ÇALIŞMA İLİŞKİLERİ TARİHİ - Deneme Sınavı - 13

1927

Dönemin şartları değerlendirildiğinde küreselleşmenin 1936 İş Kanununun çıkarılması üzerinde etkisi yoktur. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yasada, hafta tatili ücretli olarak belirlenmiştir.

Yasanın düzenlemelerinin, UÇÖ’nünkiler de dâhil olmak üzere, dönemin uluslararas normlarına uygun olup olmadığı tartışmalıdır. Değerlendirme bireysel iş ilişkileri açısından yapıldığında, İK’nun “...en azından ferdi iş ilişkileri sahasında, zamanının milletlerarası normlarıyla uyum içinde bulunan ve takdire değer bir liberalizm öngörmüş olduğunu müşahade etmek ilginçtir” (Elbir, 1988: 15). Ancak, yasa, bireysel iş ilişkileri alanında UÇÖ’nün temel ilkelerine uygun düzenlemeler yapmakla birlikte, bunun bazı istisnaları bulunmaktadır. Bu doğrultuda doğru cevap A seçeneğidir.

Yasada, kadınlara doğum öncesi ve sonrası üçer
ay izin verilmesi hükmü bulunmaktadır

1930

Borçlar Kanunu (1926)

Kıdem tazminatı kurumu Türk iş hukukuna ilk defa İK ile girmiştir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Sanayileşme için gerekli olan altyapı hazır olmasına rağmen bu altyapının değerlendirilmemesi.

Dönemin en önemli yasalarından biri, 1938 yılında çıkarılan 3512 sayılı Cemiyetler Kanunu’dur. Yasanın çalışma ilişkileri alanına yönelik en önemli düzenlemesi, derneklere getirdiği diğer sınırlamalar yanında, “sınıf esasına veya adına dayanan” cemiyetleri yasaklamasıydı. Doğru cevap B seçeneğidir.

1940 tarihli Milli Korunma Kanunu uyarınca yapılan uygulamalarla, özellikle kadın ve çocuk işgücü üzerindeki sosyal koruma zayıflatıldı ve Ereğli Kömür Havzası’nda bir zorunlu çalıştırma düzeni kuruldu. Doğru cevap A seçeneğidir.

151 sayılı Ereğli Havza-i Fahmiyesi Maden Amelesinin
Hukukuna Müteallik Kanun

Bu yasayla, hafta tatili 35 saat olarak kabul edilmektedir.

1925

Maden

Cumhuriyet döneminde de, Osmanlı İmparatorluğunda olduğu gibi modern
anlamdaki sosyal güvenlik önlemleri içerisinde asker-sivil bürokratlar öncelikli oldu. Doğru cevap E seçeneğidir.

2. Dünya Savaşı yıllarında Türkiye’de kamu kesiminde çalışanların satın alma güçleri de azalırken işçilerin durumu, memurlara göre daha avantajlı oldu. Doğru cevap C seçeneğidir.

1930 tarihli Umumi Hıfzısıhha Kanunu’nun sosyal güvenlik açısından önemi, belirli sayıda işçi çalıştıran işverenlere; hastalık, kaza ve analık hallerinde işçilere sağlık yardımları yapılması konusunda yükümlülükler getirmiş olmasıydı. Doğru cevap B seçeneğidir.

Çalışma süreleri açısından, İK haftalık çalışma sürelerini istisnalar dışında 48 saat olarak belirlediği için, bu yasa sonrası dönem, önceki döneme göre farklılık taşımaktadır. Ancak, İK’nun yürürlüğe girmesinden sonraki dönemlere ilişkin olarak değişik yöreler ve işkolları itibariyle yapılan gözlemler, yasanın bu konudaki belirlemelerine sıklıkla uyulmadığını ortaya koymaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Küreselleşme İK kapsamına giren işçi sayısının artış göstermesinin nedenleri arasında yer almaz. Bu nedenle doğru cevap D seçeneğidir.