ÇALIŞMA PSİKOLOJİSİ - Deneme Sınavı - 12

Öğrenmeyi ve eğitimin etkisini artıran çalışana ait kişisel etki, eğitilebilirlik, istek ve motivasyon kavramlarının karşısında, eğitim ve öğrenme üzerinde olumsuz etkisi olan çalışanın eğitime direnci üzerinde de durmakta yarar vardır. Çalışanların eğitimin yararına inanmamaları ya da eğitimde başarılı olamayacaklarını düşünerek öğrenme çabası içine girmemelerine eğitime direnç denir. Çalışanın eğitime direnç göstermesi, işyerinin zamanla değerli çalışanlarını ya da bu çalışanların becerilerini kaybetmesiyle sonuçlanır. Örneğin, yaşlı çalışanların bilgisayar gibi yeni konulara yakın durmama nedenleri bu becerileri öğrenemeyeceklerine inanmalarıdır. Bu inançsızlık, yaşlı çalışanların eğitime direnç göstermelerine neden olmakta ve çalışanlara kazandırılması hedeflenen becerilerin bir türlü kazandırılamaması ile sonuçlanmaktadır. Ayrıca, yaşlı çalışanların işten ayrılmalarını hızlandırır.

Çıraklık Eğitimi
Çıraklık eğitimi, hem deneyimli ve uzman kişiler gözetiminde, işyerinde ve iş üzerinde, hem de örgüt dışında öğretmenler rehberliğinde ve sınıf ortamında uzun yıllar süren beceri kazandırma programlarıdır. Bu programın avantajı, alanda yüksek becerili kişiler ve uygun müfredata sahip sınıf ortamının birleştirilmesinde yatmaktadır. Bu türlü eğitimlere kuaförlük, marangozluk, sıhhi tesisatçılık gibi işler örnek olarak verilebilir. Bu yöntemle, işyerinde uzmanlık alanına ilişkin mekanik beceriler verilirken; sınıf ortamında işe ilişkin bilişsel beceriler, kurallar ve işe ilişkin düzenlemeler aktarılır. Ülkemizde bu uygulama çıraklık eğitim merkezleri aracılığıyla yapılmakta kuaförlük, aşçılık vb. pek çok işe gençler bu programlarla yetiştirilmektedir. Çıraklık programına alınan kişilere ücret ödenmekte ve sigortaları yapılmaktadır.

Benzeşim/Simülasyon Eğitimleri
Benzeşim eğitimleri, gerçek iş koşulları dışında iş koşullarının kopyalandığı bir yöntemdir. Karmaşık, tehlikeli, bir o kadar da pahalı makineler üzerinde yapılan işlerde çalışacak kişilere, işe başlamadan önce bunların kopyaları üzerinde kapsamlı verilen eğitimlerdir. Pilot, astronot olacak, nükleer enerji alanında çalışacak kişilerin bu şekilde eğitildiği bilinmektedir. Bu yöntem, kimi zaman işyerinde diğer çalışanlar karşısında çalışanı zor durumda bırakabilecek hataların işyeri dışında düzeltilmesine de olanak verir. Bir uçak kokpitinde bilgisayar destekli olarak gerçekleştirilen uçuş simülasyonu bu yönteme örnek olarak verilebilir.

Davranışsal açıdan pazarlığın temel özellikleri şu şekilde sıralanabilir

Toplu pazarlık kendine özgü niteliklere sahiptir. Öncelikle bir kural koyma faaliyetidir. Bu niteliğiyle toplu pazarlık, çalışanların başta ücret olmak üzere çalışma koşullarını belirlemede bireysel pazarlıkların yerini almakta ve kimi zaman sözleşmenin tarafı olmayanlar açısından da geçerli olacak çalışma koşullarını uygulamaya koymaktadır. Bunun yanı sıra, toplu pazarlık işverenin çalışma koşullarını belirlemedeki tek taraflı yönetim yetkisini sınırlamak ve bu sayede söz konusu yetkinin paylaşımını sağlamakla adeta bir “yönetime katılma” yolu özelliği kazanmaktadır. Toplu pazarlık, belirli kurallara göre ikna etme eylemi niteliğine de sahiptir. Ayrıca, toplu pazarlık bir güç ilişkisi olarak değerlendirilebilir ve çatışmacı bir ilişki biçiminde de nitelendirilebilir. Doğru cevap E'dir.

Pazarlığın bu türü, sabit bir toplam miktar içinde yer alan yönetsel yetkinin paylaşımını ve finansal kaynakların dağılımını içermektedir. Bu nedenle güç ilişkilerine dayanan bu alt süreç bölüştürücü pazarlık ya da rekabete dayalı pazarlık olarak ifade edilmektedir. Doğru cevap B'dir.

İkinci alt süreç, kazan/kazan pazarlığı ya da işbirliğine dayalı pazarlık olarak da ifade edilen birleştirici pazarlıktır. Doğru cevap A'dır.

Tutum biçimlendirmesi pazarlığı terim olarak, taraflar arasında arzu edilen ilişki kalıplarına ulaşmayı kolaylaştıran faaliyetler sistemi ile ilgilidir. Rakip ile arzu edilen çalışma ilişkilerini sağlamaya ve sürdürmeye doğru bir yönlendirmeyi ifade eder. Temelde ekonomik konulara ve tarafların hak ve yükümlülüklerine ilişkin bölüştürücü ve birleştirici pazarlıktan farklı olarak söz konusu alt süreç, “iyi niyet düşmanlık “güven”, “saygı” ve “rekabet-işbirliği” gibi taraflar arasındaki ilişkileri yönlendirici davranışsal unsurlara dayanmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Toplu görüşme, diğer görüşme tiplerinden temel bazı özellikleri ile ayrılmaktadır.

Farklılık meydana getiren söz konusu özellikler, aşağıda yer almaktadır.

Toplu görüşmelere hazırlıkta önem taşıyan hususların başında, görüşme konularının belirlenmesi gelmektedir. Doğru cevap C'dir.

Toplu görüşme aşamasında izlenecek görüşme yöntemini ise genel olarak üç temel ölçüt belirlemektedir. Buna göre, aşağıdaki hususlara önem verilmelidir:

Strateji, geniş içerikli amaçları ve onlara ulaşılması konusunda benimsenen genel yaklaşımı belirleyen bir eylem planıdır. Görüşmede kullanılabilecek stratejiler, geniş bir kapsamda beş başlık altında incelenebilir. Stratejilerin bazıları görüşmede kullanılabilmek amacıyla daha çok özel nitelikli taktiklere dönüşebilir. Söz konusu stratejiler şu şekildedir:

Arabulucuların vakadan vakaya yaklaşım tarzları değişebilir. Dört farklı arabuluculuk tarzı aşağıdaki gibidir:

B

Doğru seçenek D şıkkında verilmiştir.

Doğru seçenek B şıkkında verilmiştir.

Doğru seçenek D şıkkında verilmiştir.

Doğru seçenek B şıkkında verilmiştir.

Doğru seçenek A şıkkında verilmiştir.

Doğru seçenek C şıkkında verilmiştir.