yaşamının devlet tarafından denetimini öngören ilk düzenleme 1936 tarihli 3008 sayılı İş Kanunu ile yapılmıştır.

Sorunun Doğru Cevabı A Şıkkıdır

Çalışma yaşamının denetimi ile ilgili en önemli ve başta gelen kurum, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığıdır. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı da Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından devraldığı görev ve yetkileri bağlamında, çalışma yaşamının tüm yönlerini denetim altında tutmak, gelişmelere uygun düzenlemeler yapmak, sosyal güvenlik alanında çalışmalar
yapmak, yurt dışında çalışanların çalışma yaşamından doğan hak ve menfaatlerinin geliştirilmesine çalışmak, işçi ve işveren ilişkilerinin başıboş değil, insan haysiyetine ve çağdaş gelişmelere uygun bir biçimde gelişmesini sağlamak yönünde çalışmalar yaptığı bilinmektedir.
Sorunun Doğru Cevabı B Şıkkıdır

Çalışma yaşamında iş denetiminin öncelikli görev alanları çalışma ortamı ve çalışma
koşullarıdır.

Sorunun Doğru Cevabı A Şıkkıdır

Çalışma yaşamında iş denetiminin öncelikli temel görev alanları olan çalışma ortamı
ve çalışma koşularına ilaveten ikincil görev alanları da vardır. Bu alanlar ise
şu şekilde sıralanabilir:
- Çalışma ilişkileri,
- İstihdam,
- Mesleki eğitimdir

Sorunun Doğru Cevabı D Şıkkıdır

1 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine göre Çalışma Genel Müdürlüğünün
doğrudan ve dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile ilgili görev ve yetkileri
şu şekilde sıralanabilir (mad.74):
a. Çalışma hayatı ile ilgili mevzuatı uygulamak,
b. İşçi, işveren ilişkilerini düzenlemek, çalışma barışını sağlayıcı tedbirleri almak,
c. Çalışma mevzuatı ve istihdam politikası ile ilgili taslakları ve kalkınma
planları ve yıllık programlarda yer alan genel politika içinde mahalli ve
sektörel bazda istihdam programlarını hazırlamak,
ç. Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunlarında öngörülen
işleri yapmak,
d. İstihdamdaki gelişmeleri izlemek ve istihdamı sağlayıcı tedbirleri almak,
üretimde emek verimliliğini yükselten politikaları geliştirmek amacıyla çalışmalar
yapmak,
e. Yüksek Hakem Kurulu ile Bakanlık arasındaki ilişkileri yürütmek,
f. Resmi Arabuluculuk Teşkilatı ile ilgili işlemleri yapmak,
g. Genel Kadro ve Usulü Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi hükümlerine
göre, kamu kurum ve kuruluşlarının personel kadroları ile ilgili işlemlerini
yapmak, uygulamalarını takip etmek ve denetlemek,
ğ. Kamu personeli ile ilgili hususlarda her çeşit istatistiki bilgileri toplamak,
personel kayıtlarını merkezi olarak tutmak, kurumlar arası veri değişimi
için gerekli teknik koordinasyonu sağlamak,
h. Personel ve teşkilata ilişkin mevzuat tasarılarının hazırlanmasına katkı sağlamak,
bu konularda kurumlarca hazırlanan mevzuat tasarılarını incelemek
ve görüş bildirmek,
ı. Kamu görevlileri sendikalarına ilişkin mevzuatın uygulanmasında personel
konularında uygulama birliğini sağlayacak tedbirleri almak, kamu işve4.
Ünite - Çalışma Yaşamının Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Tarafından Denetimi 101
renini temsilen yetkili kurullar ile kamu görevlileri sendikaları ve üst kuruluşları
arasında yürütülen çalışmalarda danışma, destek ve koordinasyon
hizmetlerini yürütmek,
i. Kamu personel alım sınavları ve yerleştirme işlemlerine ilişkin esasları belirlemek,
engellilerin istihdamına ilişkin iş ve işlemleri yürütmek,
j. Kamu personelinin eğitim ve yetiştirilmeleri ile ilgili her türlü çalışmaları
yapmak, uygulamaları takip etmek, değerlendirmek ve denetlemek,
k. Özelleştirme ve yeniden yapılandırma uygulamalarına ilişkin mevzuat hükümleri
gereğince istihdam fazlası personelin diğer kamu kurum ve kuruluşlarına
nakil işlemlerini yürütmek,
l. Kamu iktisadî teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkların personeli ile kadro ve pozisyonlarına
ilişkin işlemleri yürütmek,
m. İç ve dış seyahat yevmiyeleriyle sürekli görevle yabancı memleketlerde bulunan
kamu görevlilerinin aylıklarına uygulanacak ödeme misillerini tespit etmek,
n. Görev alanına giren konularda araştırma ve incelemeler yapmak ve bunların
sonuçlarını değerlendirmek, ortaya çıkabilecek sorun ve tereddütleri giderecek
tedbirleri almak ve uygulamaya esas olmak üzere görüş bildirmek,
o. Bakan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Yurt dışında çalışan Türk vatandaşlarının; yurt dışındaki çalışma hayatı
ve sosyal güvenlik mevzuatından doğan hak ve menfaatlerini korumak ve
geliştirmek, çalıştıkları ülkelerde ve yurda dönüşlerinde karşılaştıkları meselelerin
çözülmesinde yurt içinde ve dışındaki kuruluşlarla gerekli koordinasyonu
sağlamak, Yurt Dışı İşçi Hizmetleri Genel Müdürlüğünün görevleri arasında yer almaktadır.

Sorunun Doğru Cevabı E Şıkkıdır

1 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine göre İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünün
doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile görev
ve yetkileri şu şekilde sıralanabilir (mad.76):
a. İş sağlığı ve güvenliği ile iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi konularında
inceleme ve araştırma çalışmalarını planlamak, programlamak
ve uygulanmasını sağlamak,
b. Üretilen ve ithal edilen kişisel koruyucu donanımların piyasa gözetimi ve
denetimini yapmak, bu hususlarda usul ve esasları belirlemek,
c. İşyerindeki sağlık ve güvenlik risklerini önlemek ve koruyucu hizmetleri
yürütmek üzere görevlendirilecek işyeri hekimleri, iş güvenliği uzmanları
ve diğer görevlilerin iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eğitim ve belgelendirme
usul ve esaslarını belirlemek,
ç. Meslekî eğitim görenler, rehabilite edilenler, özel risk grupları ve kamu hizmetlerinde
çalışanlar da dahil olmak üzere tüm çalışanların iş kazaları ve
meslek hastalıklarına karşı korunmaları amacıyla gerekli çalışmaları yaparak
tedbirlerin alınmasını sağlamak,
d. İş Sağlığı ve Güvenliği Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü Başkanlığı ile İş
Sağlığı ve Güvenliği Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü Bölge Laboratuvar
Müdürlüklerinin çalışmalarını düzenlemek, yönetmek ve denetlemek,
e. İş sağlığı ve güvenliği alanında ölçüm, analiz, teknik kontrol, risk analizi
ve değerlendirmesi, eğitim, danışmanlık, uzmanlık hizmetlerini yapmak
ve bu tür hizmetleri verecek özel ve tüzel kişi ve kuruluşların niteliklerini
belirlemek, yetki vermek, yetkilerini iptal etmek, kontrol ve denetimini
sağlamak,
f. İşyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı, diğer teknik ve sağlık personel ile işçilere
eğitim vermek için kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler ve 13/1/2011
tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre faaliyet gösteren
şirketler ile ortak sağlık ve güvenlik birimlerini yetkilendirmek, gerektiğinde
yetkilerini iptal etmek, hizmetin etkin ve verimli bir şekilde verilip
verilmediğinin kontrol ve denetimini sağlamak, işyeri hekimi ve iş güvenliği
uzmanının eğitimleri sonundaki sınavları yapmak veya yaptırmak, belgelerini
vermek,
g. Ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarla işbirliği ve koordinasyonu
sağlamak,
ğ. Standart çalışmaları yapmak, normlar hazırlamak ve geliştirmek,
h. Faaliyet konuları ile ilgili yayın ve dokümantasyon çalışmaları yapmak ve
istatistikleri düzenlemek,
ı. Bakan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

İstihdamdaki gelişmeleri izlemek ve istihdamı sağlayıcı tedbirleri almak,üretimde emek verimliliğini yükselten politikaları geliştirmek amacıyla çalışmalar yapmak, Çalışma Genel Müdürlüğünün doğrudan ve dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile ilgili görev ve yetkileri arasında yer almaktadır.

 Sorunun Doğru Cevabı D Şıkkıdır

1 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine göre İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünün
doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile görev
ve yetkileri şu şekilde sıralanabilir (mad.76):
a. İş sağlığı ve güvenliği ile iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi konularında
inceleme ve araştırma çalışmalarını planlamak, programlamak
ve uygulanmasını sağlamak,
b. Üretilen ve ithal edilen kişisel koruyucu donanımların piyasa gözetimi ve
denetimini yapmak, bu hususlarda usul ve esasları belirlemek,
c. İşyerindeki sağlık ve güvenlik risklerini önlemek ve koruyucu hizmetleri
yürütmek üzere görevlendirilecek işyeri hekimleri, iş güvenliği uzmanları
ve diğer görevlilerin iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eğitim ve belgelendirme
usul ve esaslarını belirlemek,
ç. Meslekî eğitim görenler, rehabilite edilenler, özel risk grupları ve kamu hizmetlerinde
çalışanlar da dahil olmak üzere tüm çalışanların iş kazaları ve
meslek hastalıklarına karşı korunmaları amacıyla gerekli çalışmaları yaparak
tedbirlerin alınmasını sağlamak,
d. İş Sağlığı ve Güvenliği Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü Başkanlığı ile İş
Sağlığı ve Güvenliği Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü Bölge Laboratuvar
Müdürlüklerinin çalışmalarını düzenlemek, yönetmek ve denetlemek,
e. İş sağlığı ve güvenliği alanında ölçüm, analiz, teknik kontrol, risk analizi
ve değerlendirmesi, eğitim, danışmanlık, uzmanlık hizmetlerini yapmak
ve bu tür hizmetleri verecek özel ve tüzel kişi ve kuruluşların niteliklerini
belirlemek, yetki vermek, yetkilerini iptal etmek, kontrol ve denetimini
sağlamak,
f. İşyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı, diğer teknik ve sağlık personel ile işçilere
eğitim vermek için kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler ve 13/1/2011
tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre faaliyet gösteren
şirketler ile ortak sağlık ve güvenlik birimlerini yetkilendirmek, gerektiğinde
yetkilerini iptal etmek, hizmetin etkin ve verimli bir şekilde verilip
verilmediğinin kontrol ve denetimini sağlamak, işyeri hekimi ve iş güvenliği
uzmanının eğitimleri sonundaki sınavları yapmak veya yaptırmak, belgelerini
vermek,
g. Ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarla işbirliği ve koordinasyonu
sağlamak,
ğ. Standart çalışmaları yapmak, normlar hazırlamak ve geliştirmek,
h. Faaliyet konuları ile ilgili yayın ve dokümantasyon çalışmaları yapmak ve
istatistikleri düzenlemek,
ı. Bakan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.

Sorunun Doğru Cevabı C Şıkkıdır

1 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesine göre Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının
doğrudan veya dolaylı bir şekilde çalışma yaşamının denetimi ile görev ve yetkileri
şu şekilde sıralanabilir (mad.78):
a. Bakanlığın görev alanına giren faaliyet ve işlemlerle ilgili teftiş, inceleme ve
soruşturmaları yürütmek, gerekli önlemleri almak veya aldırmak,
b. Bakanlığın görev alanına giren konularda ulusal ve uluslararası mevzuatın
uygulanmasını izlemek, mevzuat çalışmaları yapmak, gerektiğinde, teftiş ve
denetimler sonucunda, mevzuatın aksayan yönleri, uygulanabilirliği, sektörel
bazda ilgili kurum ve kuruluşlarca alınması gereken önlemleri belirlemek,
c. Denetim sonuçlarına ilişkin istatistikleri tutmak, değerlendirmek ve yorumlamak,
ç. 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile 25/6/2003 tarihli
ve 4904 sayılı Türkiye İş Kurumu Kanunu uyarınca işyerlerinde inceleme
yapmak, iş ve işlemlerini teftiş etmek,
d. Kayıtdışı istihdamla mücadele etmek, bu amaçla sektörel analizlere dayalı
denetimleri yürütmek ve bu konularda alınması gerekli tedbirleri önermek,
e. Kurumun merkez ve taşra teşkilâtı ile personelinin idarî, malî ve hukukî
işlemleri hakkında denetim, inceleme ve soruşturma yapmak

Sorunun Doğru Cevabı C Şıkkıdır.