ÇALIŞMA PSİKOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 8

Günümüzde alternatif uyuşmazlık çözümü yöntemleri olarak da adlandırılan barışçı çözüm yolları üç grupta toplanmaktadır. Bunlar; uzlaştırma, arabuluculuk ve hakemliktir. Doğru cevap C'dir.

Mekik diplomasisi: Arabulucu, tarafları ayırır ve somut bir çözüm süreci geliştirerek onlar arasında gidip gelir. Bu tarz, aynı zamanda ödünler ile sonuçlanır. Doğru cevap B'dir.

Anlaşma sağlama: Arabulucu, tarafların bir arada olmasını sağlar, hakemlik ya da greve ilişkin öngörülerini açıklar ve belirli bir ödünün verilmesini önerir. Bu tarz, ödün türü çözümleme ile ilgilidir. Doğru cevap A'dır.

Bir grup süreci olarak grev: Sosyal yapılar ve süreçler, etkilenmeye yatkın olan çatışmayı yönetir ve kontrol eder. Doğru cevap D'dir.

Grev kaynaklı stresin işlem modelinde davranışsal tepki olarak ortaya çıkan durumlara örnek olarak; vandalizm,
şiddet, grev sonrası işe geç kalma, işe devamsızlık ve azalan verimlilik verilebilir. Doğru cevap B'dir.

Arabulucu için birleştirme, baskı uygulama, telafi etme ve hareketsiz kalma şeklinde dört temel strateji vardır. Bunlardan ilki olan birleştirme, ortak alan içerisinde bir çözüm bulma çabalarını içerir. Doğru cevap C'dir.

Ödünde Bulunma: Taraflardan birisinin amaçlarını, taleplerini ve tekliflerini azaltmasıdır. Doğru cevap E'dir.

Sorun Çözme: Her iki tarafın amaçlarını tatmin edebilecek seçenekleri kabul etmek ve sürece dahil ettirmeye çalışmak şeklindedir. Burada, tartışmalı konular arasında bir tarafın kendi öncelikleri hakkında bilgi vermesi ve
aktif dinlemenin yer aldığı sorun çözme taktikleri yer alır. Doğru cevap C'dir.

Mücadele Etme: Karşı tarafı ödün verme konusunda ikna etmeye çalışmak anlamındadır. Bu stratejinin uygulanabilmesi için tehdit etmeden (bir taraf diğer tarafı uyumlu olma konusunda hatalı davranırsa cezalandırabilir) durumsal bağlılığa (özel bir pozisyondan hareket edilmeyeceği belirtilir) kadar varan çok sayıda taktik kullanılır. Doğru cevap B'dir.

“Salıncaklı sandalye tipleri”, emeklilik ve yaşlılığı sorumluluklarından kaçış yeri olarak benimsemişlerdir. Doğru cevap B'dir.

“Ailenin geçimini tek başına sağlama” gibi bir rol aile içindeki statü moderatör değişkeniyle ilişkilendirilmektedir. Doğru cevap E'dir.

Verilen bilgilerin hepsi doğrudur. Doğru cevap E'dir.

İradi işsizlik: Bireyin kendi iradesinden kaynaklanan nedenlerle işsiz kalması durumudur. Örneğin, önüne çıkan çalışma fırsatlarının çeşitli nedenlerle (ücret, işyerinin uzaklığı, mesleki beklentilere uymaması vb.) reddedilmesi bu tür işsizliğe neden olmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Geçici işsizlik: Bir işten ayrılıp bir diğerine geçerken arada yaşanan, çoğunlukla emek piyasası koşullarından kaynaklanan işsiz zamanlara denir. “Friksiyonel işsizlik” olarak da isimlendirilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Yaşlılığın Bilişsel Kuramı: Bu kuramın çıkış noktası, yaşlılık olgusunun sadece nesnel gözlemlerin sonuçlarına göre değerlendirilemeyeceği, yaşlı bireyin algı ve öznel değerlendirmelerinin de çok etkili olduğudur. Örneğin araştırmalar, hastalık durumlarında nesnel durum ile bireyin öznel algısı arasındaki ilişkinin zayıf olduğunu göstermektedir. Davranışlar, somut bir durumun nesnel koşulları tarafından değil, bu durumun birey tarafından yeniden tanımlanmış öznel koşulları doğrultusunda yönlendirilmektedir. Doğru cevap D'dir.

Yetkinlik Kuramı: Bu kurama göre, yaşlılıkta görülebilirfiziksel ve zihinsel performans düşüşlerine rağmen, kalan yetkinlikler kendi başına görevler üstlenip anlamlı bir yaşam sürdürmeye fazlasıyla yetebilecek miktardadır. Yetenek ve becerilerin karmaşık görevleri yerine getirebilme gücü olarak tanımlayabileceğimiz yetkinlik, çevreden gelen performans talepleri ile bireysel özelliklerin etkileşiminden oluşmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Emeklilik olgusuna daha detaylandırılmış bakış ve “başarıyla yetkinlik, bireysel yaşam algısı ve bilişsel performansın vurgulandığı Yetkinlik Kuramı benimsenmektedir. Doğru cevap C'dir.

“İstihdam edilebilirlik” ve “yaşam boyu öğrenme”, günümüz iş piyasalarında işsizlik riskini azaltmaya
yönelik olarak giderek önem kazanan kavramlardandır. Doğru cevap A'dır.

“Kızgınlar”, emeklilik öncesi zamanlarda amaçlarına ulaşamamış olmanın hayal kırıklığını yaşamakta, bundan sürekli başkalarını sorumlu tutmaktadırlar. Doğru cevap C'dir.

İşe güdülenme, bireyin, örgütün ortak amaçlarına yönlendirilmesi ve örgütle uyumlu hale getirilmesi sürecini ifade etmektedir.