ÇALIŞMA İLİŞKİLERİ - Deneme Sınavı - 10

profesyonel ve ağır vasıta ehliyetiyle taşıt kullananların günlük çalışma süresi 9 saati geçemez

Ancak “işin niteliğinden doğmayıp da işveren tarafından sırf sosyal yardım amacıyla işyerine götürülüp getiril- me esnasında araçlarda geçen süre çalışma süresinden sayılmaz.”

Fazla Çalışmanın Yasak Olduğu İşler ve Kişiler

İşler (FÇY md.7);

On sekiz yaşını doldurmamış kişiler,

Sağlık kuralları bakımından günde en çokyedibuçuk saat çalıştırılabilecek veya yedibu- çuk saatten az çalışmayı gerektiren işler.

Gece sayılan gün döneminde yürütülen işler,

Maden ocakları, kablo döşemesi, kanalizas- yon ve tünel inşaatı gibi işlerin yer veya su altında yapılanları.

Kişiler (FÇY md.8);

• Gebe ve yeni doğum yapmış ve emziren işçiler,

• Kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçiler,

• İş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi ile ön- ceden veya sonradan fazla çalışmayı kabul etmiş olsalar bile sağlıklarının elvermediği doktor raporuyla belgelenen işçiler.

• Kadın işçilere her ne şekilde olursa olsungece döneminde yedibuçuk saatten fazla ça- lıştırılamadıklarından, fazla çalışma da yaptırılamaz.

Mazeret İzni

6552 sayılı torba kanunla “Ücretli İzinler” ke- nar başlığı altında 4857 sayılı Kanuna Ek madde 2 eklenmiştir. Bu yeni düzenleme ile daha önce 4857 sayılı İş Kanununun hafta tatilini düzenleyen 46. maddesinde kapsamında zikredilmekle beraber işçiye ücretsiz verilen izin şeklinde bir düzenlemeyken, getirilen yeni düzenleme ile ücretli hale getirilmiştir. Kanunun getirdiği yeni durum şu şekildedir; “İşçiye; evlenmesi veya evlat edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde üç gün, eşinin doğum yapması hâlinde ise beş gün ücretli izin verilir.

İşçi, bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişidir.

İş görme borcunu oluşturan iş, bedensel, zihinsel, teknik, bilimsel veya artistik olabilir.

İşgörme borcu, işçinin iş sözleşmesinden doğan temel borcudur.

İşçilerin özlük dosyasında bulunması gereken başlıca belgelerden biri az değil fazla çalışma vuvafakatnamesidir.

Tam süreli iş sözleşmesi, kanunen belirlenmiş haftalık ve günlük çalışma süresini kapsayan sözleşmedir.

Uygulamada genellikle inşaat ve limanlarda yük taşıma işlerinde veya mevsimlik işlerde, kısa sürede ve aynı koşullarda işçi ihtiyacını karşılamak amacıyla takım sözleşmesi yapılmaktadır.

İş Kanunu’na göre 15 yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması yasaktır.

Belirli süresi bir yıldan az olan iş sözleşmeleri, belirsiz süreli iş sözleşmeleri, süreksiz iş sözleşmeleri herhangi bir şekil koşuluna bağlı olmadan yazılı veya sözlü olarak yapılabilmektedir.

İş Kanunu’na göre 14 yaşından küçük çocuklar için ise mutlak anlamda bir iş sözleşmesi yapma yasağı bulunmaktadır.

Ücret Türk parası ile ödenmelidir: İş Kanunu md. 32/f.2’e göre kural olarak işçinin ücretinin Türk parası ile ödenmesi esastır.

Verime Göre (Akort) Ücret: Verime göre ücret sistemi; ücretin belirli bir zaman dilimi içinde üretilen mal veya hizmetin miktarına göre hesaplanması esasına dayanır.

Komisyon (Aracılık- provizyon) Ücreti: Komisyon ücreti işçinin yaptığı veya aracılık ettiği işlemin değeri üzerinden yüzde miktarı ile verilen bir ücret ekidir. İşçi satılan mal veya yapılan işin değeri üzerinden ücret aldığından dolayı, bu ücret şekli akort ücrete benzer.

“Ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her türlü istihkakın bankalar aracılığı ile ödenmesine dair yönetmelik”(RG. 27058) de yapılan yasal düzenlemenin kapsamı bildirilmiştir. Bu düzenlemeye göre işverenlerin işyerinde ve işletmelerinde Türkiye genelinde çalıştırdıkları işçi sayısı 10’dan fazla ise ücret ödemelerini banka aracılığıyla yapmak zorundadır.

Türkiye 9 Temmuz 1932 günü TBMM Genel Kurulunca verilen bir kararla Milletler Cemiyetine ve o dönemde geçerli olan Milletler Cemiyeti Anayasası uyarınca otomatik bir şekilde ILO'nunda üyesi olmuştur

Düşünce alanında liberal düşünceye ilk tepki sosyal politikanın kurucularından sayılan Sismonde de Sismondi'den gelmiştir.  Sismondi, ekonomi biliminin içeriği yönünden liberal düşünceyi yetersiz bulmaktadır. Ekonominin gerçek amacı insan, başka bir deyimle insanın refahı olmalıdır. Serveti amaç yaparak insanı unutmak doğru olmayan bir başlangıçtır. Bu nedenden ötürüdür ki, Sismondi klâsiklerin tersine, üretime değil, gelir dağılımı olayına önem vermiştir.

İlk diplomatik girişim ise 1881 yılında İsviçre’den gelmiştir. Daha sonraki yıllarda da girişimlerini
sürdüren İsviçre, 1890 yılının Mayıs ayı için ilk uluslararası konferans girişimlerini son aşamaya getirdiği bir sırada Almanya’nın benzer bir konferans çağrısında bulunması ve baskıları sonrasında düzenlemeyi düşündüğü konferanstan vazgeçerek
Almanya’nın çağrısını kabul etmiştir. 1890 yılının Mart ayında Almanya’nın önderliğinde yapılan
bu konferansa 14 ülkenin hükümet temsilcileri katılmış ve madenlerde kadınların, sanayide
12 yaşından küçük çocukların yasaklanması gibi bir dizi karar alınmıştır.