ÇALIŞMA PSİKOLOJİSİ

Toplu pazarlık kavramı, ilk kez Sidney Webb ve Beatrice Webb tarafından 1902 yılında işçi sendikalarının faaliyetlerinin bir kısmını ifade etmek üzere kullanılmıştır.

Kriz durumunda açmaz arabuluculuk gibi barışçı ve grev ve lokavt gibi mücadeleci yollarla çözüme kavuşturulmaya çalışılır.

Farklı pazarlık durumları, Walton ve McKersie tarafından “bölüştürücüpazarlık”, “birleştirici pazarlık”, “tutum biçimlendirme pazarlığı” ve “örgüt içi pazarlık” biçiminde sınıflandırılmıştır.

Ödünde bulunma, taraflardan birisinin amaçlarını, taleplerini ve tekliflerini azaltmasıdır.

Mücadele etme, karşı tarafı ödün verme konusunda ikna etmeye çalışmak anlamındadır.

Acele etmemek başarılı bir görüşmecide olması beklenen nitelikler arasında yer almaktadır.

Arabuluculuk gerek bireysel gerekse toplumsal ve uluslar arası düzeyde ortaya çıkan uyuşmazlıkların barışçı yollarla çözümlenmesi sürecinde kullanılabilen bir yöntemdir.

Mekik diplomasisinde arabulucu, tarafları ayırır ve somut bir çözüm süreci geliştirerek onlar arasında gidip gelir.

Tarafları birbirine düşürmek bunlar arasında yer almamaktadır.

Vandalizm, şiddet, işe geç kalma, devamsızlık, azalan verimlilik bu modeldeki davranışsal tepkilere örnektir.

Davranışsal açıdan pazarlığın temel özellikleri şu şekilde sıralanabilir:
• Pazarlık süreci, taraflar arasında var olan birtakım çatışmaları ve tarafların özel menfaatlerinde uzlaşma sağlanması için aralarında işbirliği yapma isteği gibi birçok konuyu içermektedir.
• Görüşmecilerin kişisel özellikleri ile tutum ve davranışlarının, görüşmelerin seyri ve sonucu üzerinde belirli ölçüde rolü bulunmaktadır. Bunun yanı sıra, tarafların sadece bu görüşmeler aracılığıyla bir araya gelmeyip, ilişkilerinde sürekliliği sağlamaları; bir diğer anlatımla pazarlık ilişkilerinin uzun vadeli bir nitelik taşıması da pazarlık sonuçları üzerinde etkilidir.
• Görüşmeciler, çoğunlukla kendi amaçlarından çok temsil ettikleri grubun amaçları doğrultusunda hareket ederler. Böyle bir davranış şekli, bir bakıma onların görüşmelerdeki görev sürelerini ve yetki düzeylerini belirlemektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Bölüştürücü Pazarlık;
İşçi ve işveren tarafları arasında gerçekleşen ve tarafların birbirlerinden birtakım ödünler elde etmeye çalıştığı bir mücadele şeklinde ele alındığında toplu pazarlık, ekonomik kazançların ve otoritenin dağılımına ilişkin bir tartışma niteliği taşımaktadır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Tutum biçimlendirmesi pazarlığı terim olarak, taraflar arasında arzu edilen ilişki kalıplarına ulaşmayı kolaylaştıran faaliyetler sistemi ile ilgilidir. Rakip ile arzu edilen çalışma ilişkilerini sağlamaya ve sürdürmeye doğru bir yönlendirmeyi ifade eder. Doğru cevap D seçeneğidir.

Toplu görüşme, diğer görüşme tiplerinden temel bazı özellikleri ile ayrılmaktadır. Farklılık meydana getiren söz konusu özellikler, aşağıda yer almaktadır;
1. Toplu görüşme, çözüm ihtiyacı duyulan konular üzerinde pazarlık yapmak için bir araya gelen taraflar arasındaki yüz yüze toplantıları içeren niyetsel bir olgudur.
2. Toplu görüşmede temel amaç, anlaşmaya ulaşmak olduğundan her zaman bir sonuca ulaşılır.
3. Taraflar arasındaki ilişki görüşmelerin bitmesinden sonra da normal olarak devam etmelidir.
4. Toplu görüşme, taraflar arasındaki güç ilişkisine dayanır.

Doğru cevap E seçeneğidir.

Ödünde Bulunma: Taraflardan birisinin amaçlarını, taleplerini ve tekliflerini azaltmasıdır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Mücadele Etme: Karşı tarafı ödün verme konusunda ikna etmeye çalışmak anlamındadır. Bu stratejinin uygulanabilmesi için tehdit etmeden (bir taraf diğer tarafı uyumlu olma konusunda hatalı davranırsa cezalandırabilir) durumsal bağlılığa (özel bir pozisyondan hareket edilmeyeceği belirtilir) kadar varan çok sayıda taktik kullanılır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Sorun Çözme: Her iki tarafın amaçlarını tatmin edebilecek seçenekleri kabul etmek ve sürece dahil ettirmeye çalışmak şeklindedir. Burada, tartışmalı konular arasında bir tarafın kendi öncelikleri hakkında bilgi vermesi ve aktif dinlemenin yer aldığı sorun çözme taktikleri yer alır. Doğru cevap E seçeneğidir.