ÇALIŞMA İLİŞKİLERİ TARİHİ

1965 seçimlerinde tek başına iktidara gelen Adalet Partisi (AP) 1969 seçimlerini de tek başına kazanmış ve 12 Mart 1971 askeri muhtırasına kadar tek başına iktidarda kalmıştır.

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), 1960 sonrasında devlet-kurucu bir partiden sol/sosyal demokrat bir partiye yönelme ve emekle daha yakın bağlar
kurma arayışına girmiştir.

1960-80 döneminde çalışma ilişkilerini etkileyen bir diğer siyasal gelişme 1961 yılında 12 sendikacı tarafından Türkiye İşçi Partisi (TİP) adıyla bir işçi partisinin kurulmasıdır. TİP sendikaların siyasete müdahalesi açısından önemli bir adım olarak ortaya çıkmış ve 1965 seçimlerinde 15 milletvekili ile parlamentoya girmiştir.

12 Mart 1971 askeri muhtırası, 1961 Anayasası ile başlayan özgürlükçü yönelimde önemli bir duraksama ve kırılma yaratmıştır.

Malların ithal edilmesi yerine ülke içinde üretilmesi anlamına gelen ithal ikamesi 1960-1980 döneminin temel iktisat politikasıdır.

1961 Anayasası memurlar dâhil bütün çalışanlara sendikalaşma hakkı tanıyan ilk anayasadır.

1961 Anayasası’nın “toplu sözleşme ve grev hakkı” başlığını taşıyan 47. maddesi toplu sözleşme ve grev hakkını güvence altına alıyordu. Anayasa’nın 47. maddesi, toplu sözleşme hakkını işverenlerle olan ilişkilerinde iktisadi ve sosyal durumlarını korumak ve düzeltmek amacıyla özel olarak işçilere tanıyordu.

1317 sayılı Yasa ile sendikalara kendi işkollarındaki sigortalı işçilerin üçte birini temsil etme koşulu getiriliyordu.

Ülkemizde toplu pazarlık ve grevin kurumsallaşması 275 sayılı Yasa ile olanaklı olmuştur.

Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK), Türk-İş’ten on yıl sonra 1962 yılında kurulmuştur.

İthal ikamesi

50

İki

1961 Anayasası

275 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev Lokavt Kanunu

1927 sayılı Yasa

1962

274

On dört ay

15-16 Haziran olayları