ÇALIŞMA İLİŞKİLERİ - Deneme Sınavı - 4

6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nda ise, toplu iş sözleşmesi “İş sözleşmesinin yapılması, içeriği ve sona ermesine ilişkin hususları düzenlemek üzere işçi sendikası ile işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işveren arasında yapılan sözleşme” olarak tanımlanmıştır. Doğru cevap C seçeneğidir

İşletme Toplu Sözleşmesi; işletme bilimindeki anlamından farklı olarak iş
hukukumuz bağlamında işletme, bir işverenin aynı işkolunda sahip olduğu birden fazla işyerini ifade etmektedir. Örneğin, bir işverenin tekstil işkolunda üç
farklı, metal işkolunda da iki farklı işyeri var ise bu işverenin iş hukuku çerçevesinde tekstil işkolunda ve metal işkolunda iki ayrı işletmesi bulunmaktadır. Doğru cevap D seçeneğidir

Çerçeve sözleşme, yalnızca Ekonomik ve Sosyal Konsey’de yer alan işçi
ve işveren konfederasyonlarına üye sendikalar tarafından imzalanabilmektedir.

6356 sayılı Kanuna göre, “Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde birinin üyesi bulunması şartıyla işçi sendikası, toplu iş sözleşmesinin kapsamına girecek işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarıdan fazlasının, işletmede ise yüzde kırkının kendi üyesi bulunması halinde bu işyeri veya işletme için toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkilidir. doğru cevap E seçeneğidir

6356 sayılı Kanun uyarınca, toplu iş sözleşmeleri en az bir en fazla üç yıllık bir süre için imzalanabilmektedir .Toplu iş sözleşmelerinin ortalama süresi ise genellikle iki yıldır. Doğru cevap A seçeneğidir

Toplu iş sözleşmesinden, sözleşmenin imzalandığı tarihte taraf sendikaya üye olanlar yürürlük tarihinden, imza tarihinden sonra üye olanlar ise üyeliklerinin taraf işçi sendikasınca işverene bildirildiği tarihten itibaren yararlanmaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir

Teşmil, yürürlükte olan bir toplu iş sözleşmesinin uygulama alanının, o işkolunda
veya belirli işletme ya da işyerlerinde çalışan ve o sözleşmenin tarafı olmayan işçi ve işverenleri içine alacak şekilde, çalışma düzenin uyumlu hale getirmek amacıyla, yasaların yetkili kıldığı organ tarafından alınan bir karara bağılı olarak genişletilmesidir. Doğru cevap A seçeneğidir

Toplu iş sözleşmesi yapmak üzere yetkisi kesinleşen sendika; işyerinde işçi sayısı elliye kadar ise bir, elli bir ile yüz arasında ise en çok iki, yüz bir ile beş yüz arasında ise en çok üç, beş yüz bir ile bin arasında ise en çok dört, bin bir ile iki bin arasında ise en çok altı, iki binden fazla ise en çok sekiz işyeri sendika temsilcisini işyerinde çalışan üyeleri arasından atayarak on beş gün içinde kimliklerini işverene bildirir. Doğru cevap B seçeneğidir

274 sayılı Sendikalar Kanunu 1963 yılında yürürlüğe girmiştir.

275 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu 1963 yılında yürürlüğe girmiştir.

İlk iş kanunumuz olan 3008 sayılı İş Kanunu 1936 yılında yürürlüğe girmiştir.

Türkiye'de, toplu pazarlık süreci ve toplu iş sözleşmesinin bağıtlanması ile ilgili esaslar6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu ile düzenlenmiştir.

Toplu pazarlık, bir taraftan işçileri temsil eden işçi örgütleri, diğer taraftan işveren veya işverenleri temsil eden işveren örgütlerinin karşılıklı olarak, iş ilişkisi bağlamında hak ve borçlarını belirlemek amacıyla bir araya gelmesidir.

Toplu iş sözleşmesi, işçileri temsil eden sendikalar, işverenler ya da işveren adına hareket eden sendikalar arasında, toplu pazarlık sonunda yapılan ve çalışma koşullarıyla ilgili olarak tarafların karşılıklı hak ve çıkarlarını düzenleyen yazılı bir sözleşmedir.

İşletme toplu iş sözleşmesi, bir gerçek veya tüzel kişiye ya da bir kamu kurum ve kuruluşuna ait aynı işkolundaki birden çok işyerini kapsayan sözleşmedir.

İşyeri toplu iş sözleşmesi, tek bir işyerindeki çalışma koşullarını belirlemek üzere imzalanan toplu iş sözleşmesidir.

“İşçiye yararlılık ilkesi” gereği toplu iş sözleşmesinde aksi belirtilmedikçe iş sözleşmeleri toplu iş sözleşmesine aykırı olamaz. İş sözleşmesinin toplu iş sözleşmesine aykırı hükümlerinin yerini toplu iş sözleşmesindeki hükümler alır. Toplu iş sözleşmesinde iş sözleşmesine aykırı bulunması halinde ise iş sözleşmesinin işçi yararına olan hükümleri geçerlidir.

Toplu iş sözleşmesine taraf olmayan işçilerin dayanışma aidatı ödeyerek, taraf sendikanın yazılı muvafakati ile ve teşmil yolu ile toplu iş sözleşmesinden yararlanabilir.

İşveren uyuşmazlığı diye bir şey yoktur.

Geçerli bir sebep yokken, işverenin iş sözleşmesini feshetmesi, kıdem tazminatını eksik ödemesi ya da hiç ödememesi, ücretlerden kanuna aykırı kesintiler yapılması bireysel iş uyuşmazlıklarına örnektir.