ÇALIŞMA HAYATINDA BİLİŞİM, BELGE YÖNETİMİ - Deneme Sınavı - 3

Bilgi sistemlerinin temel bileşenleri incelendiğinde ilk bileşen olarak insan kaynaklarının olduğu görülmektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Bilgisayar yazılımlarını uygulama ve sistem yazılımları olarak iki sınıfa ayırmak
mümkündür. Uygulama yazılımları genellikle son kullanıcıların bilişim ihtiyaçlarına yönelik olarak geliştirilen bilgisayar yazılımları olurken sistem yazılımları bilgisayar sisteminin çalıştırılması ile ilgili oluşturulmuş yazılımlardır. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

Masaüstü Veritabanı Yönetimi: Küçük ölçekli veritabanlarının oluşturulması ve yönetilmesini sağlayan yazılımlardır. İlişkisel veritabanı modelinde sunulan bu yazılımlar kurumların verilerini tablolar halinde tutarak verinin güncellenmesine, sorgulanmasına ve raporlanmasına olanak sağlayan genel amaçlı uygulamalardır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yapılandırılmış Sorgulama Dili (SQL) ilişkisel veritabanı yönetim sistemlerinde, verinin yönetimi için kullanılan bir standarttır. Bu nedenle doğru cevap D seçeneğidir.

Altyapı hizmeti (IaaS - Infrastructure as a Service): Kullanıcının talep ettiği oranda işlem gücü, depolama alanı, bant genişliği ve hafıza kaynaklarının hizmet olarak sunulmasıdır. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

Özel Bulut bir organizasyonun özel kullanımı için oluşturulmuş bulut bilişim türüdür. İç bulut ismi de verilen özel bulutların kurulması, yönetilmesi ve yürütülmesi sahibi tarafından ya da dış hizmetin alındığı kuruluşlar tarafından gerçekleştirilir. Veri merkezi ve sunucular dış ortamdan bir güvenlik mekanizması tarafından korunur. Doğru cevap B seçeneğidir.

Ağ bağlantısı bağımlılığı bulut bilişimin sınırlılıkları arasında yer alır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Bütünlük (integrity), bilginin bir kısmı veya tümünün yetkili olmayan kişiler tarafından düzenlenmesinin engellenmesi anlamına gelir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Kontrol et (BGYS’yi izleme ve inceme);  süreç performansının Bilgi Güvenlik Yönetim Sisteminin politikasına, hedeflerine ve pratik deneyimine göre ölçmek ve sonuçları gözden geçirilmek üzere yönetime raporlamanın yapıldığı aşamadır. Bu doğrultuda doğru cevap C seçeneğidir.

What if analizi mevcut bir problemin çözümünde karar değişkenlerinin farklı
değerleri için hızlı bir şekilde sonucu hesaplayarak karar vericiye alternatifler hakkında bilgi sunan analiz tekniğidir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Bilgisayar korsanları, temel olarak beyaz şapkalı bilgisayar korsanları, kara şapkalı bilgisayar korsanları ve gri şapkalı bilgisayar korsanları olarak 3 gruba ayrılırlar. Doğru yanıt C'dir.

Bilgi teknolojilerinin yeni gelişmeye başladığı dönemlerde insan kaynakları yönetimi ve bilgi sistemleri çok fazla entegre durumda değildi. Belirli veriler İngilizce “mainframe” olarak adlandırılan bir ana bilgisayar ortamında saklanabilmekle ve çok temel düzeyde raporlama yapmak mümkün olabilmekteydi. Sonuç olarak teslim edilen raporun basılı bir belge olması söz konusudur ve bilgisayar tek başına bu belgenin iletilmesini sağlayamamaktadır. Bu durumda, bilgi güvenliği açısından ortaya çıkabilecek çekinceler çok fazla değildir. Basılı belge esaslı sistemlerin kullanıldığı bu dönemde ana bilgisayarın olduğu bölüme erişebilen ve elde edilen raporu ileten personelin yetkili kişiler olması bu anlamda büyük oranda yeterli olmaktaydı. Doğru yanıt A'dır.

Veritabanı yönetim sistemleri teknolojisinin gelişimi ile birlikte bilgiler daha bütünleşik halde saklanmaya başlanmıştır. Bilgi sistemleri açısından insan kaynakları bölümleri ile kurumlardaki diğer bölümler entegre olabilir duruma gelmiştir. Bu durumda, veritabanı yönetim sistemlerinden faydalanılarak farklı bölümlere ait bilgilerin bir araya getirildiği karmaşık raporların elde edilmesi mümkün olabilmektedir. Sonuç olarak ta kurumlar insan kaynakları yönetimi ile ilgili modülleri de içerebilen yazılımlar satın almaya başlayabilmiştir. Doğru cevap C'dir.

Web tabanlı teknolojilerin kullanılmasının en önemli avantajı fiziksel olarak herhangi bir yerde bulunan bilgisayarlardan istenilen bilgilere ulaşılabilmesidir. Bu durumda, kullanıcı adı ve şifre girilen bir web arayüzü sayesinde belirli yetkiler dâhilinde çeşitli bilgiler görüntülenebilir ve raporlanabilir. Bu tip teknolojilere internet üzerinden erişilmesi sebebiyle güvenlik konusundaki kaygıların daha da fazla olması beklenebilir. Doğru yanıt E'dir.

Gizlilik kavramını mahremiyet (privacy) ile özdeşleştirmemiz mümkündür. Gizlilikle ilgili kavramlar temel olarak önemli bilgilerin yanlış kişilerin eline geçmesini engellemek amacını güder. Bilgiye erişim, ilgili konudaki yetkili kişiler ile sınırlı tutulmalıdır. Biyometrik kimlik doğrulama gibi teknikler gizliliğin korunması amacıyla kullanılabilmektedir. Biyometrik kimlik doğrulama, temel olarak kişilerin kimliklerinin çeşitli fiziksel özellikleri vasıtasıyla tespit edilmesidir. Doğru yanıt B'dir.

Yukarıda sıralanan özellikler beyaz şapkalı bilgisayar korsanlarına aittir. Doğru yanıt A'dır.

Virüs, bilgisayara kullanıcıların bilgisi olmadan yüklenen ve kullanıcının isteği
dışında işlemler yapan bir programdır. Virüslerin kendi kendine kopyalayarak çoğalması da söz konusu olabilmektedir. Doğru yanıt D'dir.

Truva atı, İngilizce “trojan horse” olarak adlandırılan bu kötü amaçlı yazılımlar bilgisayarların yetkisiz kişilerce uzaktan kullanılabilmesine imkân sağlayan programlardır. Doğru yanıt E'dir.

Tuş kaydedici: İngilizce “keylogger” olarak adlandırılan bu kötü amaçlı yazılımlar bilgisayar veya başka elektronik cihazlarda yazılan her şeyi kaydeden ve başkalarının bu bilgileri toplamasına izin veren programlardır. Doğru yanıt B'dir.

Kurumların içerisindeki bilgisayarlar kablolu veya kablosuz yerel ağlar üzerinde haberleşmektedir. Bu sebeple, bilgisayar ağının dış tehditlere karşı korunması önem arz etmektedir. Bu anlamda kurumların bilgi sistemlerinde merkezi olarak konumlandırılmış bir takım yazılım veya donanımlar bulunmaktadır. Buna bir örnek olarak güvenlik duvarı (firewall) yazılımını verebiliriz. Güvenlik duvarı (firewall), yerel ağ ile dış ağlar arasındaki trafiği kontrol eden yazılım veya donanımlardır. Doğru yanıt E'dir.